Janusowe oblicze państwa i współczesne metafory państwowości

Teresa Łoś-Nowak

Streszczenie w języku polskim


Artykuł podejmuje temat złożoności fenomenu państwa oraz (nie)zmienności jego atrybutów. Zawarta w nim analiza z jednej strony wpisuje się neorealistyczny nurt badań nad stosunkami międzynarodowymi, z drugiej zaś czerpie z dorobku komunitarianizmu zakładającego, iż państwo, suwerenność, władza, a nawet anarchia w stosunkach międzynarodowych może efektywnie funkcjonować w globalnym społeczeństwie, o ile jest zdolne przekroczyć utarte schematy w myśleniu o jego podstawowych i historycznie kształtowanych atrybutach. Celem artykułu jest zdefiniowanie – istotnych dla obecności państwa w systemie międzynarodowym i w systemie stosunków międzynarodowych – wyzwań i zagrożeń z którymi jest ono konfrontowane oraz pokazanie, jak zmienia się to, co stanowiło do niedawna o jego atrakcyjności, a w postnowoczesnej rzeczywistości staje się znaczącym ogranicznikiem w aktywności międzynarodowej. Autorka dekonstruuje i bada desygnaty państwa i państwowości na płaszczyźnie ontologicznej, jak również rozważa także kwestie epistemologiczne dotyczące sposobu wyjaśniania faktu, iż pomimo zmian, jakim podlegają desygnaty państwa i państwowości, to ono samo jest wciąż ważnym elementem systemu międzynarodowego.


Słowa kluczowe


państwo, atrybuty państwa, polityka zagraniczna, metafory ładu międzynarodowego i państwa, teoria stosunków międzynarodowych

Pełny tekst:

PDF

Bibliografia


ADLER E., 1991: Cognitive Evolution: A. Dynamic Approach for the Study of International Relations and Their Progress. W: Progression in Post War International Relations, E. Adler, B. Crawford, New York.

ANIOŁ W., 2002: Paradoksy globalizacji, Warszawa.

BARAN B., 1992: Postmodernizm, Kraków.

BARBER B., 2013: McŚwiat rządzi, wywiad przeprowadził M. Jarkowiec, „Wprost”, nr 1.

BAUMAN Z., 1995: Wieloznaczność nowoczesna. Nowoczesność wieloznaczna, Warszawa.

BAUMAN Z., 2004: Życie na przemiał, Kraków.

BEC K U., 2006: The Cosmopolitan Vision, Cambridge.

BURC HIL S., 2006: Realizm i Neorealizm. W: S. Burchill et al., Teorie stosunków międzynarodowych, Warszawa.

BURC HILL S., DE VETA K R., LIN KATER A., PATERSON M., REUS -SMIT Ch., TRUE J., 2006: Teorie stosunków międzynarodowych, Warszawa.

BUZAN B., 1991: People, States and Fear. The National Security Problem in International Relations, Brighton.

BUZAN B., Little R., 2011: System międzynarodowy w historii świata, Warszawa.

CASTELLS M., 2012: Teoria społeczeństwa sieci, Kraków.

COOPER R., 2005: Pękanie granic, Porządek i chaos w XXI wieku, Poznań.

DE VETA K R., 2006: Postmodernizm. W: S. Burchill et al., Teorie stosunków międzynarodowych, Warszawa.

FU KUYAMA F., 2005: Budowanie państwa. Władza i ład międzynarodowy w XXI wieku, Poznań.

GAŁ GANE K A., 2013: Historia stosunków międzynarodowych. Nierówny i połączony rozwój, t. I , Warszawa.

GIDDENS A., 1990: The Consequences of Modernity, Standford.

GIL G., 2015: Upadanie państwa w stosunkach międzynarodowych po zimnej wojnie, Lublin.

GILPIN R., 1981: War and Change in World Politics, New York-Cambridge.

HAR VEY D., 1998: The Condition of Postmodernity, Oxford.

HOLSTI K., 1985: The Necrologists of International Relations. “Canadian Journal of Political Science”, no 4, s. 675–695.

HOLSTI K., 1996: The State. Wars and the State of War, Cambridge.

JAC KSON R., 2000: The Global Covenant. Human Conduct in a World States, Oxford.

JAC KSON R., SØRENSEN R., 2006: Wprowadzenie do stosunków międzynarodowych. Teorie i kierunki badawcze, Kraków.

KAUFAMAN S.J., 1997: Fragmentation and Consolidation of International System, “International Organization”, vol. 51, no 2, s. 173–208.

KEO HANE R.O., NYE J., 2001: Power and Interdependence. World Politics in Transition, New York.

KISSIN GER H., 2016: Porządek światowy, Wołowiec.

LEWANDOWS KA-TOMASZCZY K B., 2010: Nowe spojrzenie na przekład: podobieństwa, granice ekwiwalencji i rekonceptualizacja, „Lingwistyka Stosowana”, nr 3, s. 9–31.

LIN KLATER A., 1998: The Transformation of Political Community. Ethical Foundations of the Post-Westphalia Era, Cambridge.

LIN KLATER R., 2006: Od władzy do porządku: społeczność międzynarodowa. W: S. Burchill et al., Teorie stosunków międzynarodowych, Warszawa.

ŁOŚ -NOWA K T., 1995: Democracy as a prospect for peace and security in Central and Eastern Europe. W: Post-Cold Europe: Cooperation or New Divisions? T. Łoś-Nowak (ed.), Wrocław.

ŁOŚ -NOWA K T., 1995: Wojna a demokracja. Prognozy i oczekiwania zmian w modelu stosunków międzynarodowych w Europie Środkowej i Wschodniej. W: Studia Politologiczne, A.W. Jabłoński, K.A. Paszkiewicz, M.S. Wolański (red.), Wrocław.

ŁOŚ -NOWA K T., 1997: Państwo jako uczestnik stosunków międzynarodowych. W: Studia z teorii polityki, t.2, W. A. Jabłoński i L . Sobkowiak (red.), Wrocław.

ŁOŚ -NOWA K T., 2002: W poszukiwaniu nowych form organizacji stosunków międzynarodowych. W: Świat – Europa – Dolny Śląsk. Wyzwania milenijne, T. Łoś-Nowak, M. Wolański (red.), Wrocław.

ŁOŚ -NOWA K T., 2006: Stosunki międzynarodowe. Teorie – systemy – uczestnicy. Wrocław.

ŁOŚ -NOWA K T., 2009: Państwo ponowoczesne: ile tradycji ile ponowoczesności. W: Państwo w procesach przemian. Teoria i praktyka, A. Lisowska i A . W. Jabłoński (red.), Toruń.

ŁOŚ -NOWA K T., 2014: Przestrzeń międzynarodowa versus środowisko międzynarodowe: nowe zjawiska, nowe wyzwania dla polityki zagranicznej RP. W: Dylematy polityki zagranicznej Polski na początku XXI wieku, K. Czornik, M. Lakomy, M. Stolarczyk (red.), Katowice.

MERS HEIMER J.K., 1990: Back to the Future: Instabilityin Europe after Cold War. “International security” vol. 15, s. 5–56.

MI KIEWICZ P., 2011: Narracje alterglobalistyczne jako fundamenty krytycznej teorii globalizacji, Wrocław.

NA KONIECZNA J., 2005: Inny świat jest możliwy. W: Porządek międzynarodowy u progu XXI wieku, R. Kuźniar (red.), Warszawa.

PIETRAŚ M., 2002: Globalizacja jako proces zmiany społeczności międzynarodowej. W: Oblicza procesów globalizacji, M. Pietraś (red.), Lublin.

PIETRAŚ , M.: 2016 Eksplanacyjna użyteczność liberalizmu w badaniu systemu międzynarodowego. W: Liberalizm & neoliberalizm w nauce o stosunkach międzynarodowych, E. Haliżak, R. Ożarowski, A. Wróbel (red.), Warszawa.

PO GGE T., 2002: World Poverty and Human Rights: Cosmopolitan Responsibilities and Reforms, Cambridge.

REWIZORS KI M., 2015: Agora interesów. G2O i wyłanianie się globalnego zarządzania, Warszawa.

ROSENAU J., 1999: Turbulence in World Politics. A Theory of Change and Continuity, Princeton.

STADLER F., 2012: Manuel Castells: teoria społeczeństwa sieci, Kraków.

STRAN GE S., 2003: The Retreat of the State. The Diffusion of Power in the World Economy, Cambridge.

SZTUMS KI W. 2011: Świat rozmyty. kwestia granic. „Transformacje Pismo Interdyscyplinarne”, nr 1–2, s. 2–54.

TUC HMAN B.W., 1984: The March of Folly. From Troy to Vietnam, New York.

WALTZ K., 1979: Theory of International Politics, New York.

WALTZ K., 1990: Realist thought and neo-realist theory. “Journal of International Affairs”, vol. 4, s. 21–37.

WENDT A., 2008: Społeczna teoria stosunków międzynarodowych, Warszawa.

ZAC HARA M., 2012: Global Governance. Ład międzynarodowy po zakończeniu stulecia Ameryki, Kraków.

ŻUKOWS KI S., 2009: Kosmopolityzm i postmodernizm a ład światowy, Warszawa.




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/teka.2017.12.2.105
Data publikacji: 2018-09-17 14:22:18
Data złożenia artykułu: 2018-09-17 13:36:22


Statystyki


Widoczność abstraktów - 1294
Pobrania artykułów (od 2020-06-17) - PDF - 481

Wskaźniki



Odwołania zewnętrzne

  • Brak odwołań zewnętrznych


Prawa autorskie (c) 2018 Teresa Łoś-Nowak

Creative Commons License
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.