Sprawiedliwość społeczna i solidarność w prawie rolnym (na przykładzie wspierania rozwoju obszarów wiejskich)

Dorota Łobos-Kotowska, Adam Doliwa

Streszczenie w języku polskim


Celem artykułu jest redefinicja elementów paradygmatu prawa rolnego, przez pryzmat pojęć sprawiedliwości i solidarności społecznej oraz dóbr publicznych i ich roli w prawie rolnym, na przykładzie regulacji prawnej wspierania rozwoju obszarów wiejskich. Zasady te powinny być traktowane jako istotny wyznacznik sprawiedliwego wyważania interesu ogółu (dobra wspólnego) i interesów jednostki. Należy stwierdzić, że polskie regulacje ustawowe w zakresie wspierania obszarów wiejskich i dostarczania przez rolników dóbr publicznych w sposób bezpośredni lub pośredni kierują się paradygmatem aksjologicznym. Urzeczywistnienie idei sprawiedliwości społecznej i solidaryzmu powinno zmierzać do trwałego i zrównoważonego rozwoju obszarów wiejskich. Takie podejście powinno mieć odzwierciedlenie w systemie wspierania rozwoju obszarów wiejskich, który opiera się na założeniu, że wsparciu produkcyjnemu gospodarstw rolnych powinny towarzyszyć pewne obowiązki nakładane na podmioty gospodarujące na gruntach rolnych. Konieczne jest również sformułowanie postulatu, że prawo rozwoju obszarów wiejskich powinno stymulować postawy prośrodowiskowe i prospołeczne.


Słowa kluczowe


sprawiedliwość społeczna; solidarność; obszary wiejskie; rozwój obszarów wiejskich

Pełny tekst:

PDF (English)

Bibliografia


LITERATURE

Aristotle, Etyka nikomachejska, transl. D. Gromska, Warszawa 2000.

Banaszak B., Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, Warszawa 2012.

Bieluk J., Zmiana paradygmatu prawa rolnego, “Studia Iuridica Agraria” 2015, vol. 13, DOI: https://doi.org/10.15290/sia.2015.13.04.

Blajer P., Beneficjenci „Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich”, “Przegląd Prawa Rolnego” 2010, vol. 1(6).

Budzinowski R., Koncepcja gospodarstwa rolnego w prawie rolnym, Poznań 1992.

Budzinowski R., Czynniki rozwoju prawa rolnego, [in:] Prawo rolne u progu Unii Europejskiej, ed. S. Prutis, Białystok 1998.

Budzinowski R., Problemy ogólne prawa rolnego. Przemiany podstaw legislacyjnych i koncepcji doktrynalnych, Poznań 2008.

Carrozza A., La problematica giuridica del rischio in agricultura, RDA 1984, vol. 3.

Carrozza A., Lezioni di diritto agrario. I. Elementi di tearia generale, Milano 1988.

Czarnota A., Prawo a współczesne odmiany solidaryzmu społecznego, [in:] Idea solidaryzmu we współczesnej filozofii prawa i polityki, ed. A. Łabno, Warszawa 2012.

Domańska A., Konstytucyjne podstawy ustroju gospodarczego Polski, Warszawa 2001.

Dziedziak W., Kilka uwag o prawie słusznym, “Studia Iuridica Lublinensia” 2016, vol. 25(3), DOI: https://doi.org/10.17951/sil.2016.25.3.277.

Dziedziak W., Słuszność jako wartość prawa, “Studia Iuridica Lublinensia” 2011, vol. 15.

European Network for Rural Development, Dobra publiczne i publiczny system interwencji. Raport analityczny, 2010.

Jurcewicz A., Kozłowska B., Tomkiewicz E., Wspólna Polityka Rolna, Warszawa 2004.

Leśkiewicz K., Bezpieczeństwo żywnościowe i bezpieczeństwo żywności – aspekty prawne, “Przegląd Prawa Rolnego” 2012, no. 10.

Limbach J., „Promieniowanie” konstytucji na prawo prywatne, “Kwartalnik Prawa Prywatnego” 1999, vol. 3.

Litwiniuk P., Program Rozwoju Obszarów Wiejskich jako dokument programowy i źródło prawa rolnego, Warszawa 2018.

Łobos-Kotowska D., Solidaryzm w polityce wspierania rozwoju obszarów wiejskich, [in:] Państwo solidarne, ed. A. Łabno, Warszawa 2018.

Łobos-Kotowska D., Umowa przyznawania pomocy z Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich, Warszawa 2013.

Łobos-Kotowska D., Bieluk J., Płatności bezpośrednie, [in:] Prawo rolne, ed. P. Czechowski, Warszawa 2019.

Paluszek I., Dywersyfikacja wykorzystania zasobów ziemi w gospodarstwach rolnych w Polsce, “Roczniki Naukowe Stowarzyszenia Ekonomistów Rolnictwa i Agrobiznesu” 2008, vol. 10.

Piechowiak M., Dobro wspólne jako fundament polskiego porządku konstytucyjnego, Warszawa 2012.

Piechowiak M., Solidarność – w poszukiwaniu ideowej tradycji interpretacji tej kategorii konstytucyjnej, [in:] Idea solidaryzmu we współczesnej filozofii prawa i polityki, ed. A. Łabno, Warszawa 2012.

Piechowiak M., Aksjologiczne podstawy polskiego prawa, [in:] Synteza prawa polskiego od 1989 roku, eds. T. Guz, J. Głuchowski, M. R. Pałubska, Warszawa 2013.

Piechowiak M., [in:] Konstytucja RP, vol. 1: Komentarz do art. 1–86, eds. M. Safjan, L. Bosek, Warszawa 2016.

Podstawowe problemy stosowania Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. Raport końcowy z badań, ed. K. Działocha, Warszawa 2006.

Rawls J., Teoria sprawiedliwości, Warszawa 1994.

Sadurski W., Teoria sprawiedliwości. Podstawowe zagadnienia, Warszawa 1988.

Samuelson P.A., The Pure Theory of Public Expenditure, “Reviev of Economics and Statistics” 1954, vol. 36(4), DOI: https://doi.org/10.2307/1925895.

Sokolewicz W., [in:] Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, ed. L. Garlicki, vol. 5, Warszawa 2007.

Stańko M., Problemy prawne dywersyfikacji gospodarstw rolnych w Polsce, “Studia Iuridica Agraria” 2009, vol. 7, DOI: https://doi.org/10.15290/sia.2009.07.17.

Strzyczkowski K., Konstytucyjna zasada społecznej gospodarki rynkowej jako podstawa tworzenia i stosowania prawa, [in:] Zasady ustroju społecznego i gospodarczego w procesie stosowania Konstytucji, ed. C. Kosikowski, Warszawa 2005.

Sut P., Uwagi o sprawiedliwości społecznej jako realizowalnym prawnie celu państwa demokratycznego, “Gdańskie Studia Prawnicze” 2016, vol. 35.

Tokarczyk R.A., Sprawiedliwość: próba syntetycznej systematyzacji zagadnień, “Gdańskie Studia Prawnicze 2016, vol. 35.

Tuleja P., [in:] Konstytucja RP, vol. 1: Komentarz do art. 1–86, eds. M. Safjan, L. Bosek, Warszawa 2016.

Wyrzykowski M., Zasada demokratycznego państwa prawnego, [in:] Zasady podstawowe polskiej Konstytucji, ed. W. Sokolewicz, Warszawa 1998.

Ziembiński Z., Sprawiedliwość społeczna jako pojęcie prawne, Warszawa 1996.

Ziembiński Z., O pojmowaniu sprawiedliwości, Lublin 1992.

LEGAL ACTS

Act of 20 February 2015 on local development with the participation of the local community (Journal of Laws 2019, item 1167).

Act of 20 February 2015 on supporting the development of rural areas with the participation of the European Agricultural Fund for Rural Development under the Rural Development Program for 2014–2020 (consolidated text, Journal of Laws 2021, item 182, as amended).

Constitution of the Republic of Poland of 2 April 1997 (Journal of Laws 1997, item 483, as amended).

Regulation (EU) no. 1305/2013 of the European Parliament and of the Council of 17 December 2013 on support for rural development by the European Agricultural Fund for Rural Development (EAFRD) and repealing Council Regulation (EC) no. 1698/2005 (OJ EU L 347/487, 20.12.2013).

Regulation (EU) no. 1307/2013 of the European Parliament and of the Council of 17 December 2013 laying down rules on direct payments to farmers under support schemes under the common agricultural policy and repealing Council Regulation (EC) no. 637/2008 and Council Regulation (EC) no. 73/2009 (OJ EU L 347/608, 20.12.2013).

Regulation (EU) 2020/2220 of the European Parliament and of the Council of 23 December 2020 laying down certain transitional provisions for support from the European Agricultural Fund for Rural Development (EAFRD) and from the European Agricultural Guarantee Fund (EAGF) in the years 2021 and 2022 and amending Regulations (EU) no. 1305/2013, (EU) no. 1306/2013 and (EU) no. 1307/2013 as regards resources and application in the years 2021 and 2022 and Regulation (EU) no. 1308/2013 as regards resources and the distribution of such support in respect of the years 2021 and 2022 (OJ EU L 437/1, 28.12.2020).

CASE LAW

Judgement of the Constitutional Tribunal of 11 February 1992, K 14/91, OTK 1992, no. 1, item 7.

Judgement of the Constitutional Tribunal of 25 February 1997, K 21/95, OTK ZU 1997, no. 1, item 7.

Judgement of the Constitutional Tribunal of 12 April 2000, K 8/98, OTK 2000, no. 3, item 87.

Judgement of the Constitutional Tribunal of 17 June 2003, P 24/02, OTK-A 2003, no. 6, item 55.

Judgement of the Supreme Administrative Court of 8 February 2007, II OSK 1555/06, LEX no. 338885.




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/sil.2021.30.5.429-444
Data publikacji: 2021-12-17 19:45:27
Data złożenia artykułu: 2021-06-27 11:59:07


Statystyki


Widoczność abstraktów - 2221
Pobrania artykułów (od 2020-06-17) - PDF (English) - 0

Wskaźniki



Odwołania zewnętrzne

  • Brak odwołań zewnętrznych


Prawa autorskie (c) 2021 Dorota Łobos-Kotowska, Adam Doliwa

Creative Commons License
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.