Ukryj
Pokaż wszystkie
Krajobraz jako podstawa opracowania map turystycznych
Streszczenie w języku polskim
Mapy turystyczne zazwyczaj są opracowywane na podstawie map ogólnogeograficznych, wzbogaconych o dane tematyczne związane z turystyką. Takie podejście zapewnia im wysoką dokładność sytuacyjną, szczegółowość i bogatą treść. Cechy te, bardzo pożądane przez użytkowników, umożliwiają precyzyjną lokalizację i nawigację. W dobie powszechnego dostępu do odbiorników GPS i systemów nawigacyjnych właściwości te powoli tracą na znaczeniu. Jednocześnie mapy turystyczne opracowane w ten sposób nie zawierają wielu treści, które mogłyby być przydatne dla turystów. Zastąpienie podstawy hipsometrycznej podstawą krajobrazową mogłoby wzbogacić zawartość mapy i uczynić ją bardziej użyteczną dla turystów, zwłaszcza że postrzeganie krajobrazu jest naturalnym sposobem interakcji człowieka z otoczeniem. Opracowanie odpowiedniej podstawy krajobrazowej stanowi poważne wyzwanie, ponieważ użytkownikami map turystycznych są zazwyczaj osoby nieposiadające profesjonalnej wiedzy na temat krajobrazu. Dlatego krajobrazy przedstawione na mapie turystycznej powinny odzwierciedlać powszechne rozumienie tego terminu, a nie jego naukowe definicje, natomiast sama mapa powinna mieć odpowiednio zredagowaną legendę. W artykule przedstawiono jedynie koncepcję, stanowiącą próbę znalezienia lepszych rozwiązań. Celem jest pobudzenie dyskusji na temat tego, jak ulepszyć mapy turystyczne, a nie ocena przedstawionej koncepcji, którą pozostawiamy kartografom i turystom.
Słowa kluczowe
Pełny tekst:
PDF (English)Bibliografia
Äijälä, M. (2024). Landscapes as multispecies matters: The mushing landscape in the making in Finnish Lapland. Society & Animals (published online ahead of print 2024). https://doi.org/10.1163/15685306-bja10170
Bernat, S., Hernik, J. (2015). Polnische Klanglandschaft um die Jahrhundertwende. In: O. Kühne, J. Hernik, K. Gawroński (Eds.), Transformation und Landschaft. Die Folgen sozialer Wandlungsprozesse auf Landschaft Reihe (pp. 247–267). Springer Verlag.
Bian, C., Li, S., Ma, J., Yin, G., Wen, B., Kong, L. (2024). Generation and optimisation of colour-shaded relief maps using neural networks. Geocarto International, 39(1). https://doi.org/10.1080/10106049.2024.2322085
Blankenship, J.D. (2017). Reading Landscape: J.B. Jackson and the cultural landscape idea at midcentury. Landscape Journal, 35(2) 167–184. https://doi.org/10.3368/lj.35.2.167
Castaldini, D., Valdati, J., Ilies, D.C., Chiriac, C., Bertogna, I. (2005). Geo-tourist map of the natural reserve of Salse di Nirano (Modena Apennines, northern Italy). Italian Journal of Quaternary Sciences, 18(1), 245–255.
Chmielewski, T., Chmielewski, S., Kułak, A. (2019). Percepcja i projekcja krajobrazu: teorie, zastosowania, oczekiwania. Przegląd Geograficzny, 91(3), 365–384. https://doi.org/10.7163/PrzG.2019.3.4
Cocean, G. (2010). The tourist role of relief as landscape background. Romanian Review of Regional Studies, 6(1), 79–84.
Darbyshire, J.E., Jenny, B. 2017. Natural-color maps via coloring of bivariate grid data. Computers & Geosciences, 106, 130–138. https://doi.org/10.1016/j.cageo.2017.06.004
Flippakopoulou, V., Nakoś, B. (1995). Is GIS Technology the present solution for creating tourist maps? Cartographica: The International Journal for Geographic Information and Geovisualization, 32(1). https://doi.org/10.3138/F804-84H7-7P48-3750
Frydryczak, B. (2011). Krajobraz. Próba ujęcia w perspektywie interdyscyplinarnej. Studia Europaea Gnesnensia, 4, 207–223.
Fyhri, A., Jacobsen, J.K.S., Tømmervik, H. (2009). Tourists’ landscape perceptions and preferences in a Scandinavian coastal region. Landscape and Urban Planning, 91, 202–211. https://doi.org/10.1016/j.landurbplan.2009.01.002
Jancewicz, K., Borowicz, D. (2017). Tourist maps – definition, types and contents. Polish Cartographical Review, 49(1), 27–41. https://doi.org/10.1515/pcr-2017-0003
Juchacz, O., Czerwiński, P., Wilkaniec, A. (2023). Pozawzrokowe postrzeganie krajobrazu przez zróżnicowane grupy użytkowników na przykładzie Bydgoszczy. Rozwój Regionalny i Polityka Regionalna, 15(64), 117–133. https://doi.org/10.14746/rrpr.2023.64.08
Kałamucki, K. (1998). Kryteria kompleksowej oceny map. Polish Cartographical Review, 30(2), 89–96.
Kałamucki, K. (2003). Analiza zakresu treści map turystycznych w różnych skalach. In: K. Trafas, P. Struś, J. Szewczuk (Eds.), Kartografia w turystyce – turystyka w kartografii. Materiały Ogólnopolskich Konferencji Kartograficznych (vol. 24, pp. 11–16). Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Kaprowski, W. (2004). Geografia turystyczna. Wyższa Szkoła Ekonomiczna.
Majchrowska, A. (2013). Doświadczenia innych krajów w identyfikowaniu typów krajobrazowych. In: Identyfikacja i waloryzacja krajobrazów – wdrażanie Europejskiej Konwencji Krajobrazowej (pp. 6–17). Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska.
Medyńska-Gulij, B. (2021). Kartografia i Geomedia. PWN.
Melcher, K. (2022). Aesthetic intent in landscape architecture. The particularity of beauty, meaning, and experience. Landscape Journal, 41(2), 73–92. https://doi.org/10.3368/lj.41.2.73
Michalik-Śnieżek, M., Chmielewski, T.J. (2015). Wyróżniki fizjonomicznych typów krajobrazu Kazimierskiego Parku Krajobrazowego: identyfikacja, klasyfikacja oraz kierunki ochrony. Problemy Ekologii Krajobrazu, 40, 209–223.
Ministry of Forests. Recreation Branch, British Columbia. (1994). Visual Landscape Design Training Manual. https://www2.gov.bc.ca/assets/gov/farming-natural-resources-and-industry/forestry/visual-resource-mgmt/training-vrm/vrm_visual_landscape_design_training_manual_complete.pdf
Musa, S. (2016). Map for tourists and foreigners in German, French, Cyrillic and Latin from 1909–contribution to the knowledge of the historical development of thematic cartography of Bosnia and Herzegovina. Geografski pregled, 37, 145–166.
Myga-Piątek, U. (2001). Spór o pojęcie krajobrazu w geografii i dziedzinach pokrewnych. Przegląd Geograficzny, 73(1–2), 163–176.
Myga-Piątek, U. (2016). Krajobraz jako autentyk, makieta, hybryda. Rozważania o roli krajobrazu we współczesnej turystyce. Turystyka Kulturowa, 1, 47–63.
Patterson, T., Jenny, B. (2011). The development and rationale of cross-blended hypsometric tints. Cartographic Perspectives, 69, 31–45. https://doi.org/10.14714/CP69.20
Podlacha, K., Mościska, A., Rudnicki, W., Wrochna, A. (2001). Cyfrowa Mapa Polski w skali 1:200 000. Prace Instytutu Geodezji i Kartografii, 48(103), 157–167.
Popelka, S. (2014). The role of hill-shading in tourist maps. Conference Paper: 2nd International Workshop on Eye Tracking for Spatial Research, ET4S 2014, Vienna.
Pressley, M. (2017). Forty years in a cultural landscape practice. Landscape Journal, 35(2), 185–202. https://doi.org/10.3368/lj.35.2.185
Richling, A., Dąbrowski, A. (1995). Mapa typów krajobrazów naturalnych Polski. In: Atlas Rzeczypospolitej Polski. PAN.
Shestakova, A.A., Fedorov, A.N., Torgovkin, Y.I., Konstantinov, P.Y., Vasyliev, N.F., Kalinicheva, S.V., Samsonova, V.V., Hiyama, T., Iijima, Y., Park, H., Iwahana, G., Gorokhov, A.N. (2021). Mapping the Main Characteristics of Permafrost on the Basis of a Permafrost-Landscape Map of Yakutia using GIS. Land, 10(5), 462. https://doi.org/10.3390/land10050462
Skowronek, E., Tucki, A., Huijbens, E., Jóźwik, M. (2018). What is the tourist landscape? Aspects and features of the concept. Acta Geographica Slovenica, 58(2), 73–85. https://doi.org/10.3986/AGS.3311
Solodyankina, S.V., Koshkarev, A.V., Ganzei, K.S., Isachenko, G.A., Lysenko, A.V., Starozhilov, V.T., Khoroshev, A.V., Chernykh, D.V. (2021). Some results and prospects of landscape mapping of Russia. Geography and Natural Resources, 42, 211–224. https://doi.org/10.1134/S1875372821030112
Steen Jacobsen, J.K. (2007). Use of landscape perception methods in tourism studies: A review of photo-based research approaches. Tourism Geographies, 9(3), 234–253. https://doi.org/10.1080/14616680701422871
Trafas, K. (2003). Typy i rodzaje map turystycznych. In: K. Trafas, P. Struś, J. Szewczuk (Eds.), Kartografia w turystyce – turystyka w kartografii. Materiały Ogólnopolskich Konferencji Kartograficznych (vol. 24, pp. 7–10). Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Wrochna, A. (2005). Zasady doboru treści mapy podkładowej do prezentacji kartograficznych opracowań tematycznych. Prace Instytutu Geodezji i Kartografii, 51(109), 79–101.
Wyrzykowski, J. (2002). Podstawowe formy turystyki. In: S. Toczek-Werner (Ed.), Podstawy rekreacji i turystyki (pp. 61–65). AWF.
https://grasswiki.osgeo.org/wiki/Global_Land_Cover_Characteristics
https://www.usgs.gov/centers/eros/science/usgs-eros-archive-digital-elevation-shuttle-radar-topography-mission-srtm-1#overview
DOI: http://dx.doi.org/10.17951/b.2025.80.0.285-298
Data publikacji: 2025-10-16 09:08:05
Data złożenia artykułu: 2025-06-17 17:19:52
Statystyki
Wskaźniki
Odwołania zewnętrzne
- Brak odwołań zewnętrznych
Prawa autorskie (c) 2025 Mirosław W. Meksuła, Paweł Cebrykow, Antoni Bombik, Teresa Skrajna
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.