Czy jest tutaj jakaś moralność? Ekonomiczne podejście Richarda Posnera do zachowań sędziowskich

Streszczenie w języku polskim

Richard A. Posner w amerykańskiej jurysprudencji znany jest głównie ze swoich badań nad ekonomiczną analizą prawa. Jej celem jest przeforsowanie poglądu jakoby moralność nie stanowiła najważniejszej wartości w prawie, tą wartością jest bowiem maksymalizacja dóbr. Posner uważa, że związek moralności z prawem zaczyna się i kończy na wykładach prawa. Teksty, orzeczenia, a przede wszystkim dyskusje prowadzone na zajęciach kształtują moralność prawników. I na tym koniec. Prawnicy stosujący prawo oraz wydający opinie i decyzje zawsze kierują się osiągnięciem tylko jednego celu. Celem tym jest maksymalizacja dóbr. Dobra te są różne, ale wszystkie wywodzą się z ekonomicznego rozumienia maksymalizacji szczęścia. Twórcą ekonomicznej teorii maksymalizacji dóbr w procesie podejmowania decyzji przez człowieka jest Gary S. Becker. To właśnie z jego poglądów i prac Posner czerpie ramy pojęciowe, metodologię i założenia ekonomii prawa. Poglądy Beckera są częściowo oparte na założeniach utylitaryzmu Jeremy’ego Benthama. Powiązanie tych koncepcji z prawem oznacza, że Posner będzie prezentował inną wizję człowieka i jego natury niż większość amerykańskich myślicieli. Badania te stanowią fragment myśli Posnera i dotyczą zachowań sędziowskich. Celem niniejszego artykułu jest zaprezentowanie ekonomicznego podejścia Posnera do zachowań sędziowskich, które stanowią element aktualnie prężnie rozwijającej się w amerykańskiej teorii jurysprudencji behawioralnej.