Патранімічныя прозвішчы з канчаткам -ук у надмагільных надпісах на выбраных могілках паўднёвага Падляшша

Marcin Kojder

Аннотация


W artykule analizie poddano nazwiska patronimiczne z formantem -uk w inskrypcjach nagrobnych na wybranych cmentarzach z terenu południowego Podlasia. Badane inskrypcje pochodzą z dwóch stuleci (XX i XXI wieku) i datowane są na lata 1905-2011. Z inskrypcji nagrobnych pochodzących z cmentarzy w Bereściu, Hannie, Holeszowie, Kodeńcu i Wyrykach wydobyto 372 poświadczenia nazwisk patronimicznych z formantem -uk zapisanych w języku polskim (alfabetem łacińskim) oraz ukraińskim (w różnych rodzajach cyrylicy).


Ключевые слова


nazwiska patronimiczne; pogranicze polsko-wschodniosłowiańskie; inskrypcje nagrobne

Полный текст:

PDF (Język Polski)

Литература


Arkuszyn Hryhorij Lewkowych, Słownyk wariantów własnych imen piwniczno-zachidnoji Ukrajiny, Łuck: Wołynśkyj nacionalnyj uniwersytet im. Ł. Ukrajinky, 2009.

Bednarczuk Leszek, Stosunki etnolingwistyczne na obszarze Wielkiego Księstwa Litewskiego. Zarys problematyki, [w:] Dzieje Lubelszczyzny, t. 6: Między Wschodem a Zachodem, cz. 4: Zjawiska językowe na pograniczu polsko-ruskim, red. Jerzy Bartmiński, Michał Łesiów, Lublin: LTN, 1992, s. 64.

Borek Henryk, Szumska Urszula, Nazwiska mieszkańców Bytomia od końca XVI wieku do roku 1740, Warszawa: PWN, 1976.

Czyżewski Feliks, Antroponimia pogranicza polsko-wschodniosłowiańskiego w świetle inskrypcji nagrobnych. Część 1. Słownik nazwisk, Lublin: Wydawnictwo Polihymnia, 2013.

Czuczka Pawło Pawłowycz, Dо pochodżennia і znaczennia ukrajinśkych imennykowych utworeń z sufiksamy -uk, -czuk, [w:] Tezy dopowidej і powidomłeń XVII naukowoji konferencii. Serija fіłołohiczna, Użhorod: Użhorodśkyj derżawnyj uniwersytet, 1963, s. 70–71.

Czyżewski Feliks, Gala Sławomir, Zagadnienie pogranicza językowego na przykładzie nazwisk włodawskich, [w:] Systemy onomastyczne w słowiańskich gwarach mieszanych i przejściowych, red. Stefan Warchoł, „Rozprawy Slawistyczne”, t. 7, Lublin: Wydawnictwo UMCS, 1993, s. 113–136.

Dacewicz Leonarda, Rola sufiksu -uk w kulturze nazewniczej Podlasia, [w:] Munuscula Linguistica. In Honorem Alexanderae Cieslikowa Oblata, red. Kazimierz Rymut, Kraków: Instytut Języka Polskiego PAN, 2006, s. 157–162.

Dacewicz Leonarda, Historia nazwisk na kresach północno-wschodnich Rzeczypospolitej (XVI–XVIII w.), Białystok: Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku, 2014.

Hrinczenko Borys Dmytrowycz, Słowar’ ukrajinśkoji mowy, t. 1-4, Kyjiw: Wydawnyctwo Akademiji Nauk Ukrajinskoji RSR, 1958.

Kaleta Zofia, Nazwisko w kulturze polskiej, Warszawa: Slawistyczny Ośrodek Wydawniczy, 1998.

Klemensiewicz Zenon, Historia języka polskiego, Warszawa: PWN, 1974.

Kojder Marcin, Antroponimia historyczna starostwa hrubieszowskiego w XII i XVIII wieku, „Rozprawy Slawistyczne”, t. 24, Lublin: Wydawnictwo UMCS, 2014.

Kojder Marcin, Imiona męskie w inskrypcjach nagrobnych wybranych cmentarzy wschodniej Lubelszczyzny, [w:] Cmentarze po obu stronach Bugu, red. Hryhorij. Arkuszyn, Feliks Czyżewski, Agnieszka Dudek-Szumigaj, Włodawa–Lublin: Towarzystwo Popularyzacji Piękna Polesia i Zakład Filologii Ukraińskiej UMCS, 2014, s. 203–214.

Lindert Bronisława, Formanty -(i)uk, -czuk w językach wschodniosłowiańskich, „Z Polskich Studiów Slawistycznych”, seria 4: Językoznawstwo, Warszawa: PWN, 1972, s. 81–87.

Magda-Czekaj Małgorzata, Wybrane typy słowotwórcze nazwisk okresu średniopolskiego w ujęciu historyczno-społecznym, Kraków: Wydawnictwo Instytutu Języka Polskiego PAN, 2011.

Malec Maria, Imiona chrześcijańskie w średniowiecznej Polsce, Kraków: Wydawnictwo Instytutu Języka Polskiego PAN, 1994.

Red’ko Julian, Słownyk suczasnych ukrajinśkych imen, t. 1-2, Lwiw: „Naukowe Towarystwo im. T. Szewczenka”, 2007.

Rymu Kazimierzt, Staropolskie formacje na -czyk, [w:] Kazimierz Rymut, Szkice onomastyczne i historycznojęzykowe, „Prace Instytutu Języka Polskiego” 118, Kraków: Wydawnictwo Instytutu Języka Polskiego PAN, 2003.

Sajewicz Michał, Nazwiska patronimiczne z formantem -uk w powiecie hajnowskim na Białostocczyźnie na tle ogólnopolskim, Lublin: Wydawnictwo UMCS, 2013.

Słownik Geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, red. Filip Sulimierski, Bronisław Chlebowski, Władysław Walewski, t. 1, Warszawa: Nakładem Filipa Sulimierskiego i Władysława Walewskiego, 1880.

Słownik historycznych nazw osobowych Białostocczyzny, red. Zofia Abramowicz, Lilia Citko, Leonarda Dacewicz, t. 1-2, Białystok: Instytut Filologii Wschodniosłowiańskiej Uniwersytetu w Białymstoku, 1998.

Sieradzki Andrzej, Poznańskie derywaty nazwiskowe XVI–XVIII wieku, Poznań: Wydawnictwo Rys, 2013.

Skrypnyk Hryhoriwna, Dziatkiwśkа Nina Pantełejmoniwna, Własni imena ludej, Kyjiw: „Naukowa dumka”, 1996.

Taszycki Witold , Słowiańskie nazwy miejscowe (ustalenie podziału), Kraków: „Prace Komisji Językowej PAU” 1946, 29.

Tichoniuk Bazyli, Imiona i ich formy na pograniczu polsko-białoruskim od XVI wieku do roku 1839, Zielona Góra: Wydawnictwo WSP w Zielonej Górze, 2000.

Trijniak Iwan Iwanowycz, Słownyk ukrajinśkych imen, Kyjiw: Wydawnyctwo „Dowira”, 2005.

Tymczenko Jewhen Konstiantynowycz, Materiały do słownika pysemnoji ta knyżnoji ukrajinśkoji mowy XV–XVIII stolitt’, kn. 1–2, Kyjiw: Wydawnyctwo Instytutu ukrajinskoji mowy NANU, 2002.

Warchoł Stefan, Specyfika gwar mieszanych i przejściowych na terenach etnicznie zróżnicowanych, [w:] Gwary mieszane i przejściowe na terenach słowiańskich, red. Stefan Warchoł, „Rozprawy Slawistyczne”, t. 6, Lublin: Wydawnictwo UMCS, 1993, s. 349–354.

Wolnicz-Pawłowska Ewa, Osiemnastowieczne imiennictwo ukraińskie w dawnym województwie ruskim, Wrocław: Ossolineum, 1978.

Wolnicz-Pawłowska Ewa, Szulowska Wanda, Antroponimia polska na Kresach południowo-wschodnich: XV–XIX wiek, Warszawa: Slawistyczny Ośrodek Wydawniczy, 1998.

Wolnicz-Pawłowska Ewa, Antroponimia łemkowska na tle polskim i słowackim (XVI–XIX wiek), Warszawa: Slawistyczny Ośrodek Wydawniczy, 1993.




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/sb.2015.9.281
Date of publication: 2016-02-26 08:00:37
Date of submission: 2015-06-30 18:41:50


статистика


Видимость рефератов - 1235
загрузки (из 2020-06-17) - PDF (Język Polski) - 0

показатели



Ссылки

  • На текущий момент ссылки отсутствуют.


(c) 2015 Marcin Kojder

Лицензия Creative Commons
Это произведение доступно по лицензии Creative Commons «Attribution» («Атрибуция») 4.0 Всемирная.