Znaczenie geopolityczne pierwiastków ziem rzadkich
Streszczenie w języku polskim
Słowa kluczowe
Pełny tekst:
PDFBibliografia
Bibliografia:
Bagiński B., (2022) Pierwiastki ziem rzadkich, ACADEMIA. Magazyn Polskiej Akademii Nauk, vol 71, no 3, 73-77.
Baskaran G., Schwartz M., (2025), What to Know About the Signed U.S.-Ukraine Minerals Deal, The Center for Strategic and International Studies, https://www.csis.org/analysis/what-know-about-signed-us-ukraine-minerals-deal, [Dostęp:12.08.2025].
Burchard-Dziubińska M., (2014), Strategiczna rola metali ziem rzadkich w gospodarce opartej na wiedzy, Łódź, Gospodarka w praktyce i teorii, vol. 34, 2014.
British Geological Survey, (2022), World Mineral Production 2016-2020, Nottingham, s.59.
Dudzińska K., Markiewicz P.,(2025) Grenlandia - rywalizacja o Arktykę w soczewce, Polski Instytut Spraw Międzynarodowych, https://www.pism.pl/publikacje/grenlandia-rywalizacja-o-arktyke-w-soczewce,[Dostęp: 12.08.2025].
Dura M., (2021), Chińsko-amerykańska wojna na metale ziem rzadkich, Defence24, https://defence24.pl/przemysl/chinsko-amerykanska-wojna-na-metale-ziem-rzadkich, [Dostęp:29.06.2022].
Dura M., (2021), Chińsko-amerykańska wojna na metale ziem rzadkich, Defence24, https://defence24.pl/przemysl/chinsko-amerykanska-wojna-na-metale-ziem-rzadkich, [Dostęp:29.06.2022].
Defence24, (2021), Raytheon modernizuje produkcję azotku galu, https://defence24.pl/technologie/raytheon-modernizuje-produkcje-azotku-galu, [Dostęp:29.06.2022].
Energetyka24,(2021), Grupa Azoty inwestuje w rafinację pierwiastków ziem rzadkich, https://energetyka24.com/chemia/grupa-azoty-inwestuje-w-rafinacje-pierwiastkow-ziem-rzadkich, [Dostęp:01.07.2022]
Energetyka24, (2025), Nowa rafineria w 1,5 roku. Grupa Azoty inwestuje w metale ziem rzadkich, https://energetyka24.com/gornictwo/wiadomosci/nowa-rafineria-w-15-roku-grupa-azoty-inwestuje-w-metale-ziem-rzadkich, [Dostęp:14.08.2025]
Fikus J. Skórnóg D. (2022) Wpływ globalnych kryzysów na zakłócenia w łańcuchach dostaw, Management and Quality – Zarządzanie I Jakość, vol 4 no 4.
Grupa Azoty Puławy, (2021), https://pulawy.grupaazoty.com/aktualnosci/zaklad-rafinacji-pierwiastkow-ziem-rzadkich-na-terenie-grupy-azoty-pulawy, [Dostęp:14.08.2025]
Internatioonal Energy Agency, (2025), Global Critical Minerals Outlook, s. 20-35.
Jażdżewska-Gutta M. (2011) Zagadnienie bezpieczeństwa jako bariera funkcjonowania międzynarodowych łańcuchów dostaw, International Journal of Management and Economics vol. 31.
Karas M., (2020) Z historii odkrycia pierwiastków ziem rzadkich, Kwartalnik Historii Nauki i Techniki, vol 65, no 4.
Klupa A, (2012) Cenniejsze niż złoto? Metale ziem rzadkich w światowej strategii gospodarczej, Przegląd Strategiczny 2012, vol 1, s. 247.
Komisja Europejska, (2025) Commission selects 47 Strategic Projects to secure and diversify access to raw materials in the EU, https://ec.europa.eu/commission/presscorner/detail/en/ip_25_864,[Dostęp:14.08.2025]
Komisja Europejska, Strategic projects under the CRMA, https://single-market-economy.ec.europa.eu/sectors/raw-materials/areas-specific-interest/critical-raw-materials/strategic-projects-under-crma_en, [Dostęp:13.08.2025].
Komisja Europejska, (2019), REE4EU: integrated high temperature electrolysis (HTE) and Ion Liquid Extraction (ILE) for a strong and independent European Rare Earth Elements Supply Chain, https://cordis.europa.eu/project/id/680507/results/pl, [Dostęp:10.08.2025].
Komisja Europejska, Critical Raw Materials Act, https://single-market-economy.ec.europa.eu/sectors/raw-materials/areas-specific-interest/critical-raw-materials/critical-raw-materials-act_en#documents, [Dostęp:13.08.2025].
Leszkowska A., (2019) Walka o surowce, https://www.sprawynauki.edu.pl/archiwum/dzialy-wyd-elektron/307-ochrona-srodowiska/4149-walka-o-surowce-2, [Dostęp:23.06.2022].
LKAB, (2023) Europe’s largest deposit of rare earth metals located in Kiruna area, ,https://lkab.com/en/press/europes-largest-deposit-of-rare-earth-metals-is-located-in-the-kiruna-area/, [Dostęp:12.08.2025].
LKAB, (2025), LKAB’s future initiatives designated as Strategic Projects by the EU, https://lkab.com/en/press/lkabs-future-initiatives-designated-as-strategic-projects-by-the-eu/, [Dostęp:13.08.2025].
Ministerstwo Rozwoju i Technologii, Projekty z Polski wśród 47 strategicznych projektów w ramach Europejskiego aktu w sprawie Surowców Krytycznych,, https://www.gov.pl/web/rozwoj-technologia/projekty-z-polski-wsrod-47-strategicznych-projektow-w-ramach-europejskiego-aktu-w-sprawie-surowcow-krytycznych, [Dostęp:14.08.2025]
Nowak. M., Ryder. P., (2025) Przegląd głównych minerałów pierwiastków ziem rzadkich– złoto XXI wieku, Przegląd Geologiczny, vol. 63, no 6.
Pitron G. , (2019) Wojna o metale rzadkie, Paryż, s. 40-89.
Podbiera-Matysik K., Gorazda K., Wzorek Z., (2012), Kierunki zastosowania i pozyskiwania metali ziem rzadkich, s. 148.
Prokop M., Tomala M., (2021) Zagrożenia militarne i wojenne a bezpieczeństwo gospodarcze państwa. Case study: konflikt zbrojny między Ukrainą a Rosją w 2014 roku, Studia de Securitate, vol. 11.
Podbiera-Matysik K., Gorazda K., Wzorek z., (2012) Kierunki zastosowania i pozyskiwania metali ziem rzadkich, Czasopismo Techniczne. Chemia, vol. 109.
Rare Earth Exchanges,(2025), Biotech Meets the Rock Face: American Rare Earths’ Halleck Creek Breakthrough, https://rareearthexchanges.com/news/biotech-meets-the-rock-face-american-rare-earths-halleck-creek-breakthrough/ [Dostęp:16.08.2025].
Rare Earth Exchanges,(2025), Brook Mine to Become First New U.S. Rare Earth Project in 70+ Years-Wyoming Reclaims Strategic Spotlight,https://rareearthexchanges.com/news/brook-mine-to-become-first-new-u-s-rare-earth-project-in-70-years-wyoming-reclaims-strategic-spotlight/, [Dostęp:15.08.2025].
Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2024/1252 z dnia 11 kwietnia 2024 r. w sprawie ustanowienia ram na potrzeby zapewnienia bezpiecznych i zrównoważonych dostaw surowców krytycznych oraz zmiany rozporządzeń (UE) nr 168/2013, (UE) 2018/858, (UE) 2018/1724 i (UE) 2019/1020, Dz. U. UE L 1252, z dnia 3 maja 2024 r.
Scheydera E.,(2025), Exclusive: US Export-Import Bank considers $120 million loan for Greenland rare earths project, Reuters, https://www.reuters.com/business/us-export-import-bank-considers-120-million-loan-greenland-rare-earths-project-2025-06-15/, [Dostęp:13.08.2025].
Shen Y., Moomy R., Eggert R., (2020), China’s public policies toward rare earths, 1975–2018, Miner Econ, vol 33, , s. 127-151.
Solvay, Solvay advances European rare earths production through capacity expansion, https://www.solvay.com/en/press-release/solvay-advances-european-rare-earths-production-through-capacity-expansion, [Dostęp: 14.08.2025].
Strategy & Future, (2021) Armia Nowego Wzoru, Warszawa, s 35-55.
Szymański P., (2025), Grenlandia: rząd jedności w Nuuk i amerykański sen o Arktyce, Ośrodek Studiów Wschodnich, https://www.osw.waw.pl/pl/publikacje/analizy/2025-04-01/grenlandia-rzad-jednosci-w-nuuk-i-amerykanski-sen-o-arktyce, [Dostęp:12.08.2025]
.
Underwood J., (2025) China Imposes Export Controls on Key REE, SFA-Oxford, https://www.sfa-oxford.com/market-news-and-insights/china-imposes-export-controls-on-key-rare-earths/?utm_source=chatgpt.com, [Dostęp: 11.08.2025].
Wiśniewski B.(2013) Rosnące znaczenie metali ziem rzadkich, Biuletyn PISM vol. 46.
DOI: http://dx.doi.org/10.17951/teka.2022.17.2.35-45
Data publikacji: 2025-12-22 14:59:16
Data złożenia artykułu: 2023-04-02 20:15:50
Statystyki
Wskaźniki
Odwołania zewnętrzne
- Brak odwołań zewnętrznych
Prawa autorskie (c) 2025 Karol Syta

Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.