The Genre Continuum of the Anonymous Burlesque-travesty Poem in Belarusian Literature of the 19th – 21st Centuries: Features of its Origin and Development

Maryia Martysevich

Abstract


The article is devoted to the study of the genre continuum of a burlesque-travesty poem (BTP) in the Belarusian poetry of the 19th – early 21st centuries. The main goal of the study is to determine the role of BTP in the process of shaping modern Belarusian literature, based on the hypothesis that the role of BTP in this process was fundamental: if the works of the 19th century actually formed the foundation of the Belarusian literary process, then later texts contributed to its reformatting in the context of the new literary situation of the late 20th and early 21st centuries. The study is based on a comparative-typological analysis of five texts from different times, which the author of the article attributes to the BTP genre: Èneіda navyvarat (Aeneid Inside Out), Taras na Parnase (Taras on Parnassus), Skaz pra Lysuû Garu (The Tale of the Bald Mountain), Luka Mudzіščaǔ – Prezident (Luka Mudishchev the Prezident) and Zianon-Hop. The relevance of the research lies in the fact that the epic works mentioned above are considered comprehensively as elements of one genre system; the article introduces the definition of "genre continuum" – a sum of texts that are similar in form and content, united by a plot, which are often a free translation of a work of a neighbouring culture or an imitation of earlier works of national culture. Based on this analysis, the main features of BTP genre within national culture are identified, namely anonymity, virality, variability, grotesqueness, political involvement, ambivalence and meta-irony. In addition, a special table shows the dynamics of „high / old” and „low / new” codes of five texts, on this basis conclusions are drawn about the evolution of the picture of the world of intellectual elites of Belarus in the last two centuries. Under the influence of the cultural-historical method, it is noted that, despite the existence of this or that text in the worldview system of its time, BTP remained inert to literary influences, being on the one hand a product of the socio-cultural situation, and on the other – an invariant of a hermetic genre continuum.

Keywords


burlesque-travesty poem, genre continuum, anonymous poetry, parody, grotesque

References


Aleksandrovìč, Scâpan, i in. (red.). (1971). Belaruskaâ lіtaratura XIX stagoddzâ: Hrèstamatyâ. Mіnsk: Vyšèjšaâ škola. [Александровіч, Сцяпан, і інш. (рэд.). (1971). Беларуская літаратура ХІХ стагоддзя: Хрэстаматыя. Мінск: Вышэйшая школа].

Anderson, Benedict. (2006). Imagined Communities: Reflection on the Origin and Spread of Nationalism. London–New York: Verso.

Astroǔskaâ, Taccâna. (2022) Kulʹtura і supracіǔ. Іntèlіgencyâ, іnšadumstva і samvydat u saveckaj Belarusі (1968–1988). Belastok: Èkaprès. [Астроўская, Таццяна. (2022) Культура і супраціў. Інтэлігенцыя, іншадумства і самвыдат у савецкай Беларусі (1968–1988). Беласток: Экапрэс].

Bahtin, Mihail. (2010). Sobranie sočinenij, t 4(2). Moskva: Russkie slovari. Âzyki slavânskoj kulʹtury. [Бахтин, Михаил. (2010). Собрание сочинений, т. 4(2). Москва: Русские словари. Языки славянской культуры].

Barkov, Ivan. (1969). Luka Mudiŝev. London: Flegon press. [Барков, Иван. (1969). Лука Мудищев. Лондон: Флегон пресс].

Bradley, Adam; DuBois, Andrew. (2010). The Anthology of Rap. New Haven: Yale UP.

Čamu Lukašènka baіcca svabodnaj prèsy. (1995). Svaboda: Belaruskaâ gazeta, 2/101, s. 1. [Чаму Лукашэнка баіцца свабоднай прэсы. (1995). Свабода: Беларуская газета 2/101, с. 1].

Dubavec, Sârgej. (1997). Ananіmnyâ paèmy kanca stagodzʹdzâ. [Дубавец, Сяргей. (1997). Ананімныя паэмы канца стагодзьдзя]. Pobrano z: https://www.svaboda.org/a/24866843.html (dostęp: 03.05.2024).

Gіlevіč, Nіl. (2003). Skaz pra Lysuû Garu. Mіnsk: Belfrans. [Гілевіч, Ніл. (2003). Сказ пра Лысую Гару. Мінск : Белфранс].

Gіlevіč, Nіl. (2007). Zbor tvoraǔ u 23-h tamah, t. 5: Lіtaraturnyâ mіstyfіkacyі. Vіlʹnâ: Naša Budučynâ. [Гілевіч, Ніл. (2007). Збор твораў у 23-х тамах, т. 5: Літаратурныя містыфікацыі. Вільня: Наша Будучыня].

Haǔstovіč, Mіkalaj. (2004). „Èneіda navyvarat”: sproba rèkanstrukcyі. W: Mіkalaj Haǔstovіč (rèd). Pracy kafedry gіstoryі belaruskae lіtaratury Beldzâržunіversіtèta: Navukovy zbornіk, t. 5. Mіnsk: Prava і èkanomіka. [Хаўстовіч, Мікалай. (2004). „Энеіда навыварат”: спроба рэканструкцыі. У: М. Хаўстовіч (рэд). Працы кафедры гісторыі беларускае літаратуры Белдзяржуніверсітэта: Навуковы зборнік, т. 5. Мінск: Права і эканоміка].

Kavalenka, Vіktar. (1975). Vytokі. Uplyvy. Paskoranascʹ. Razvіccë belaruskj lіtaratury XIX–XX stagoddzâǔ. Mіnsk: Navuka і tèhnіka. [Каваленка, Віктар. (1975). Вытокі. Уплывы. Паскоранасць. Развіццё беларускй літаратуры ХІХ–ХХ стагоддзяў. Мінск: Навука і тэхніка].

Kіsâlëǔ, Genadzʹ. (1993). Ad Čačota da Bagušèvіča: Prablemy krynіcaznaўstva і atrybucyі belaruskaj lіtaratury XIX st. Mіnsk: Narodnaâ asveta. [Кісялёў, Генадзь. (1993). Ад Чачота да Багушэвіча: Праблемы крыніцазнаўства і атрыбуцыі беларускай літаратуры XIX ст. Мінск: Народная асвета].

Luka Mudzіščaǔ adkazvae Vedzʹmaku Lysagorskamu. (2014). [Лука Мудзішчаў адказвае Ведзьмаку Лысагорскаму]. Pobrano z: https://knihi.com/Francisak_Viadzmak-Lysahorski/Luka_Mudziscau_-_Prezydent.html (dostęp: 27.09.2023).

Pavličko, Solomìâ. (2002). Teorìâ lìteraturi. Kiïv: Osnovi. [Павличко, Соломія. (2002). Теорія літератури. Київ: Основи].

Ragojša, Vâčaslaǔ. (2009). Lіtaraturaznaўčy sloǔnіk: Tèrmіny і panâccі. Mіnsk: Narodnaâ asveta, 2009. [Рагойша, Вячаслаў. (2009). Літаратуразнаўчы слоўнік: Тэрміны і паняцці. Мінск: Народная асвета, 2009].

Ragojša, Vâčaslaǔ. (2004). Paètyčny sloǔnіk. Mіnsk: Belaruskaâ navuka. [Рагойша, Вячаслаў. (2004). Паэтычны слоўнік. Мінск: Беларуская навука].

Sokolova, Valentina. (2011). Eŝe raz ob istokah poèmy „Taras na Parnase”. W: Іvan Čarota (rèd). Matèryâly X Mіžnarodnaj navukovaj kanferèncyі „Slavânskіâ lіtaratury ў kantèksce susvetnaj” (Mіnsk, 6–8 kastryčnіka 2011 g.). Mіnsk: Vydaveckі cèntr BDU. [Соколова, Валентина. (2011). Еще раз об истоках поэмы „Тарас на Парнасе”. У: Іван Чарота (рэд). Матэрыялы Х Міжнароднай навуковай канферэнцыі „Славянскія літаратуры ў кантэксце сусветнай” (Мінск, 6–8 кастрычніка 2011 г.). Мінск: Выдавецкі цэнтр БДУ].

Što vy dumajecie pra ananimnuju paemu Zianon-Chop (2007). Svaboda: Bielaruskaja hazieta, 5/54, s. 2. [Што вы думаеце пра ананімную паэму Зянон-Хоп (2007). Свабода: Беларуская газета, 5/54, с. 2].

Ugolovnyj kodeks Respubliki Belarusʹ. (1999). [Уголовный кодекс Республики Беларусь]. Pobrano z: https://zakony-by.com/ugolovnyj_kodeks_rb.htm (dostęp: 03.05.2024).

Vâdzʹmak Lysagorskі. (1994). Luka Mudzіščaǔ – prèzіdènt. Svaboda: Belaruskaâ gazeta, 49. [Вядзьмак Лысагорскі. (1994). Лука Мудзішчаў – прэзідэнт. Свабода: Беларуская газета, 49].

Vâdzʹmak Lysagorskі. (1988). Skaz pra Lysuû Garu: Paèma. Mіnsk: vydavectva CK KPB. [Вядзьмак Лысагорскі. (1988). Сказ пра Лысую Гару: Паэма. Мінск: выдавецтва ЦК КПБ].

Zianon-hop. (2007). Svaboda: Belaruskaâ gazeta, 5/54, s. 5–7. [Зянон-Хоп. (2007). Свабода: Беларуская газета, 5/54, с. 5–7].




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/sb.2024.18.121-139
Date of publication: 2025-01-08 14:17:59
Date of submission: 2024-05-08 16:40:47


Statistics


Total abstract view - 63
Downloads (from 2020-06-17) - PDF (Belarusian) (Język Polski) - 0

Indicators



Refbacks

  • There are currently no refbacks.


Copyright (c) 2025 Maryia Martysevich

Creative Commons License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.