Wina pozytywizmu – powieść odcinkowa i kolaboracja autorsko-czytelnicza, jako pierwociny fan-fiction w Polsce
Streszczenie w języku polskim
Publikacja dzieł powieściowych w odcinkach nie była niczym nadzwyczajnym w dobie pozytywizmu. Wraz z rozwojem prasy i dziennikarstwa, jak i krytyki literackiej otwierały się nowe obszary propagatorskie literatury. Już w Oświeceniu publikowano utwory na łamach gazet by stały się dostępne dla szerszego grona odbiorców, jednak koniec wieku XIX przynosi zjawisko, które nieomal czynnie włącza czytelnika w tryb tworzenia się literatury.
Bolesław Prus czy Henryk Sienkiewicz, to jedni z najznamienitszych eksperymentatorów w tworzeniu fabuły swojej powieści. Dlaczego? Komponowanie utworu w odcinkach było nie lada wyzwaniem w związku z licznymi obowiązkami pisarzy. Autor „Lalki” publikował powieść na łamach „Kuriera” przez niemal dwa lata. Odcinki wychodziły z różną częstotliwością, ponieważ Bolesław Prus nierzadko wyjeżdżał z Warszawy. Na dodatek każdy zwrot akcji w historii bohaterów wiązał się z licznymi listami do redakcji pism, którzy dziękowali, krytykowali, żądali i szantażowali. Odbiorcy żyli życiem swoich ulubieńców, tak jak współcześnie żyje się serialowymi historiami. Pozytywistyczne społeczeństwo próbowało wymusić na autorach zmiany w akcji utworów. W licznych listach do gazet opisywali swoje reakcje na tekst, podsuwali autorom pomysły. Siła ich głosów, pomysłów, gustów wpływała na tworzenie dzieł, a krytyczne notatki wysyłane do redakcji możemy nazwać początkiem fan-fiction w Polsce.
W moim wystąpienie opowiem o szczegółach przypadków powieści odcinkowych i ich wpływie na odbiorcę, a także niemalże brechtowskiej symbiozie czytelnik-autor.
Pełny tekst:
PDFBibliografia
Książki:
Kosman Marcin, „Ogniem i mieczem” - prawda i legenda, Oficyna Wydawnicza G&P, Poznań 1999
Pietrzak Przemysław, Bolesław Prus i inni, PWN, Warszawa 2017
Prus Bolesław, Literackie notatki o kompozycji, oprac. Anna Matuszewska, Gdańsk 2010
Artykuły:
Ihnatowicz Ewa, „Tygodnik Ilustrowany” a pozytywizm, „Kwartalnik Historii Prasy Polskiej”, 27/1 1988
Ihnatowicz Ewa, „Tygodnik Ilustrowany” 1859-1886 jako czasopismo integrujące, „Kwartalnik Historii Pracy Polskiej” 1987
Kmiecik Zenon, „Słowo” za czasów red. Henryka Sienkiwicza, RHCP 1969, z.3
DOI: http://dx.doi.org/10.17951/arte.2018.3.61-70
Data publikacji: 2019-06-10 10:54:50
Data złożenia artykułu: 2018-05-31 10:02:21
Statystyki
Wskaźniki
Odwołania zewnętrzne
- Brak odwołań zewnętrznych
Prawa autorskie (c) 2019 Artes Humanae
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.