Systemy gwarancji jakości żywności narzędziem wspierającym bioróżnorodność – wybrane przykłady

Monika Żuchowska-Grzywacz

Streszczenie w języku polskim


W artykule podjęto próbę zaprezentowania w ujęciu prawnym działań, które będą pełnić funkcję wspierającą względem bioróżnorodności. Wśród nich znajdują się systemy gwarantowania jakości żywności (w szczególności wytwarzanie żywności z zachowaniem tradycyjnych metod, z użyciem lokalnych surowców), produkcja ekologiczna oraz wolność od rekombinacji genetycznej w ramach dobrowolnego systemu znakowania „wolne od GMO”. Z uwagi na specyfikę opracowania wykorzystano metodę dogmatyczną, za pomocą której przeprowadzono analizę materiału badawczego składającego się z obowiązujących przepisów oraz projektów rozporządzeń unijnych i ustaw krajowych. W celu rozszerzenia problematyki i uwypuklenia zagadnień będących przedmiotem opracowania wykorzystano metodę analizy treści i analizy dokumentów, dzięki czemu ukazano aktualność zagadnienia i jego istotne znaczenie ze społecznego punktu widzenia. Krytyczna interpretacja tekstów, w szczególności prawnych, pozwoliła z kolei określić aktualne trendy. Analizie poddano też poglądy przedstawicieli nauki prawa oraz (w niezbędnym zakresie) przedstawicieli innych nauk. Ponadto wykorzystano akty prawne, monografie prawnicze, komentarze oraz artykuły o charakterze naukowym. Przeprowadzona analiza miała na celu wykazanie i zaakcentowanie wieloaspektowości i złożoności zagadnienia.


Słowa kluczowe


bioróżnorodność; systemy gwarantowania jakości żywności; produkt regionalny; produkty tradycyjne; produkty wolne od GMO

Pełny tekst:

PDF (English) PDF

Bibliografia


LITERATURE

Barabasz W., Pikulicka A., Ochrona biosfery i bioróżnorodności, „Inżynieria Ekologiczna” 2012, nr 30.

Berbeć A., Bioróżnorodność i usługi ekosystemowe w rolnictwie, „Wieś Jutra” 2014, nr 2(179).

Current knowledge of the impacts of genetically modified organisms on biodiversity and human health. An information paper, http://cmsdata.iucn.org/downloads/ip_gmo_09_2007_1_.pdf [access: 23.11.2010].

Dévényi P., The New Proposal on Agricultural Product Quality Schemes – Quality Legislation on Quality Questions?, “European Food & Feed Law Review” 2011, No. 3.

Dobieżyński K., Ewolucja podejścia do jakości żywności oraz podstawowe cechy systemów jakości produktów rolnych i środków spożywczych w Unii Europejskiej, „Zeszyty Naukowe Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Problemy Rolnictwa Światowego” 2013, z. 3.

Dziesięć statystyk dotyczących GMO, www.farmer.pl/fakty/swiat/aktualnosci/dziesiec-statystyk-dotyczacych-gmo,44775.html [access: 10.02.2020].

Feledyn-Szewczyk B., Kazimierczak R., Rembiałkowska E., Staniak M., Bioróżnorodność obszarów wiejskich – dobre praktyki rolnicze, Warszawa 2016.

Głodowska M., Gałązka A., Wpływ rolnictwa ekologicznego na środowisko w koncepcji rozwoju zrównoważonego, „Wieś i Rolnictwo” 2017, nr 2(175).

Hallam T., Ewolucja i zagłada, Warszawa 2006.

Hodun G., Podyma W., Zachowanie zagrożonych zasobów genetycznych roślin w rolnictwie, Warszawa 2011.

Jasiński J., Wyróżnianie produktów regionalnych na rynku i wynikające z tego korzyści, [in:] O produktach tradycyjnych i regionalnych. Możliwości a polskie realia, red. M. Gąsiorowski, Warszawa 2005.

King A., Schneider B., The First Global Revolution (Club of Rome), https://archive.org/details/TheFirstGlobalRevolution/page/n21 [access: 5.11.2019].

Kuś J., Systemy gospodarowania w rolnictwie. Rolnictwo integrowane, Materiały szkoleniowe 42/95, IUNG Puławy.

Maxwell S.L., Fuller R.A., Brooks T.M., Watson J.E.M., Biodiversity: The Ravages of Guns, Nets and Bulldozers, “Nature” 2016, No. 536.

Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi, Krajowe systemy jakości żywności, www.gov.pl/web/rolnictwo/krajowe-systemy-jakosci-zywnosci [access: 8.04.2020].

Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi, Biuro Oznaczeń Geograficznych, Broszura informacyjna, Warszawa 2012.

Poczta W., Sadowski A., Czubak A., Matyka M., Drygas M., Skórnicki H., Reforma Wspólnej Polityki Rolnej po 2020 roku. Broszura informacyjna – materiały konferencyjne, 2017, www.krir.pl/files/dopobrania/2017_09_24_CAŁOŚĆ_3.pdf [access: 10.02.2020].

Rolnicy jako partnerzy w ochronie środowiska, www.kalendarzrolnikow.pl/7137/rolnicy-jako-partnerzy-w-ochronie-srodowiska [access: 12.02.2020].

Słownik języka polskiego PWN, Warszawa 2007.

Sozańska B., Bioróżnorodność a „Działanie rolno-środowiskowo-klimatyczne”, Radom 2016.

Unijna strategia ochrony różnorodności biologicznej na okres do 2020 r., https://ec.europa.eu/environment/pubs/pdf/factsheets/biodiversity_2020/2020%20Biodiversity%20Factsheet_PL.pdf [access: 15.02.2020].

Żuchowska-Grzywacz M., Produkt regionalny z mleka i jego przetworów. Wybrane aspekty prawne, Radom 2015.

LEGAL ACTS

Act of 17 December 2004 on the Registration and Protection of Names and Designations of Agricultural Products and Foodstuffs as well as on Traditional Products (Journal of Laws 2005, No. 10, item 68).

Act of 20 February 2015 on Supporting Rural Development with the Participation of the European Agricultural Fund for Rural Development under the Rural Development Program for 2014–2020 (Journal of Laws 2015, item 349).

Act of 13 June 2019 on the Labelling of Products Produced Without the Use of Genetically Modified Organisms as Free from these Organisms (Journal of Laws 2019, item 1401).

Commission Regulation (EC) No. 710/2009 of 5 August 2009 amending Regulation (EC) No. 889/2008 laying down detailed rules for the implementation of Council Regulation (EC) No. 834/2007, as regards laying down detailed rules on organic aquaculture animal and seaweed production (OJ EU L 204/15, 6.08.2009).

Communication from the Commission to the Council, the European Parliament, the European Economic and Social Committee and the Committee of the Regions on agricultural product quality policy, SEC(2009) 670, SEC(2009) 671, Brussels, 28.05.2009, COM (2009) 234, final.

Convention on Biological Diversity, Rio de Janeiro, 5 June 1992 (United Nations, Treaty Series, Vol. 1760, p. 79).

Council Directive 2001/110/EC of 20 December 2001 relating to honey (OJ EU L 10/47, 12.01.2002).

Council Regulation (EEC) No. 1601/91 of 10 June 1991 laying down general rules on the definition, description and presentation of aromatized wines, aromatized wine-based drinks and aromatized wine-product cocktails (OJ EU L 149/1, 14.06.1991).

Council Regulation (EEC) No. 2081/92 of 14 July 1992 on the protection of geographical indications and designations of origin for agricultural products and foodstuffs (OJ EU L 208/1, 24.07.1992).

Council Regulation (EC) No. 247/2006 of 30 January 2006 laying down specific measures for agriculture in the outermost regions of the Union (OJ EU L 42/1, 14.02.2006).

Council Regulation (EC) No. 510/2006 of 20 March 2006 on the protection of geographical indications and designations of origin for agricultural products and foodstuffs (OJ EU L 93/12, 31.03.2006).

Council Regulation (EC) No. 834/2007 of 28 June 2007 on organic production and labelling of organic products and repealing Regulation (EEC) No. 2092/91 (OJ EU L 189/1, 20.07.2007).

Council Regulation (EC) No. 1234/2007 of 22 October 2007 establishing a common organization of agricultural markets and on specific provisions for certain agricultural products (OJ EU L 299/1, 16.11.2007).

Proposal for a Regulation of the European Parliament and of the Council on agricultural product quality schemes, Brussels, 10.12.2010, COM/2010/0733 final, COD 2010/0353.

Regulation (EC) No. 1829/2003 of the European Parliament and of the Council of 22 September 2003 on genetically modified food and feed (OJ EU L 268, 18.10.2003).

Regulation (EC) No. 110/2008 of the European Parliament and of the Council of 15 January 2008 on the definition, description, presentation, labelling and protection of geographical indications of spirit drinks and repealing Council Regulation (EEC) No. 1576/89 (OJ EU L 39/16, 13.02.2008).

Regulation (EU) No. 1151/2012 of the European Parliament and of the Council of 21 November 2012 on quality systems for agricultural products and foodstuffs (OJ EU L 343/1, 14.12.2012).

Regulation (EU) No. 1305/2013 of the European Parliament and of the Council of 17 December 2013 on support for rural development by the European Agricultural Fund for Rural Development (EAFRD) and repealing Council Regulation (EU) No. 1698/2006 (OJ EU L 347/487, 20.12.2013).

Regulation of the Minister of Agriculture and Rural Development of 27 July 2007 on general deviations from hygiene requirements in plants producing traditional food of animal origin (Journal of Laws 2007, No. 146, item 1024).

Regulation of the Minister of Health of 18 February 2009 on general deviations from hygiene requirements in plants producing traditional non-animal food (Journal of Laws 2009, No. 37, item 294).

Resolution No. 213 of the Council of Ministers of 6 November 2015 regarding the approval of the “Protection Program and sustainable use of biodiversity with the Action Plan 2015–2020” (M.P. item 1207).




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/sil.2020.29.2.181-196
Data publikacji: 2020-06-21 16:40:40
Data złożenia artykułu: 2020-02-04 17:46:35


Statystyki


Widoczność abstraktów - 1268
Pobrania artykułów (od 2020-06-17) - PDF (English) - 0 PDF - 0

Wskaźniki



Odwołania zewnętrzne

  • Brak odwołań zewnętrznych


Prawa autorskie (c) 2020 Monika Żuchowska-Grzywacz

Creative Commons License
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.