Koncepcja „strategicznej głębi” w tureckiej polityce zagranicznej

Jan Niemiec

Streszczenie w języku polskim


Teoria ról w stosunkach międzynarodowych jest interdyscyplinarnym podejściem
badawczym, łączącym w sobie kluczowe elementy politologii, psychologii i socjologii. W związku z tym pozwala na lepsze zrozumienie i dogłębną analizę zachowań państwa na arenie międzynarodowej. Zalety metodologiczne teorii ról wynikają z jej specyficznej struktury, która może stanowić łącznik pomiędzy kilkoma perspektywami naukowymi. W ramach niniejszego artykułu dokonano analizy polityki zagranicznej Republiki Turcji, prowadzonej w oparciu o wytyczne
zawarte w koncepcji „strategicznej głębi”. Zgodnie z jej założeniami aktywność dyplomatyczna i współpraca z sąsiednimi regionami miała zapewnić Turcji pozycję mocarstwa średniej wielkości oraz lidera muzułmańskiego kręgu kulturowego. Niniejszy tekst rozpoczyna się od zarysowania ram teoretycznych i metodologii. Następnie opisano XX-wieczne narracje geopolityczne w Turcji. W trzeciej części artykułu przedstawiono podstawowe założenia koncepcji „strategicznej głębi”. Natomiast czwarta część zawiera przegląd działań tureckiej dyplomacji na Bałkanach, Kaukazie oraz Bliskim Wschodzie i Afryce Północnej. Artykuł kończy podsumowanie rozważań oraz wnioski badawcze.



Słowa kluczowe


Republika Turcji, Partia Sprawiedliwości i Rozwoju, polityka zagraniczna, strategia regionalna, teoria ról w stosunkach międzynarodowych

Pełny tekst:

PDF

Bibliografia


Açma B., Yenişen K. (2013), Kafkasya’nın Ekonomik Potansiyeli ve Dönüşümü İçin Politika ve Stratejiler, „Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi”, vol. 20, nr 2.

Akçalı P. (2010), Türk Dış Politikası ve Türk Dünyası, „Türk Asya Stratejik Araştırmalar Merkezi”, nr 16.

Akdoğan A. (2009), Dünya Barışı Açısından Medeniyetler İttifakının Önemi ve İslam, „EKEV Akademi Dergis”, nr 41.

Akpınar E. (2005), Bakü-Tiflis-Ceyhan (BTC) Ham Petrol Boru Hattı ve Türkiye Jeopolitiğine Etkileri, „GÜ Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi”, vol. 25, nr 2.

Aslanlı A. (2018), Türkiye-Azerbaycan Ekonomik İlişkileri, „Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi”, vol. 25, nr 1. DOI: https://doi.org/10.18657/yonveek.396170.

Avcı Y. (2017), Türk Dış Politikasının Stratejik Derinlik Revizyonunda Balkanlar, „Bitlis Eren Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Fakültesi Akademik İzdüşüm Dergisi”, vol. 2, nr 2.

Aytüre S., Berki Ö. (2015), Avrupa Birliği, Türkiye ve Balkan ülkeleri ticaret ilişkileri, „İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimleri Dergisi”, vol. 14, nr 28.

Bakyal Ö., Çaha Ö. (2017), Politik Aktör Olarak Necmettin Erbakan’ın Türk Siyasetindeki Yeri, „Akademik Hassasiyetler”, vol. 4, nr 8.

Bilgin O. (2018), Türk Milliyetçiliği ve Kemalizm Meselesi Hegemonya, Asimilasyon, Mücadele, „Akademik Hassasiyetler”, vol. 5, nr 10.

Çarkoğlu A. (2002), The Rise of the New Generation Pro-Islamists in Turkey: The Justice and Development Party Phenomenon in the November 2002 Elections in Turkey, „South European Society and Politics”, vol. 7, nr 2. DOI : https://doi.org/10.1080/13608740708539636.

Demirağ Y. (2014), 2015’e Bir Kala Türkiye-Ermenistan İlişkileri, „Ermeni Araştırmaları”, nr 47.

Duran H., Özdemir Ç. (2012), Türk Dış Politikasına Yansımalarıyla Arap Baharı, „Akademik İncelemeler Dergisi”, vol. 7, nr 2.

Efegil E. (2016), AK Parti Hükümetinin Orta Doğu Politikası ve ABD Yönetimi ile Batılı Uzmanların Eleştirileri, „Akademik Bakış Dergisi”, vol. 9, nr 18. DOI : https://doi.org/10.19060/gab.83863.

Ekinci M.U. (2017), Türkiye-Balkanlar İlişkileri, „SETA ”, nr 204.

Erdağ R. (2013): Türkiye’nin Stratejik Kültürü ve Dış Politikada Yansıması, „Akademik İncelemeler Dergisi”, vol. 8, nr 1.

E rşan M. (2006), Mustafa Kemal Atatürk’ün Batılılaşma Hakkındaki Düşünceleri, „Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi”, vol. 8, nr 3.

G öral E. (2013), Türkiye’nin Balkan politikasının Türkiye – Avrupa Birliği ilişkilerine etkisi, „Marmara Avrupa Araştırmaları Dergisi”, vol. 21, nr. 2.

Harnisch S. (2011), Role Theory: Operationalization of Key Concepts, [w:] Role Theory in International Relations: Approaches and Analyses, red. S. Harnisch, C. Frank, H. W. Maull, Routledge, Nowy Jork.

Hiç Gencer A., Öngel V. (2011), Serbest Ticaret Bölgesi Çerçevesinde Türkiye ile Suriye, Ürdün ve Lübnan Arasındaki Potansiyel Dış Ticaret Hacminin Uluslararası Çekim Modeli Yoluyla Tahmini,

„Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi”, vol. 13, nr 1.

İnce B. (2012), Citizenship and Identity in Turkey: From Atatürk's Republic to the Present Day, I.B. Tauris, Nowy Jork.

Kalaycı İ., Aytekin B. (2016), Türkiye-Balkan İlişkileri Üzerine (Geçmişten Geleceğe) Ekonomi-Politik Notlar, „Avrasya Etüdleri”, vol. 50, nr 2.

Karakurt M. (2016), Siyasi Partilerin Doğuş Teorileri, Parti Tipolojileri ve Kurumsallaşmaları Bağlamında Milliyetçi Hareket Partisi Üzerine Bir Değerlendirme, „Uluslararası Politik Araştırmalar Dergisi”, vol. 2, nr 1.

Kayhan Pusane Ö. (2014), Türkiye’nin Kürt Sorunu: Arap Baharı ile Değişen Yurtiçi ve Bölgesel Dinamikler, „Uluslararası İlişkiler”, vol. 11, nr 41. DOI : https://doi.org/10.33458/uidergisi.553307.

Kaya E. (2013), Dış Politika Değişimi: AKP Dönemi Türk Dış Politikası, „Karadeniz Sosyal Bilimler Dergisi”, vol. 7, nr 12.

Kaya Osmanbaşoğlu G. (2018), Ortadoğu'da Barışı Tesis Etmede Neo-Osmanlıcılık Bir Seçenek Olabilir Mi?, „Akademik Hassasiyetler”, vol. 5, nr 9.

Kaymakcı O. (2017), Kalkınma Sürecinde Seçilmiş ülkeler Bazında Ortadoğu Ekonomileri ve Türkiye ile Ticari ilişkileri (Arap Baharı öncesinde), „Sakarya İktisat Dergisi”, vol. 1, nr 2.

Kılıç M. (20070, Erken Cumhuriyet Dönemi Türk Milliyetçiliğinin Tipolojisi, „SDÜ Fen Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi”, nr 16.

Kutlay M. (2012), Yeni Türk Dış Politikası’nın Ekonomi Politiği: Eleştirel Bir Yaklaşım, „Uluslararası İlişkiler”, vol. 9, nr 35.

Lutem O.E. (2015), Turkiye-Ermenistan .li.kilerinin Guncel Durumu, .Ermeni Ara.t.rmalar.h, nr 50.

Oksuz H. (2006), Ataturkculuk ve Kureselle.me Surecinde Turkiye, .Sosyal Bilimler Dergisih, vol. 8, nr 3.

Ozdemir H. (2008), Turkiyefnin .S.n.r-Ulkeh Niteli.i: Farkl. Stratejik Kulturler Aras.nda Turk D.. Politikas., .Avrasya Etudlerih, vol. 33, nr 1.

Ozkececi-Taner B. (2012), From Allies to Frenemies and Inconvenient Partners: Image Theory and Turkish-Israeli Relations, .Perceptions: Journal of International Affairsh, vol. 17, nr 2.

Paral. Z. (2020), Turki.ye Cumhuri.yeti. I.le Li.bya Devleti. Ulusal Mutabakat Hukumeti. Arasinda I.mzalanan Akdeni.zfde Deni.z Yetki. Alanlarinin Sinirlandirilmasina I.li..ki.n Mutabakat Muhtirasinin Uluslararasi Poli.ti.kaya Etki.leri., .Nazilli .ktisadi ve .dari Bilimler Fakultesi Dergisih, vol. 1, nr 1.

Saraco.lu C. (2013), AKP, Milliyetcilik ve D.. Politika: Bir Milliyetcilik Doktrini Olarak Stratejik Derinlik, .Alternatif Politikah, vol. 5, nr 1.

Sinkaya B. (2011), Gecmi.ten Gunumuze Turkiyefnin Ortado.u Politikas. ve Bat. Etkisi, .Adam Akademi Sosyal Bilimler Dergisih, vol. 1, nr 1.

Sunar B. (2013), Adalet ve Kalk.nma Partisi'nin D.. Politika Soyleminde Temalar: Turkiye Bulteni Uzerine Bir .nceleme, .Suleyman Demirel Universitesi .ktisadi ve .dari Bilimler Fakultesi Dergisih, vol. 18, nr 3.

Tak .. (2005), Milli Mucadele'de Takip Edilen D.. Politikan.n Ana .lkeleri, .A.U. Turkiyat Ara.t.rmalar. Enstitusu Dergisih, nr 27. DOI : https://doi.org/10.14222/Turkiyat697.

Tarcan B.H., Akguller H., I..k K. (2018), Ahmet Davuto.lu Donemi Turk D.. Politikas., .Econder Uluslararas. Akademik Dergih, vol. 2, nr 2.

Telatar G. (2015), Ak Parti'nin Duzen Kurucu D.. Politika Soylemi Ve Ortado.u, .Alternatif Politikah, vol. 7, nr 3.

Tu.tan M.A. (2016), Kulturel De.i.kenlerin D.. Politikadaki Yeri: .smail Cem ve Ahmet Davuto.lu, .Uluslararas. .li.kilerh, vol. 13, nr 49. DOI : https://doi.org/10.33458/uidergisi.463054.

Tuysuzo.lu G. (2013), Milenyum Sonras. Turk D.. Politikas.: Yeni Osmanl.c.l.k ve Turk Avrasyac.l... Ekseninde .n.a Edilen Bir Pragmatizm, .Alternatif Politikah, vol. 5, nr 3.

U lucakar M. (2018), Turkiyefde Sivil-Asker .li.kilerinin Temel Acmazlar. ve Uzla.. .mkanlar.,.Toros Universitesi Sosyal Bilimler Dergisih, vol. 5, nr 8.

Ye.ilta. M. (2014), Stratejik Derinlik'in Jeopolitik Tahayyulu, .Turkiye Ortado.u Cal..malar. Dergisih, vol. 1, nr 1.

Y.ld.r.m E. (2014), Turkiyefde Milliyetcilik ve Milli Kimlik: Turkculu.un Ke.fi ve Ulus-Devletle.me Surecinde Turk Kimli.i, .The Journal Of Academic Social Science Studiesh, nr 28. DOI : https://doi.org/10.9761/JASSS 2541.

Yigit N. (2015), Arab Spring in Berlin and Paris: German and French Foreign Policy Between Continuity and Change, Anchor Academic Publishing, Hamburg.

Zając J. (2010), Role Unii Europejskiej w Regionie Afryki Północnej i Bliskiego Wschodu, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa.

Zając J. (2015), Teoria Ról Międzynarodowych, [w:] Teorie i Podejścia Badawcze w Nauce o Stosunkach Międzynarodowych, red. R. Zi.ba, S. Biele., J. Zając, Wydział Dziennikarstwa i Nauk Politycznych, Warszawa.

Zurcher E. (2004), Turkey: A Modern History, I.B. Tauris, Londyn.




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/teka.2019.14.2.57-80
Data publikacji: 2021-08-03 11:03:54
Data złożenia artykułu: 2020-01-31 12:08:47


Statystyki


Widoczność abstraktów - 1302
Pobrania artykułów (od 2020-06-17) - PDF - 3962

Wskaźniki



Odwołania zewnętrzne

  • Brak odwołań zewnętrznych


Prawa autorskie (c) 2021 Jan Niemiec

Creative Commons License
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.