Remarks on Marketing Discourse, Consumer Culture, and Product Persuasiveness

Jacek Warchala

Abstract


The article discusses the issue of marketing as a dominant discourse and an ideology focused on promoting profit and sales in the contemporary world of consumption. Starting from Michel Foucault’s theory of discourse and the critical discourse analysis of Norman Fairclough and Ruth Wodak, the author considers the problem of the expansion of marketing discourse into the semiosphere of other discourses, such as feminist or religious discourse, as well as its two mechanisms: implantation and expanding. The paper also discusses issues related to consumer culture and its linguistic expression through metaphors of consumption, eating, profit and sales, which are implanted in discourses beyond the marketing sphere. In addition, the functioning of the brand and product as specific persuasive messages and at the same time manifestations of consumption culture are analyzed, as well the issue of narrative as a creator of the brand, which is understood here as a psychological asset of the customer.


Keywords


marketing discourse; advertisement; implantation and expansion of discourse; consumer culture; brand; product; persuasion

Full Text:

PDF (Język Polski)

References


Barańczak, S. (1983). Czytelnik ubezwłasnowolniony. Paryż: Libella.

Baudrillard, J. (2006). Społeczeństwo konsumpcyjne. Jego mity i struktury. Warszawa: PWN.

Bauman, Z. (1995). Wolność. Kraków: Znak.

Bauman, Z. (2009). Konsumowanie życia. Warszawa: PWN.

Benjamin, W. (2005). Pasaże. Kraków: Wydawnictwo Literackie.

Biały, K. (2013). Między teorią socjologiczną i praktyką badawczą krytycznej analizy dyskursu – na przykładzie studium przypadku z obszaru systemu szkolnictwa wyższego. Przegląd Socjologii Jakościowej, 9(1), 86–111. DOI: 10.18778/1733-8069.9.1.06.

Bilewicz, M. (2024). Traumaland. Polacy w cieniu przeszłości. Kraków: Mando.

Chouliaraki, L., Fairclough, N. (1999). Discourse in Late Modernity. Edinburgh: Edinburgh University Press.

Dijk, T.A. van (2001). Badania nad dyskursem. W: T.A. van Dijk (red.), Dyskurs jako struktura i proces (s. 9–43). Warszawa: PWN.

Fairclough, N. (2005). Peripheral Vision: Discourse Analysis in Organization Studies. The Case for Critical Realism. Organisation Studies, 26(6), 915–939. DOI: 10.1177/0170840605054610.

Fairclough, N. (2018). CDA as Dialectical Reasoning. W: J. Flowerdew, J.E. Richardson (Eds.), The Routledge Handbook of Critical Discourse Studies (s. 13–25). London: Routledge. DOI: 10.4324/9781315739342-2.

Fairclough, N., Wodak, R. (2006). Krytyczna analiza dyskursu. W: A. Jasińska-Kania, L.M. Nijakowski, J. Szacki, M. Ziółkowski (red.), Współczesne teorie socjologiczne (s. 1047–1061). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.

Francuz, P. (2002). Rozumienie przekazu telewizyjnego. Psychologiczne badanie telewizyjnych programów informacyjnych. Lublin: TN KUL.

Fromm, E. (1995). Mieć czy być? Poznań: Wydawnictwo Rebis.

Giddens, A. (2001). Nowoczesność i tożsamość. „Ja” i społeczeństwo w epoce późnej nowoczesności. Warszawa: PWN.

Kardaszewski, J. (2004). Narodziny marketingu z ducha ekonomii. Gdańsk: słowo/obraz terytoria.

Kołodziejek, E. (2019). Nowe, nowsze, najnowsze. O zmianach we współczesnej polszczyźnie. Szczecin: Wydawnictwo USz.

Kotler, P. (1994). Marketing. Analiza, planowanie, wdrażanie i kontrola. Warszawa: Gebethner i S-ka.

Kotler, P., Keller, K.L. (2006). Marketing Management. New Jersey: Pearson Prentice Hall.

Laclau, E., Mouffe, C. (2007). Hegemonia i socjalistyczna strategia. Przyczynek do projektu radykalnej polityki demokratycznej. Wrocław: Dolnośląska Szkoła Wyższa Edukacji TWP.

Lean Marketing (2025). What Is Direct Response Marketing and Why It Works? https://leanmarketing.com/post/what-is-direct-response-marketing

Mirzoeff, N. (2012). Czym jest kultura wizualna. W: M. Bogunia-Borowska, P. Sztompka (red.), Fotospołeczeństwo. Antologia tekstów z socjologii wizualnej (s. 158–192). Kraków: Znak.

Mruk, H., Rutkowski, I.P. (1994). Strategia produktu. Warszawa: PWE.

Ożóg, K. (2007). Polszczyzna przełomu XX i XXI wieku. Wybrane zagadnienia. Rzeszów: Biblioteka Frazy.

Piotrowska, J. (2024). Współczesna polszczyzna wobec kultury konsumpcjonizmu. Opole: Wydawnictwo UO.

ProfiLingua (2025). Czym charakteryzuje się język biznesowy? https://www.profi-lingua.pl/blog/czym-charakteryzuje-sie-jezyk-biznesowy

Rose, G. (2010). Interpretacja materiałów wizualnych. Krytyczna metodologia badań nad wizualnością. Warszawa: PWN.

Smoleń-Wawrzusiszyn, M. (2018). Polski dyskurs marketingowy. Próba definicji. W: U. Okulska-Łukawska, U. Topczewska, A. Jopek-Bosiacka (red.), Wybrane zagadnienia lingwistyki tekstu, analizy dyskursu i komunikacji międzykulturowej (s. 201–233). Warszawa: Instytut Lingwistyki Stosowanej UW.

Smoleń-Wawrzusiszyn, M. (2024). Dyskurs marketingowy. W: W. Czachur, A. Rejter, M. Wójcicka (red.), Lingwistyczne badania nad dyskursem. Kompendium (s. 913–922). Kraków: Universitas.

Stasiuk-Krajewska, K. (2024). Dyskurs a filozofia. W: W. Czachur, A. Rejter, M. Wójcicka (red.), Lingwistyczne badania nad dyskursem. Kompendium (s. 15–31). Kraków: Universitas.

Stawiszyński, T. (2021). Co robić przed końcem świata. Warszawa: Agora.

Taylor, C. (2010). Nowoczesne imaginaria społeczne. Kraków: Znak.

United Colors of Benetton (2025a). https://images.immediate.co.uk/production/volatile/sites/58/2024/09/kampania-benetton-oliviero-toscani-0cdf4a9.jpeg?quality=90&fit=1920,1368

United Colors of Benetton (2025b). https://media.fashionnetwork.com/cdn-cgi/image/format=auto/m/36fe/6529/e315/2e36/cb8b/fe4a/74c2/4d21/5620/54fc/54fc.jpg

United Colors of Benetton (2025c). https://media.vogue.co.uk/photos/5d547e46e598280008780543/master/w_320%2Cc_limit/original

Varey, R.J. (2001). Marketing Communication: Principles and Practice. London: Routledge.

Walkowski, R. (2025). Nowoczesne zarządzanie – sztuka osiągania celów w zmiennym świecie biznesu. https://10rano.pl/zarzadzanie/co-to-jest-to-zarzadzanie

Warchala, J. (2014). Miasto jako projekt ideologiczny. Nazwy i ich funkcje. W: E. Janoszek, J. Kachel (red.), Bielsko-bialskie prace historyczne (t. 1; s. 295–316). Jaworze: Haskala.

Warchala, J. (2015). Na granicy prawdy i obiektywności. Informowanie czy perswadowanie w dyskursie publicznym (medialnym). Szkic do problemu. Studia Pragmalingwistyczne, (7), 9–26.

Warchala, J. (2019). Formy perswazji. Katowice: Wydawnictwo UŚ.

Warnke, I. (2009). Żegnaj tekście – witaj dyskursie? O sensie i celu poststrukturalistycznego uwolnienia pojęcia tekstu. W: Z. Bilut-Hamplewicz, W. Czachur, M. Smektała (red.), Lingwistyka tekstu w Niemczech. Pojęcia, problemy, perspektywy (s. 343–360). Wrocław: Wydawnictwo Atut.

Witosz, B. (2015). Artefakty i różne style ich doświadczania w kulturze konsumpcji. Stylistyka, (24), 29–39. DOI: 10.25167/Stylistyka.24.2015.2.




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/en.2025.10.541-562
Date of publication: 2025-12-10 20:53:36
Date of submission: 2024-10-21 15:15:23


Statistics


Total abstract view - 0
Downloads (from 2020-06-17) - PDF (Język Polski) - 0

Indicators



Refbacks

  • There are currently no refbacks.


Copyright (c) 2025 Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio N – Educatio Nova

Creative Commons License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.