Polityka władz lokalnych wobec rosyjskojęzycznych towarzystw kulturalno-oświatowych na terytorium guberni białoruskich w latach 1905–1914

Andrej Siarkou

Streszczenie w języku polskim


Artykuł opowiada o kluczowych momentach relacji władz lokalnych z towarzystwami kul­turalno-oświatowymi, które wybrały język rosyjski jako podstawowy w prowadzeniu swojej działalności na ziemiach białoruskich w latach 1905–1914. W trakcie swego funkcjonowania takie stowarzyszenia często angażowały się we współpracę z partiami politycznymi, co powo­dowało negatywną reakcję ze strony władz. Lokalna administracja widziała w towarzystwach kulturalno-oświatowych potencjalnych przewodników rewolucyjnych pomysłów i w latach 1905–1914 miała pod ścisłą kontrolą wszelkie inicjatywy stowarzyszeń białoruskiej inteli­gencji. Taka pozycja władz lokalnych osłabiała ruch kulturalno-oświatowy na terenie guberni białoruskich.


Słowa kluczowe


Imperium Rosyjskie, ziemie białoruskie, ruch społeczny, towarzystwa kulturalno-oświatowe, inteligencja białoruska

Pełny tekst:

PDF

Bibliografia


Źródła:

GARF, f. 102, DP, 4 d-vо, 1908, d. 9 (cz. 9).

GARF, f. 102, DP. 4 d-vо, 1913, d. 10 (cz. 9).

Lietuvos Valstybes Istorijos Archyvas [dalej: LVIA], f. 378, ОО, 1906, b. 169.

LVIA, f. 378, ОО, 1907, b. 530.

Gosudarstwiennyj archiw Rossijskoj Fiedieracyi [dalej: GARF], f. 102, DP, 4 d-vо, 1908, d. 40 (cz. 9).

Nacyjanalny histaryczny archiu Biełarusi [dalej: NHAB], f. 306, wop. 1, spr. 2.

NHAB, f. 2649, wop. 1, spr. 1.

NHAB, f. 2649, wop. 1, spr. 195.

NHAB, f. 2649, wop. 1, spr. 420.

NHAB, f. 2649, wop. 1, spr. 500.

Nacyjanalny histaryczny archiu Biełarusi u Hrodnie [NHAB u Hrodnie], f. 103, wop. 1, spr. 150.

Otczot o diejatielnosti Grodnienskogo piedagogiczeskogo obszczestwa za 6 let jego suszczestwowanija (1907–1913). (1914). Grodno: Tipografija S. Gan.

Piedagogiczeskoje obszczestwo. (1912). Siewiero-Zapadnaja Żyzń, 2, s. 4.

Połnoje sobranije zakonow Rossijskoj impierii. Sobr. 3: Т. 26, 1906. (1909). Sankt-Pietierburg: Gosudarstwiennaja tipografija.

Rossijskij gosudarstwiennyj istoriczeskij archiw [RGIA], f. 1284, op. 187 (1906), d. 76 (v).

Trudy Pierwogo Wsierossijskogo sjezda diejatielej obszczestw narodnych uniwiersitietow i drugich proswietitelnych uczrieżdienij czastnoj inicyatiwy. (1908). Sankt-Pietierburg.

Ustaw Minskogo obszczestwa lubitielej iziaszcznych iskusstw. (1899). Minsk: Tipo-lit. Taśmana i Synowiej.

Ustaw Moskowskogo otdielenija Ligi. (1906). Moskwa: Tip. Towariszczestwa I. D. Sytina.

Ustaw Obszczestwa „Obrazowanije” w Witiebskie. (1913). Witiebsk: Tipo-lit. E. М. Ofin.

Z Towarzystwa Literacko-Artystycznego. (1908). Kurier Litewski, 8, s. 3.

Minskoje Echo. (1909), 223, s. 3.

Znaczeńnie narodnaj praświety. (1908). Nasza Niwa, 4. Andrej Siarkou

Opracowania:

Biespałaja, Marija. (1985). O diejatielnosti Minskogo obszczestwa lubitielej iziaszcznych iskusstw (1898–1906 gg.). Woprosy kultury i iskusstwa Biełorussii. Minsk: Wyszejszaja szkoła.

Bryhadzin, Piotr, Ładysieu, Uładzimir, Zialinski, Piotr. (2002). Historyja Biełarusi, u 2-ch czastkach, cz. 2: ХІХ–XX stahoddzi. Minsk: RIWS BDU.

Czarnołuskij, Władimir. (1912). Sprawocznaja kniga ob Obszczestwach i sojuzach. Sankt-Pietierburg: Znanije.

Gołowacz, Jelena. (2010). Agrarnyj wopros i problema narodnogo obrazowanija w wozzrienijach i taktikie Obszczestwa „Krestjanin”. Wiesnik MDU imia А. А. Kulaszowa, 1(35), s. 45–50.

Jurkowski, Roman. (2015). Kowieński marszałek, grodzieński gubernator. Kresowe początki kariery politycznej Piotra Stołypina (1889–1903). Olsztyn: Wydawnictwo Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego.

Łuckiewicz, Anton. (1991). Za dwaccać piać hadou (1903–1928). Minsk: Biełaruskaja sawieckaja encykłapiedyja imia P. Brouki.

Pipes, Richard. (2007). Krótka historia rewolucji rosyjskiej. Warszawa: Magnum.

Siarkou, Andrej. (2015). Polityka rosyjskich władz lokalnych wobec żydowskich towarzystw kulturalno-oświatowych na terytorium guberni białoruskich w latach 1905–1914. Przegląd Wschodnioeuropejski, VI/2, s. 41–52.

Żyłunowicz, Źmicier. (1924). Mienskaje tawarystwa pryhożych mastactwau. Połymia, 3(11), s. 160–166.




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/sb.2017.11.55
Data publikacji: 2018-03-21 08:34:34
Data złożenia artykułu: 2016-09-21 21:47:22


Statystyki


Widoczność abstraktów - 925
Pobrania artykułów (od 2020-06-17) - PDF - 0

Wskaźniki



Odwołania zewnętrzne

  • Brak odwołań zewnętrznych


Prawa autorskie (c) 2017 Andrej Siarkou

Creative Commons License
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.