Zarządzenie zastępcze jako szczególny rodzaj rozstrzygnięć nadzorczych wojewody

Streszczenie w języku polskim

Niniejszy artykuł odnosi się do kwestii prawnego uregulowania jednego ze szczególnych środków nadzoru nad działalnością samorządu terytorialnego, jakim jest zarządzenie zastępcze wydawane przez wojewodę. Problematyka tego nowego instrumentu kontroli została przedstawiona na tle obecnego i poprzednio obowiązującego stanu prawnego w prawie polskim. Przeprowadzony dyskurs przyjął postać komparatystyczną, dzięki czemu łatwiej można dostrzec swoistą nowość w przyjętym przez prawo samorządu terytorialnego rozwiązaniu prawnym. Zarządzenie zastępcze wojewody okazało się być ucieleśnieniem możliwości badania działalności samorządowej w celu zapewnienia jej zgodności z prawem. Na gruncie ustawy o samorządzie gminnym sprzed nowelizacji, która miała miejsce w 2001 r., narzędzie to widniało jednak raczej jako ultima ratio przeprowadzanej przez organ nadzoru kontroli oraz miało dość ograniczony zakres przedmiotowy. Teraz stanowi ono środek zastępujący odpowiedni akt w przypadku dopuszczenia się przez organy gminy bezczynności, który to akt według litery prawa powinien zostać wydany po spełnieniu się istotnych przesłanek. Aspektem dyskusyjnym, który został nakreślony w artykule, jest niedoprecyzowany tryb wydawania zarządzenia zastępczego, a także ratio legis obowiązku powiadamiania ministra właściwego do spraw administracji publicznej o zastosowaniu takiego środka. Obecne uregulowanie prawne, chociaż bardziej spójne i rozwinięte, wydaje się być nie do końca uszczegółowione i z pewnością nadal będzie stanowiło przedmiot rozważań tak doktryny prawa administracyjnego, jak i orzecznictwa sądów.