Юристы из народов Северного Кавказа и их роль в защите прав горцев (вторая половина XIX − начало XX века)

Streszczenie w języku polskim

В статье раскрывается история формирования прослойки юридической интеллигенции из горских народов Северного Кавказа во второй половине XIX − начале XX в. Юристы, о которых идет речь в статье, получили прекрасное образование в ведущих вузах дореволюционной России и европейских стран, прекрасно знали российское право и местные правовые обычаи, русский и родной языки. Им были понятны беды и чаяния простых горцев. Подчеркивается, что горцы-юристы чаще всего работали присяжными поверенными, использовали свои знания и опыт для защиты прав горцев, формирования национальной государственности, развития образования и культуры.

W artykule przedstawiono historię tworzenia się warstwy inteligencji prawniczej wśród ludów górskich Północnego Kaukazu w drugiej połowie XIX w. i na początku XX w. Prawnicy, o których mowa, otrzymali znakomite wykształcenie w wiodących uczelniach przedrewolucyjnej Rosji i krajów europejskich, świetnie znali prawo rosyjskie i lokalny porządek prawny oraz język rosyjski i ojczysty. Przy tym rozumieli cierpienia i nadzieje prostych górali. W artykule zwrócono uwagę na to, że prawnicy z ludów górskich najczęściej pracowali jako adwokaci, wykorzystywali swoją wiedzę i doświadczenie do obrony praw górali, jak również do tworzenia narodowej państwowości i rozwoju wykształcenia, a także kultury.