Zapis windykacyjny jako nowa instytucja w polskim prawie spadkowym

Paulina Katarzyna Chała

Streszczenie w języku polskim


Od 23 października 2011 r. mamy do czynienia z nową instytucją prawa spadkowego, którą jest zapis windykacyjny (legatum per vindicationem). Nowelizacja z 18 marca 2011 r. (Dz.U., nr 85, poz. 458) wprowadziła zmiany w Kodeksie cywilnym i w kilku innych ustawach. Przedmiotem niniejszego artykułu będą rozważania głównie na temat zmian, jakie zaszły w IV księdze Kodeksu cywilnego pt. Spadki. Niniejszy artykuł został poświęcony takim zagadnieniom, jak: możliwość ustanowienia zapisu windykacyjnego, forma jego ustanowienia, zdolność do bycia zapisobiercą, zakres odpowiedzialności za długi spadkowe. Celem ustawodawcy było między innymi poszerzenie swobody testowania przez możliwość zapisania w testamencie określonej osobie konkretnego przedmiotu. Potrzeba wynikała z tendencji, jaka miała miejsce w praktyce przed nowelizacją. Wielu spadkodawców chciało pozostawiać po swojej śmierci konkretne przedmioty swojego majątku określonym osobom. Głównie czynili to przez sporządzanie zwykłych zapisów w testamentach, co jednak nie wypełniało intencji testatorów. Ustawodawca wyszedł naprzeciw temu zapotrzebowaniu. Od momentu nowelizacji mamy do czynienia z dwoma rodzajami zapisów: zwykłym i windykacyjnym. Oba zdecydowanie się od siebie różnią. Kwestia wykazania i omówienia tych różnic jest również przedmiotem niniejszego opracowania.


Słowa kluczowe


testament; zapis windykacyjny; dziedziczenie; spadek; spadkobierca

Pełny tekst:

PDF

Bibliografia


Gniewek E., O niedopuszczalności zapisu windykacyjnego przedmiotów majątku wspólnego małżonków, „Rejent” 2012, nr 1.

Górecki J., Umowa darowizny na wypadek śmierci, „Rejent” 2006, nr 2.

Górecki J., Zapis windykacyjny – uwagi de lege ferenda, [w:] Rozprawy z prawa prywatnego, prawa o notariacie i prawa europejskiego, red. E. Drozd, A. Oleszko, M. Pazdan, Kluczbork 2007.

Księżak P., Podstawowe problemy zapisu windykacyjnego, „Kwartalnik Prawa Prywatnego” 2011, nr 4.

Księżak P., Borysiak W., Forma złożenia oświadczenia o przyjęciu lub odrzuceniu spadku przed notariuszem, „Rejent” 2011, nr 7–8.

Maragoński M., Glosa do postanowienia Sądu Okręgowego w Opolu z dnia 29 listopada 2011 r., „Rejent” 2012, nr 4.

Mleko Ł., O zapisie windykacyjnym i wprowadzeniu do systemu prawnego darowizny na wypadek śmierci, „Forum Prawnicze” 2011, nr 4–5.

Niedośpiał M., Zapis własności nieruchomości rolnej a inny zapis, „Państwo i Prawo” 2010, z. 3.

Niezbecka E., [w:] Kodeks cywilny. Komentarz, t. 4: Spadki, red. A. Kidyba, wyd. 3, Warszawa 2012.

Niezbecka E., Zapis, Lublin 1990.

Pisuliński J., Niektóre problemy związane z terminem do złożenia oświadczenia o przyjęciu lub odrzuceniu spadku, „Rejent” 1992, nr 6.

Postanowienie Sądu Okręgowego w Opolu z dnia 29 listopada 2011 r., II Cz 1006/11 (niepubl.).

Skowrońska-Bocian E., Komentarz do Kodeksu cywilnego. Księga czwarta. Spadki, Warszawa 2011.

Sobolewski P., Opinia prawna o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy – Kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw, „Zeszyty Prawnicze Biura Analiz Sejmowych” 2010, nr 4 (28).

Sztyk R., Zapis windykacyjny jako element reformy prawa spadkowego, „Łódzki Biuletyn Notarialny” 2011 (wrzesień).

Turłukowski J., Zapis windykacyjny. Komentarz, Warszawa 2011.

Uchwała Sądu Najwyższego z dnia 18 lipca 2012 r., III CZP 46/12, LEX nr 1211870.

Ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. – Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz.U. z 2014 r., poz. 1188 ze zm.).

Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (t.j. Dz.U. z 2015 r., poz. 4 ze zm.).

Uzasadnienie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy – Kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw, Druk Sejmowy nr 3018.

Zakrzewski P., Zapis windykacyjny, „Przegląd Samorządowy” 2012, nr 2.

Żukowski W., Projektowane wprowadzenie zapisu windykacyjnego do polskiego prawa spadkowego, „Kwartalnik Prawa Prywatnego” 2010, nr 4.




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/sil.2016.25.2.11
Data publikacji: 2016-07-20 09:05:31
Data złożenia artykułu: 2015-09-11 20:19:00


Statystyki


Widoczność abstraktów - 974
Pobrania artykułów (od 2020-06-17) - PDF - 0

Wskaźniki



Odwołania zewnętrzne

  • Brak odwołań zewnętrznych


Prawa autorskie (c) 2016 Paulina Katarzyna Chała

Creative Commons License
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.