Polish and Belarussian identity of Roman Catholic Church in Belarus. History and contemporary dilemmas

Joanna Dworzecka

Abstract


This article discusses the complex identity of the Catholic Church in Belarus. It constitutes a response to the voices of several researchers postulating that the local Catholic Church declare itself part of the Polish nation. The author reflects on the possibility itself of a religion – whether as an institution or as a community of believers – having a national identity, and on how this issue is present in Belarus. Based on different theories regarding social identity, and on anthropological field research, conducted among priests and Belarusian Catholics in the years 2013–2017, she attempts to prove the coexistence of two non-exclusive national identities of the Church in Belarus, i.e. Belarusian and Polish. The author thus stands up to the critical voices blaming the ecclesial institutions for either the Belarutenization or the Polonization of their believers. According to the author, the perception of identity as variable and complex, i.e. composed of numerous affiliations, is a prerequisite for the reconciliation of the Polish and Belarusian identities of the Church without the necessity of choosing one of them – a concept compatible with the main attribute of the Catholic Church being its universality.


Keywords


national identity, Catholic Church, Belarutenization, Polonization, Belarusian Catholics

Full Text:

PDF (Język Polski)

References


źródła/sources/источники

Statuty Synodu Archidiecezji Mińsko-Mohylewskiej, Diecezji Pińskiej i Witebskiej (2002). Mińsk: Pro Christo.

opracowania/literature/литература

Ardener, Edwin. (1992). Tożsamość i utożsamienie. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego. Prace Socjologiczne, 15, s. 21–42.

Czeczot, Witold. (1925), Dyecezya Mińska i jej pasterz biskup Zygmunt Łoziński. Wilno: Druk Józefa Zawadzkiego.

Dudik, Aleksander. (2007). Sytuacja wyznaniowa i ekumeniczna na Białorusi w latach 1988–2003. Sandomierz: Wydawnictwo Diecezjalne i Drukarnia w Sandomierzu.

Dworzecka, Joanna. (2016). Spór o białorutenizację Kościoła katolickiego na Białorusi. Collectanea Theologica, 2, s. 115–139.

Dzwonkowski, Roman. (1993). Kościół katolicki na Białorusi – przemiany i problemy. Sprawy Narodowościowe, 1(2), s. 163–176.

Dzwonkowski, Roman. (2017). Kościół katolicki w służbie rusyfikacji – plan caratu. Echa Polesia. Pobrano z: http://polesie.org/5858/5858/ (dostęp: 20.04.2018).

Foligowski, Przemysław. (1999). Białoruś. Trudna niepodległość. Wrocław: Alta2.

Giddens, Anthony. (2004). Socjologia. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Golachowska, Ewa. (2012). Jak mówić do Pana Boga? Wielojęzyczność katolików na Białorusi na przełomie XX i XXI wieku. Warszawa: Instytut Slawistyki PAN i Wydawnictwo Agade Bis.

Kabzińska, Iwona. (1999). Wśród „Kościelnych Polaków”. Wyznaczniki tożsamości etnicznej (narodowej) Polaków na Białorusi. Warszawa: Biblioteka Etnografii Polskiej.

Maalouf, Amin. (2002). Zabójcze tożsamości. Warszawa: PIW.

McGuire, Meredith B. (2012). Religia w kontekście społecznym. Kraków: Zakład Wydawniczy NOMOS.

Mironowicz, Eugeniusz. (2007). Białoruś. Warszawa: Wydawnictwo TRIO.

Nechames, Sergiej. (1993). Stosunki międzywyznaniowe oraz narodowo-wyzwoleńczy ruch na Białorusi. W: Irena Borowik, Andrzej Szyjewski (red.). Religie i kościoły w społeczeństwach postkomunistycznych (s. 68–74). Kraków: Zakład Wydawniczy NOMOS.

Ocytko, Małgorzata. (2005). Problem Białorusinów katolików w diecezji wileńskiej w okresie ordynariatu biskupa Jerzego Matulewicza (1918–1925). W: Marek Kietliński, Krzysztof Sychowicz, Wojciech Śleszyński (red.). Kościoły a państwo na pograniczu polsko-litewsko-białoruskim. Źródła i stan badań (s. 250–263). Białystok: Wydawnictwo Prymat Mariusz Śliwkowski.

Stępniak, Władysław. (2005). Konkordat między Stolicą Apostolską a Rzeczpospolitą Polską z dnia 10 lutego 1925 r. W: Marek Kietliński, Krzysztof Sychowicz, Wojciech Śleszyński (red.). Kościoły a państwo na pograniczu polsko-litewsko-białoruskim. Źródła i stan badań (s. 284–292). Białystok: Wydawnictwo Prymat Mariusz Śliwkowski.

Tarasiuk, Dariusz. (2004). Kultura a świadomość narodowa Polaków na Białorusi na początku XX stulecia. W: Antoni Kruczyński, Małgorzata Michalska (red.). Kultura i świadomość etniczna Polaków na wschodzie. Tradycja i współczesność (s. 131–140). Wrocław: KEiAK UWr, OBW UWr

Winnicki, Zdzisław, Julian. (2010). Tematy białorusko-polskie. Antologia. Wrocław: GS Media.

Wierzbowska-Miazga, Agata (oprac.). (2001). Wybór dokumentów prawnych dotyczących mniejszości narodowych. T. 2. Polacy na Białorusi. Warszawa: Stowarzyszenie „Wspólnota Polska”.

Ziętek, Dorota. (2008). Tożsamość i religia. Ormianie w krakowskiej i lwowskiej diasporze. Kraków: Zakład Wydawniczy NOMOS.




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/sb.2018.12.53-65
Date of publication: 2019-03-27 08:16:36
Date of submission: 2018-05-09 09:36:32


Statistics


Total abstract view - 2477
Downloads (from 2020-06-17) - PDF (Język Polski) - 0

Indicators



Refbacks

  • There are currently no refbacks.


Copyright (c) 2019 Joanna Dworzecka

Creative Commons License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.