Przepływy graniczne niżówek w rzekach Lubelszczyzny

Streszczenie w języku polskim

Najczęściej stosowaną metodą identyfikacji okresów niżówkowych jest metoda przepływów granicznych (TLM), w której za niżówkę uważa się okres, w którym przepływy opadają poniżej wartości przyjętego przepływu granicznego. W literaturze istnieją różne sposoby określania wartości tego parametru, jednakże ze względu na ich ilość, wybór odpowiedniego kryterium, nadal pozostaje kwestią subiektywną badacza. W niniejszej pracy zestawiono oraz poddano analizie najczęściej przyjmowane metody określania przepływu granicznego, a także podjęto próbę wskazania zalet i wad ich stosowania. Analizę przeprowadzono dla okresu hydrologicznego 1976 – 2013 w 17 przekrojach wodowskazowych położonych na obszarze Lubelszczyzny. Uzyskane wyniki wskazują na wysoką odporność na zmiany wartości, ze względu na długość ciągów pomiarowych, przepływów granicznych określonych metodami Q₉₀ oraz Q_87,5 odczytanych z krzywej czasu przewyższenia przepływu. Najniższe wartości poziomu granicznego wykazały, zbliżone do siebie, metoda SNQ oraz zmodyfikowana metoda Niesułowskiego. Z kolei najwyższe wartości przepływu granicznego uzyskano przy zastosowaniu metod WNQ oraz Q₇₀ co prowadziło do występowania długich niżówek nawet pięciokrotnie w ciągu roku. Ze względu na odmienne warunku hydrogeologiczne kryterium genetyczne nie było możliwe do zastosowania na rzekach położonych w obszarze nizinnym. Spośród analizowanych metod, do identyfikacji niżówek płytkich zaleca się stosowanie przepływu granicznego Q₉₀, a w przypadku niżówek głębokich wartość SNQ.