Zmiany w ukraińskim Kodeksie karnym związane z toczącą się wojną z Federacją Rosyjską

Marek Mozgawa, Maryana Shupyana

Streszczenie w języku polskim


W związku z agresją Federacji Rosyjskiej na Ukrainę zaistniała konieczność nie tylko podjęcia działań obronnych, lecz także dostosowania przepisów prawa (w tym karnego) do rzeczywistości. Ukraińskie prawo karne dynamicznie reaguje na problemy pojawiające się w społeczeństwie zmuszonym do życia w zupełnie nowej rzeczywistości – realiach wojny. Jednocześnie z uwagi na fakt, że zmiany są wprowadzane bardzo szybko, pojawiają się nieścisłości i usterki legislacyjne, które w opracowaniu zostały wskazane. Celem artykułu było przedstawienie i analiza zmian wprowadzonych zarówno w części ogólnej Kodeksu karnego Ukrainy (głównie kwestie tzw. immunitetu bojowego), jak i w części szczególnej, gdzie określono nowe typy przestępstw (np. kolaboracja – art. 111¹, zaprzeczanie faktowi agresji na Ukrainę – ust. 1 art. 111¹), zmodyfikowano ustawowe znamiona kilku z tych już istniejących (np. art. 361) oraz podniesiono sankcje za niektóre przestępstwa, jeśli zostały one popełnione w stanie wojennym (np. art. 111 ust. 2). Autorzy oceniają dokonane zmiany jako co do zasady trafne, a występujące niedoskonałości (czy też wątpliwości interpretacyjne) zdają się wynikać przede wszystkim ze złożoności sytuacji i konieczności szybkiego realizowania procesu legislacyjnego.


Słowa kluczowe


immunitet bojowy; stan wojenny; obrona Ojczyzny; kolaboracja; propaganda wojenna

Pełny tekst:

PDF (English)

Bibliografia


ONLINE SOURCES

Cheban O.M., Analiz okremykh zakonodavchykh zmin do Kryminalnoho kodeksu Ukrayiny u zvyazku iz zbroynoyu ahresiyeyu RF, 2022, https://app-journal.in.ua/wp-content/uploads/2022/11/60.pdf (access: 3.6.2023).

Dudorov O.O., [in:] A.A. Voznyuk, O.O. Dudorov, R.O. Movchan et al., Novely kryminalnoho zakonodavstva Ukrayiny, pryynyati v umovakh voyennoho stanu. Naukovo-praktychnyy komentar, Kyyiv 2022, https://www.naiau.kiev.ua/files/naukova-diyalnist/naukovi-laborator/lab_nni1/2023/novely_krym_zakon_2022.pdf (access: 2.9.2024).

Guk A., Voyennyy stan: sproba vidpovidi na spirni pytannya, 2022, https://uz.ligazakon.ua/ua/magazine_article/EA012217 (access: 3.6.2023).

Khavronyuk M., Obovyazok zakhyshchaty Vitchyznu i novi statti Kryminalnoho kodeksu, 25.4.2022, https://rpr.org.ua/news/obov-iazok-zakhyshchaty-vitchyznu-i-novi-statti-kryminalnoho-kodeksu (access: 3.6.2023).

Kravchuk O., Bondarenko M., Kolaboratsiyna diyalnist: analiz novoyi statti 111-1 Kryminalnoho kodeksu Ukrayiny, 2022, http://hrvector.org/podiyi/22-03-20-mbo (access: 3.6.2023).

Radkovska I.S., Deyaki novely osoblyvoyi chastyny Kryminalnoho Kodeksu Ukrayiny, 13.6.2022, http://nauka.nlu.edu.ua/nauka/download/zbirniki_konf/yr_novelli_13.06.2022.pdf (access: 3.6.2023).

Sharmar O.M., Vykonannya obovyazku shchodo zakhystu Vitchyzny, nezalezhnosti ta terytorialnoyi tsilisnosti Ukrayiny yak obstavyna, shcho vyklyuchaye kryminalnu protypravnist diyannya, “Visnyk Asotsiatsiyi Kryminalnoho Prava Ukrayiny” 2022, vol. 1(17), http://vakp.nlu.edu.ua/article/view/257792 (access: 2.9.2024).

Wikipedia, Inwazja Rosji na Ukrainę, https://pl.wikipedia.org/wiki/Inwazja_Rosji_na_Ukrainę (access: 3.6.2023).

LEGAL ACTS

Act No. 1932-XII of 6 December 1991 “On the defence of Ukraine”.

Act No. 389-VIII of 12 May 2015 “On the legal regime of martial law”.

Act No. 580-VIII of 2 July 2015 “On the State Police”.

Act No. 2337-VIII of 15 September 2018 “On Disciplinary Regulations of the State Police of Ukraine”.

Act No. 2108-IX of 3 March 2022 “On making changes to some legislative acts of Ukraine regarding the establishment of criminal liability for collaborative activity”.

Act No. 2110-IX of 3 March 2022 “On amendments to some legislative acts of Ukraine regarding the strengthening of criminal liability for the production and distribution of prohibited information products”.

Act No. 2113-ІХ of 3 March 2022 “On amendments to the Criminal Code of Ukraine on aggravating liability for crimes against the foundations of Ukraine’s national security under martial law”.

Act No. 2114-IX of 3 March 2022 “On ensuring the participation of the civilian population in the defence of Ukraine”.

Act No. 2117-IX of 3 March 2022 “On amendments to the Criminal Code of Ukraine on the aggravation of liability for looting”.

Act No. 2124-IX of 15 March 2022 “On the introduction of amendments to the Criminal Code of Ukraine and other statutory acts of Ukraine concerning the determination of circumstances that exclude punishability of an offence and ensuring combat immunity during martial law”.

Act No. 2149-IX of 24 March 2022 “On amendments to the Criminal Code of Ukraine Concerning increasing the efficiency of combating cybercrime in the context of martial law”.

Act No. 2150-IX of 24 March 2022 “On amendments to Article 263 of the Criminal Code of Ukraine on the abolition of liability in cases of voluntary surrender of weapons, infantry sentences, explosives or devices”.

Act No. 2155-IX of 24 March 2022 “On amendments to the Criminal Code of Ukraine regarding liability for the illegal use of humanitarian aid”.

Act No. 2160-IX of 24 March 2022 “On the introduction of amendments to the Criminal and Criminal Procedure Codes of Ukraine”.

Act No. 2472-IX of 28 July 2022 “On amendments to the Criminal Code, the Criminal Procedure Code of Ukraine and other legislative acts of Ukraine on the regulation of the procedure of exchange of persons as prisoners of war”.

Act No. 2690-IX of 18 October 2022 “On amendments to the Code of Administrative Offences, the Criminal Code of Ukraine and the Criminal Procedure Code of Ukraine with regard to the enforcement of judgments of the European Court of Human Rights”.

Constitution of Ukraine of 28 June 1996.

Criminal Code of Ukraine of 5 April 2001 (as amended).

Economic Code of Ukraine of 16 January 2003.

Instruction on the manner of manufacture, purchase, storage, registration, transport and use of firearms, pneumatic weapons, cold and cooled weapons, nationally manufactured devices for firing cartridges filled with rubber or, similar in their properties, non-lethal metal bullets, and cartridges for them, as well as for weapons, main elements of weapons and explosives, approved by the Ministry of Internal Affairs of Ukraine on 21 August 1998 (No. 622).

Presidential Decree No. 64/2022 of 24 February 2022 “On the introduction of martial law in Ukraine”.

Protocol against the Illicit Manufacturing of and Trafficking in Firearms, Their Parts and Components and Ammunition, supplementing the United Nations Convention against Transnational Organized Crime, adopted by the General Assembly of the United Nations on 31 May 2001, UNTS, vol. 2326.

Resolution of the Verkhovna Rada No. 129-VIII of 27 January 2015 “On the Appeal of the Verkhovna Rada of Ukraine to the United Nations, the European Parliament, the Parliamentary Assembly of the Council of Europe, the Parliamentary Assembly of NATO, the OSCE Parliamentary Assembly, the GUAM Parliamentary Assembly, the parliaments of the countries of the world regarding the recognition of the Russian Federation as an aggressor state”.




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/sil.2024.33.3.111-132
Data publikacji: 2024-09-27 21:28:12
Data złożenia artykułu: 2023-07-15 10:43:42


Statystyki


Widoczność abstraktów - 272
Pobrania artykułów (od 2020-06-17) - PDF (English) - 0

Wskaźniki



Odwołania zewnętrzne

  • Brak odwołań zewnętrznych


Prawa autorskie (c) 2024 Marek Mozgawa, Maryana Shupyana

Creative Commons License
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.