Hide
Show all
Email this article Comparative Law and Procedural Law in Poland in 1918–1933 with a Particular Emphasis on the Silesian Voivodeship
Abstract
In 2023, 500 years have passed since the entry into force of the ordinary court procedure in Poland (formula processus iudiciarii, 1523), as well as 90 years since the unification of court procedures in Poland in general and 90 years since the entry into force of the first Polish Code of Civil Procedure (1933). Therefore, this is a special opportunity to refer, in this context, to the first transformation of procedural law in Poland in the 20th century, which took place after World War I, especially in the context of comparative procedural law issues. Applicability of foreign laws in the Polish territories after World War I: Russian, German, Austrian, and Hungarian (in a small area of Spisz and Orawa), as well as Polish-French legislation, gave rise to a complicated and territorial legal mosaic. The codification works undertaken at that time in Poland, unprecedented in Europe or even in the entire world, fell within a period of great development of comparative jurisprudence. They were profound comparative studies, which are proven by the published drafts, together with explanatory memorandums, offering an original synthesis of the legal thought. The considerations made in this article relate to procedural law, which was significantly diversified in the territory of Poland reborn in 1918, especially as regards the model of legal remedies, which gave rise to considerable difficulties in the practice of the system of justice prior to the unification of court procedures. Special attention was paid to the legal situation in the Silesian Voivodeship, being a peculiar microcosm of the legal situation in the entire country.
Keywords
Full Text:
PDFReferences
Antal T., Lessons and Criticism of the Criminal Jury in the History of Hungary, “Canadian Social Science” 2015, vol. 11(6).
Baszkiewicz J., Francja w Europie, Wrocław–Warszawa–Kraków 2006.
Calisse C., History of Italian Law, vol. 2, Washington 2001.
Cappelletti M., Merryman J.H., Perillo J.M., The Italian Legal System, Redwood City 1967.
Castro Mendes A.G. de, Comparative Procedural Law in the Contemporary World, “Athens Journal of Law” 2020, vol. 6(2).
Ciągwa J., Autonomia Śląska 1922–1939, Katowice 1988.
Drogoń A., Ustrój samorządny (autonomiczny) województwa śląskiego w praktyce interpelacji poselskich w Sejmie Śląskim, “Z Dziejów Prawa” 2020, vol. 13, DOI: https://doi.org/10.31261/ZDP.2020.20.19.
Fiedorczyk P., O niektórych zasadach polskiego procesu cywilnego w XX w. Uwagi w związku z pracą Anny Stawarskiej-Rippel, „Elementy prywatne i publiczne w procesie cywilnym w świetle prac kodyfikacyjnych w Polsce (1918–1964). Studium historycznoprawne”, Wyd. UŚ, Katowice 2015, 429 stron, “Miscellanea Historico-Iuridica” 2016, vol. 15(1), DOI: https://doi.org/10.15290/mhi.2016.15.01.24.
Fiedorczyk P., Lityński A., Stawarska-Rippel A., Wojny XX wieku i ich skutki dla ustrojów państwowych i prawa, “Czasopismo Prawno-Historyczne” 2019, vol. 71(1), DOI: https://doi.org/10.14746/cph.2019.1.3.
Giaro T., Moment historyczny w prawoznawstwie porównawczym, [in:] Polska komparatystyka prawa. Prawo obce w doktrynie prawa polskiego, ed. A. Wudarski, Warszawa 2016.
Gołąb S., Organizacja sądów powszechnych, Kraków 1938.
Gottwald P., Comparative Civil Procedure, “Ritsumeikan Law Review” 2005, no. 22.
Górnicki L., Założenia i koncepcja kodyfikacji prawa w II RP, “Prawo i Więź” 2022, no. 4.
Graziadei M., Comparative Law, Legal History, and the Holistic Approach to Legal Cultures, “Zeitschrift für Europäisches Privatrecht” 1999, vol. 7.
Handzel J., Pięciolecie sądownictwa polskiego na Śląsku 1922–1927, Katowice 1927.
Izydorczyk J., Kulturowe uwarunkowania stosowania prawa karnego w Japonii, “Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej” 2012, no. 2.
Jaworski L., Najważniejsze zadanie, “Czasopismo Prawnicze i Ekonomiczne” 1920, no. 1–4.
Kerameus K.D., Judicial System and Civil Procedure in Greece, [in:] Structures of Civil and Procedural Law in South Eastern European Countries, eds. T. Ansay, J. Basedov, Berlin 2008.
Komisja Kodyfikacyjna Rzeczypospolitej Polskiej. Dział Ogólny, vol. 1, no. 7, Warszawa 1926.
Kopciuch K., Adwokatura polska w okresie rozbiorów (uwagi historycznoprawne), “Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Rzeszowskiego. Prawo” 2016, vol. 18(91), DOI: https://doi.org/10.15584/znurprawo.2016.18.6.
Koredczuk J., Wpływ nurtu socjologicznego na kształt polskiego prawa karnego procesowego w okresie międzywojennym (les classiques modernes), Wrocław 2007.
Korobowicz A., Pozostałości francuskiej procedury cywilnej w sądownictwie Królestwa Polskiego po reformie z 1876 r., [in:] Vetera Novis Augere. Studia i prace dedykowane Profesorowi Wacławowi Uruszczakowi, eds. S. Grodziski, D. Malec, A. Karabowicz, M. Stus, vol. 2, Kraków 2010.
Korobowicz A., Rys dziejów kasacji w polskim systemie sądowoodwoławczym, [in:] Polska lat dziewięćdziesiątych. Przemiany państwa i prawa, eds. L. Antonowicz, H. Groszyk, M. Sawczuk, W. Skrzydło, T. Bojarski, vol. 2, Lublin 1998.
Korobowicz A., Sądownictwo Królestwa Polskiego 1876–1915, Lublin 1995.
Krzymuski E., Wykład procesu karnego ze stanowiska nauki i prawa obowiązującego w b. dzielnicy austriackiej oraz z uwzględnieniem ważniejszych różnic na innych ziemiach Polski, Kraków 1922.
Krzyżanowski L., Sądownictwo powszechne w II Rzeczypospolitej (1917–1939). Założenia organizacyjne, budowa struktur, funkcjonowanie, “Prace Historyczne” 2020, vol. 147(4), DOI: https://doi.org/10.4467/20844069PH.20.041.12495.
Litauer J.J., Pogląd ogólny na istotę i rozwój procesu cywilnego, “Kwartalnik Prawa Cywilnego i Karnego” 1919, vol. 2.
Lityński A., Pół wieku kodyfikacji prawa w Polsce (1919–1969), Tychy 2001.
Löhnig M., Comparative Law and Legal History: A Few Words about Comparative Legal History, [in:] The Method and Culture of Comparative Law: Essays in Honor of Mark van Hoecke, eds. M. Adam, D. Herbaut, Oxford–Portland 2014.
Lubiński K., Komparatystyka prawa a unifikacja i kodyfikacja polskiego prawa procesowego cywilnego w okresie międzywojennym, [in:] Polska komparatystyka prawa. Prawo obce w doktrynie prawa polskiego, ed. A. Wudarski, Warszawa 2016.
Maciejewski T., Ustrój sądowy Prus, II Rzeszy i Republiki Weimarskiej (1815–1871 i 1918–1933), “Studia Iuridica Lublinensia” 2016, vol. 25(3), DOI: https://doi.org/10.17951/sil.2016.25.3.587.
Malec D., Sąd Najwyższy w latach 1917–1939, [in:] Sąd Najwyższy Rzeczypospolitej Polskiej. Historia i współczesność. Księga jubileuszowa 90-lecia Sądu Najwyższego 1917–2007, Warszawa 2007.
Masferrer A., Modéer K.Å., Moréteau O., The Emergence of Comparative Legal History, [in:] Comparative Legal History: A Research Handbook in Comparative Law, eds. O. Moréteau, A. Masferrer, K.Å. Modéer, London 2020.
Materniak-Pawłowska M., Prokuratura II Rzeczypospolitej w świetle obowiązującego ustawodawstwa, “Studia Iuridica Lublinensia” 2016, vol. 25(3), DOI: https://doi.org/10.17951/sil.2016.25.3.659.
Mikell W.E. (ed.), A History of Continental Criminal Procedure, Boston 1913.
Pietrykowski T., Sądownictwo polskie na Śląsku 1922–1937, Katowice 1939.
Rhee C.H. van, English Civil Procedure until the Civil Procedure Rules (1998), [in:] European Traditions in Civil Procedure, ed. C.H. van Rhee, Antwerp–Oxford 2005.
Rosenblatt J., Makarewicz J., Ustawa o postępowaniu karnym z dnia 23 maja 1873 r. razem z odnoszącymi się do niej ustawami i rozporządzeniami, Kraków 1911.
Sójka-Zielińska K., Organizacja prac nad kodyfikacją prawa cywilnego w Polsce międzywojennej, “Czasopismo Prawno-Historyczne” 1975, vol. 2.
Sójka-Zielińska K., Wielkie kodyfikacje cywilne. Historia i współczesność, Warszawa 2009.
Sprawozdanie Sekretarza Generalnego prof. E.S. Rappaporta z dziesięciolecia działalności Komisji Kodyfikacyjnej (1919–1929), [in:] Komisja Kodyfikacyjna Rzeczypospolitej Polskiej. Dział Ogólny, vol. 1, no. 12, Warszawa 1929.
Stawarska-Rippel A., Elementy prywatne i publiczne w procesie cywilnym w świetle prac kodyfikacyjnych w Polsce (1918–1964). Studium historycznoprawne, Katowice 2015.
Stawarska-Rippel A., „Encyklopedia umiejętności politycznych”, t. 1–2, Robert von Mohl, Warszawa 2003. Recenzja, “Czasopismo Prawno-Historyczne” 2005, vol. 57.
Stawarska-Rippel A., Problem kodyfikacji prawa prywatnego w państwach Europy Środkowo-Wschodniej z perspektywy stulecia, “Miscellanea Historico-Iuridica” 2019, vol. 18(1), DOI: https://doi.org/10.15290/mhi.2019.18.01.03.
Stelmachowski B., Uchylanie wyroków prawomocnych przez Sąd Najwyższy, “Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny” 1925, no. 5.
Tarnawska A., Prusko-niemieckie państwo prawa a mniejszość polska mniejszość w Prusach (1815–1914). Stan badań i postulaty badawcze, “Studia Iuridica Toruniensia” 2012, vol. 10, DOI: https://doi.org/10.12775/SIT.2012.015.
Waligórski M., Polskie prawo procesowe cywilne. Funkcja i struktura procesu, Warszawa 1947.
Witkowski W., Aleksander This i Jan Kanty Wołowski – wybitni prawnicy Królestwa Polskiego, Lublin 2001.
Wróblewska I., Zasada państwa prawnego w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego RP, Toruń 2010.
Yenisey F., The Organization of Criminal Justice in Turkey, [in:] Introduction to Turkish Law, eds. T. Ansay, D. Wallace Jr., The Netherlands 2011.
Zmierczak M., Kształtowanie się koncepcji państwa prawnego, [in:] Polskie dyskusje o państwie prawa, ed. S. Wronkowska, Warszawa 1995.
DOI: http://dx.doi.org/10.17951/sil.2023.32.5.407-425
Date of publication: 2023-12-31 14:29:50
Date of submission: 2023-07-07 12:21:22
Statistics
Indicators
Refbacks
- There are currently no refbacks.
Copyright (c) 2023 Anna Stawarska-Rippel
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.