Ukryj
Pokaż wszystkie
Sposoby przeciwdziałania negatywnym skutkom overtourismu w atrakcjach i destynacjach turystycznych
Streszczenie w języku polskim
Nadmierna koncentracja ruchu turystycznego (overtourism) prowadzi do zatłoczenia atrakcyjnych miejsc oraz przereklamowania i agresywnej komercjalizacji, co obniża poziom estetycznych doznań turystów i skutkuje degradacją naturalnych i kulturowych zasobów. Efektem nadmiernej frekwencji turystów jest wzrost cen usług, mieszkań i nieruchomości. W miastach historycznych dochodzi przez to do gentryfikacji zabytkowych dzielnic. Celem pracy było ukazanie genezy zjawiska zwanego overtourismem, jego rozwoju oraz działań mających na celu ograniczenie jego negatywnych skutków. Artykuł został oparty na przeglądzie literatury oraz na obserwacji zjawisk towarzyszących nadmiernej frekwencji turystów w 2018 r., opisywanych w mediach społecznościowych i identy fi kowanych na terenie zabytkowej dzielnicy Krakowa. Omówiono negatywne skutki overtourismu obserwowane w atrakcjach i destynacjach turystycznych, ilustrując ten problem przykładami ze świata i z Polski. Proces gentryfikacji pokazano, posługując się przykładem Krakowa. Ponadto zestawiono opisane w literaturze i doniesieniach medialnych działania na rzecz łagodzenia negatywnych skutków overtourismu. Dotyczą one zarówno działań po stronie podaży ofert usług turystycznych jak i popytu na te usługi. Wskazano na potrzebę budowania kompromisu pomiędzy trzema stronami interesariuszy: mieszkańcami, turystami i branżą turystyczną.
Słowa kluczowe
Pełny tekst:
PDF (English)Bibliografia
Bianchi R.V. 2009: The ‘critical turn’ in tourism studies: A radical critique. Tourism. Geographies, 11(484–504), 492. https://doi.org/10.1080/14616680903262653
Butler R.W. 1980: The concept of a tourist area cycle of evolution: Implications for management of resources. Canadian Geographer, 24(1), 5–12. https://doi.org/10.1111/j.1541-0064.1980.tb00970.x
Doxey G.V. 1975: A causation theory of visitor/resident irritants: Methodology and research inferences, [in:] Proceedings of the Travel Research Association 6th Annual Conference. Travel Research Association, San Diego, 195–198.
Canestrelli E., Costa P. 1991: Tourist carrying capacity: A fuzzy approach. Annals of Tourism Research, 18(2), 295–311. https://doi.org/10.1016/0160-7383(91)90010-9
Frauman E., Banks S. 2011: Gateway community resident perceptions of tourism development: Incorporating importance-performance analysis into a limits of acceptable change framework. Tourism Management, 32(476), 128–140.
Garrod B. 2003: Managing visitor impacts, [in:] A. Fyall, B. Garrod, A. Leask (eds.), Managing Visitor Attractions. New Directions. Oxford: Butterworth-Heinemann, 124–139.
Gaweł Ł. 2013: Rozwój turystyki a polityka zrównoważonego rozwoju miast historycznych (na przykładzie Krakowa). Turystyka Kulturowa, 10, 39–52.
Jamal T., Camargo B.A. 2017: Sustainable tourism, justice and an ethic of care: Toward the just destination. Journal of Sustainable Tourism, 22, 11–30. https://doi.org/10.1080/09669582.2013.786084
Koens K., Postma A., Papp B. 2018: Is overtourism overused? Understanding the impact of tourism in a city context. Sustainability, 10(4384). https://doi.org/10.3390/su10124384384
Kostrowicki A.S. 1970: Zastosowanie metod geobotanicznych w ocenie przydatności terenu dla rekreacji i wypoczynku. Przegląd Geograficzny, 42(4).
Kowalczyk-Anioł J., Zmyślony P. 2017: Turystyka miejska jako źródło protestów społecznych: przykłady Wenecji i Barcelony. Turystyka Kulturowa, 2, 7–36.
Kruczek Z., Zmyślony P. 2014: Regiony Turystyczne. Kraków: Proksenia.
Kruczek Z. 2017: Frekwencja w polskich atrakcjach turystycznych 2011–2015. Dynamika, trendy, studia przypadku. Kraków: Proksenia.
Lindberg K., McCool S., Stankey G. 1997: Rethinking carrying capacity. Annals of Tourism Research, 24, 461–465, 467. https://doi.org/10.1016/S0160-7383(97)80018-7
Lucas R.C., Stankey G.H. 1985: Role of Research in Applying the Limits of Acceptable Change System, [in:] Proceedings of the Southern Recreation Research Conference. Myrtle Beach, SC, USA, 1–15.
McCool S.F., Lime D.W. 2001: Tourism carrying capacity: tempting fantasy or useful reality? Journal of Sustainable Tourism, 464(9), 372–388. https://doi.org/10.1080/09669580108667409
Mika M. 2007: Przemiany pod wpływem turystyki na obszarach recepcji turystycznej, [in:] W. Kurek (red.), Turystyka. Warszawa: PWN.
Milano C. 2017: Turismofobia: cuando el turismo entra en la agenda de los movimientos sociales. Marea Urbana, 1, 5–8.
Nijs V. 2017: Resident attitudes towards tourism. Testing the resident empowerment through tourism scale 481 (RETS) in Bruges. MBa Thesis. Vienna: MODUL University.
Nowacki M. 2014: Zarządzanie atrakcjami turystycznymi w świetle aktualnych badań. Folia Turistica, 31, 31–51.
Pearce P.L. 2018: Limiting overtourism. The desirable new behaviours of the smart tourist, [in:] Tourism Intelligence Forum (t-Forum) Global Exchange Conference 2018. Palma de Mallorca.
Russo A.P. 2002: The “vicious circle” of tourism development in heritage cities. Annals of Tourism Research, 29(1), 165–182. https://doi.org/10.1016/S0160-7383(01)00029-9
Russo A.P., Scarnato A. 2018: Barcelona in common: A new urban regime for the 21st-century tourist city? Journal of Urban Affairs, 40(4). https://doi.org/10.1080/07352166.2017.1373023
Saveriades A. 2000: Establishing the social tourism carrying capacity for the tourist resorts of the east coast of 471 the Republic of Cyprus. Tourism Management, 21, 147–156. https://doi.org/10.1016/S0261-5177(99)00044-8
Szromek A. 2012: Wskaźniki funkcji turystycznych. Koncepcja wskaźnika funkcji turystycznej i uzdrowiskowej. Gliwice: Wydawnictwo Politechniki Śląskiej.
Wójtowicz B. 2016: Międzynarodowe uwarunkowania negatywnych konsekwencji ruchu turystycznego w Krakowie. Prace Komisji Geografii Przemysłu Polskiego Towarzystwa Geogra fi cznego, 30(4), 174–186.
INTERNET SOURCES
https://www.airdna.co/market-data/app/pl/default/krakow/overview (access: 3.06.2018).
Kursa M. 2017: Choć turyści zadeptują miasto, krakowianie chcą ich jeszcze więcej. Gazeta Wyborcza, 1.12.2017, p. 7. Online: http://krakow.wyborcza.pl/krakow/7,44425,22721114,przystanek-krakow-2017-choc-turysci-zadeptuja-miasto-krakowianie.html?disableRedirects=true
(access: 20.11.2018).
Milano C. 2018: Overtourism and tourismphobia: Global trends and local contexts. Ostelea School of Tourism & Hospitality. Online: https://www.academia.edu/35911428/Overtourism_and_
Tourismphobia_Global_trends_and_local_contexts?auto=download (access: 20.11.2018).
Najbardziej zatłoczone miejsca w Polsce. Online: https://www.zadluzenia.com/artykul/najbardziej-zatloczone-miejsca-w-polsce (access: 3.06.2018).
Turyści nie wynajmą mieszkania na Majorce. Online: http://www.tur-info.pl/a/50413,,majorka-wynajem-mieszkanie-turysci-rada.html (access: 29.05.2018).
UNWTO, 2018: Overtourism? Understanding and managing urban tourism growth beyond perceptions. Madrid. DOI: https://doi.org/10.18111/9789284419999. Online: https://www.e-unwto.
org/doi/pdf/10.18111/9789284420070 (access: 20.11.2018).
Wenecja ograniczyła ruch turystów. Napięcia przed bramkami. Online: http://www.polsatnews.pl/
wiadomosc/2018-04-29/wenecja-ograniczyla-ruch-turystow-napiecia-przed-bramkami/ (access: 5.05.2018).
DOI: http://dx.doi.org/10.17951/b.2019.74.0.45-57
Data publikacji: 2019-09-10 07:56:39
Data złożenia artykułu: 2019-01-19 12:18:19
Statystyki
Wskaźniki
Odwołania zewnętrzne
- Brak odwołań zewnętrznych
Prawa autorskie (c) 2019 Zygmunt KRUCZEK
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.