Email this article With the Family, Good Not Only in the Picture? About the Polish Attitude Towards the Family in the Opinion of the Surveyed Poles and Slovenes
Abstract
This article discusses attitudes towards the family – one of the distinct semantic categories forming the linguo-cultural stereotype of a Pole, which we have reconstructed on the basis of questionnaire data. The methodology used is that of the linguistic image of the world, which includes stereotypes. The linguistic data was divided into sections: 1) type of relationship; 2) starting a family; family size and members; 3) other. The reconstructed model confirms that Poles have a very positive attitude to the family – as seen from their own, as well as a foreign (Slovenian) perspective. Poles form close family bonds, which is demonstrated by their strong attachment to tradition and family.
Keywords
Full Text:
PDF (Język Polski)References
LITERATURA
Adamski, F. (2002). Rodzina. Wymiar społeczno-kulturowy. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Aronson, E., Wilson, T.D., Akert, R.M. (2012). Psychologia społeczna. Przeł. J. Gilewicz. Poznań: Zysk i S-ka.
Bańko, M. (red.). (2000). Inny słownik języka polskiego. T. 2. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Bartmiński, J. (2006a). Językowe podstawy obrazu świata. Lublin: Wydawnictwo UMCS.
Bartmiński, J. (2007). Stereotypy mieszkają w języku. Studia etnolingwistyczne. Lublin: Wydawnictwo UMCS.
Bartmiński, J. (red.). (1999). Językowy obraz świata. Lublin: Wydawnictwo UMCS.
Bartmiński, J. (red.). (2006b). Język – wartości – polityka. Zmiany rozumienia nazw wartości w okresie transformacji ustrojowej w Polsce. Raport z badań empirycznych. Lublin: Wydawnictwo UMCS.
Bartmiński, J., Bielińska-Gardziel, I. (2012). Polski językowo-kulturowy obraz domu (cz. I). W: M. Abramowicz, J. Bartmiński, I. Bielińska-Gardziel (red.), Wartości w językowo-kulturowym obrazie świata Słowian i ich sąsiadów (T. 1; s. 9–45). Lublin: Wydawnictwo UMCS.
Będkowska-Kopczyk, A. (2018). Słowa klucze kultury na przykładzie wyrażeń matka Polka oraz cankarjanska mati i Cankarjeva mati. W: M. Wtorkowska, M. Wacławek, L. Rezoničnik (red.), Sedemdeset let poučevanja poljskega jezika v Ljubljani, posvečeno Nikolaju Ježu (s. 247–257). Ljubljana: Znanstvena založba Filozofske fakultete Univerze v Ljubljani.
Bielińska-Gardziel, I. (2009). Stereotyp rodziny we współczesnej polszczyźnie. Warszawa: SOW, Instytut Slawistyki PAN.
Bujak-Lechowicz, J. (red.). (2010). Rodzina w języku i kulturze. Piotrków Trybunalski: Naukowe Wydawnictwo Piotrkowskie przy Filii Uniwersytetu Humanistyczno-Przyrodniczego Jana Kochanowskiego.
Burkacka, I. (2017). Monoparentalność, wielorodzina i rodzina zrekonstruowana. Współczesne nazwy modeli życia rodzinnego. Artes Humanae, t. 2, 61–94, DOI: https://doi.org/10.17951/arte.2017.2.61.
Dąbrowska, A., Anusiewicz, J. (red.). (2000). Językowy obraz świata i kultura. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.
Dyczewski, L. (2009). Wyobrażenia młodzieży o małżeństwie i rodzinie. Pomiędzy tradycją a nowoczesnością. Lublin: Wydawnictwo KUL.
Dyczewski, L. (red.). (2005). Rodzina, dziecko, media. Lublin: Wydawnictwo Gaudium.
Giza-Poleszczuk, A. (2005). Rodzina a system społeczny. Reprodukcja i kooperacja w perspektywie interdyscyplinarnej. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego.
Howorus-Czajka, M., Kaczor, K., Wierucka, A. (red.). (2011). Rodzina w świecie współczesnym. Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego.
Idzikowska, M. (2010). Językowy obraz rodziny w prasie dla rodziców. W: W. Muszyński (red.), Wartości kulturowe w rodzinie. Założenia, realia i egzemplifikacje (s. 164–176). Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek.
Kochmańska, W. (2009). Językowy obraz rodziny (na motywach wypowiedzi dzieci szkolnych). W: L. Rożek (red.), Ku antropologii rodziny (s. 127–140). Częstochowa: Akademia im. Jana Długosza.
Kwak, A. (2014). Współczesne związki heteroseksualne: małżeństwa (dobrowolnie bezdzietne), kohabitacje, LAT. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie „Żak”.
Magda-Czekaj, M. (2012). Historyczne a współczesne nazwy relacji rodzinnych. Język Polski, z. 3, 212–218.
Mariak, L. (red.). (2018). Współczesny i dawny obraz rodziny w literaturze, kulturze i sztuce. Szczecin: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego.
Marzec, H., Ruszkiewicz, D. (red.). (2014). Współczesna rodzina polska w sytuacji kryzysu. Piotrków Trybunalski: Naukowe Wydawnictwo Piotrkowskie przy Filii Uniwersytetu Humanistyczno-Przyrodniczego Jana Kochanowskiego.
Palus, K. (2006). Rola rodziny w kształtowaniu ról i stereotypów płciowych. Roczniki Socjologii Rodziny, t. 17, 187–202.
Skoczylas-Krotla, E. (2010). Obraz rodziny w przysłowiach różnych narodów. Prace Naukowe Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie. Seria: Językoznawstwo, z. 7, 154–163.
Szlendak, T. (2011). Socjologia rodziny. Ewolucja, historia, zróżnicowanie. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Szymczak, M. (1966). Nazwy stopni pokrewieństwa i powinowactwa rodzinnego w historii i dialektach języka polskiego. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Tomczak, L. (1991). Formy adresatywne we współczesnej rodzinie. W: J. Puzynina, J. Bartmiński (red.), Zagadnienia leksykalne i aksjologiczne (s. 71–80). Wrocław: Wiedza o Kulturze.
Wacławek, M. (2015). Czas na stereotyp chłopaka i jego modyfikacje (na przykładzie wypowiedzi młodzieży). W: A. Guzy, D. Jagodzińska, M. Wacławek, A. Zok-Smoła, Czas na… Język i dydaktyka w badaniach młodych naukowców (s. 185–325). Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
Wacławek, M., Wtorkowska, M. (2017a). „Słowiański Austriak” – o charakterze Słoweńców słów kilka. Jezikoslovni zapiski, nr 23(1), 193–210, DOI: https://doi.org/10.3986/JZ.23.1.6873.
Wacławek, M., Wtorkowska, M. (2017b). „Słowiański góral spod Alp” – z badań nad auto- i heterostereotypem Słoweńca. W: M. Vojteková (red.), Jazyk v kultúre, kultúra v jazyku III. Język w kulturze, kultura w języku III (s. 176–188). Prešov: Filozofická fakulta Prešovskej univerzity.
Wacławek, M., Wtorkowska, M. (2017c). Słoweńców spędzanie wolnego czasu – w kręgu badań językowo-kulturowych stereotypów. W: A. Kołodziej (red.), T. Piasecki (współpr.), Słowiańszczyzna dawniej i dziś – język, literatura, kultura. Monografia ze studiów slawistycznych III (s. 277–290). Červený Kostelec: Nakladatelství Pavel Mervart.
Wacławek, M., Wtorkowska, M. (2018a). Człowiek człowiekowi lustrem – konceptualizacje Polki i Polaka w oczach polskich i słoweńskich respondentów. W: M. Wtorkowska, M. Wacławek, L. Rezoničnik (red.), Sedemdeset let poučevanja poljskega jezika v Ljubljani, posvečeno Nikolaju Ježu (s. 259–273). Ljubljana: Znanstvena založba Filozofske fakultete Univerze v Ljubljani.
Wacławek, M., Wtorkowska, M. (2018b). „Jak ich widzą, tak ich piszą” – rzecz o wyglądzie Słoweńców. W: J. Tambor (red.), Polonistyka na początku XXI wieku. Diagnozy, koncepcje, perspektywy. T. 4: Pogranicza, mniejszości, regiony. Etnolingwistyka (s. 271–289). Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
Wacławek, M., Wtorkowska, M. (2018c). Powiedz mi, co jesz, a powiem ci, kim jesteś – o kulinariach w Słowenii. Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców, t. 25, 55–68, DOI: https://doi.org/10.18778/0860-6587.25.05.
Wacławek, M., Wtorkowska, M. (2019a). Czas wolny Polaków – w kręgu językowo-kulturowych stereotypów. W: D. Lech-Kirstein, M. Makuchowska (red.), Bariery i pomosty w glottodydaktyce polonistycznej (s. 159–171). Opole: Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego.
Wacławek, M., Wtorkowska, M. (2019b). „Nasz wygląd zależy od tego, w jakim lustrze się przejrzymy” – z badań nad stereotypem Polaka. W: N. Pintarić, I. Čagalj, I. Vidović Bolt (red.), Komparativnoslavističke lingvokulturalne teme (s. 389–398). Zagreb: Srednja Europa.
Wacławek, M., Wtorkowska, M. (2019c). Przez jedzenie do języka… polskiego – o kulinariach oczami Polaków i Słoweńców. W: D. Lech-Kirstein, M. Makuchowska (red.), Bariery i pomosty w glottodydaktyce polonistycznej (s. 173–186). Opole: Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego.
Wacławek, M., Wtorkowska, M. (2019d). Polaków stosunek do edukacji – w kręgu językowo-kulturowych stereotypów. Z Teorii i Praktyki Dydaktycznej Języka Polskiego, t. 28, 105–126, DOI: https://doi.org/10.31261/TPDJP.2019.28.07.
Wacławek, M., Wtorkowska, M. (2019e). Słoweniec jako wieczny student i nie tylko – wycinek z polsko-słoweńskich badań ankietowych. Postscriptum Polonistyczne, nr 2(24), 289–306, DOI: https://doi.org/10.31261/PS_P.2019.24.18.
Wacławek, M., Wtorkowska, M. (2019f). Smaki Słowenii – kulinaria w ujęciu autostereotypowym. W: B. Mitrenga (red.), Język w (kon)tekście… Szkice historyczno-językowe, porównawcze i współczesne (s. 93–109). Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
Wacławek, M., Wtorkowska, M. (2020). Pomen izbire anketirancev pri jezikoslovnih raziskavah: v krogu slovensko-poljskih stereotipov. W: J. Vogel (red.), Slovenščina – diskurzi, zvrsti in jeziki med identiteto in funkcijo. 39. simpozij Obdobja (s. 129–138). Ljubljana: Znanstvena založba Filozofske fakultete.
NETOGRAFIA
Boguszewski, R. (oprac.). (2019). Rodzina – jej znaczenie i rozumienie. CBOS. Komunikat z badań, nr 22, 1–9. Pobrane z: https://cbos.pl/SPISKOM.POL/2019/K_022_19.PDF [dostęp: 10.06.2021].
Bożewicz, M. (oprac.). (2019a). Alternatywne modele życia rodzinnego w ocenie społecznej. CBOS. Komunikat z badań, nr 42, 1–13. Pobrane z: https://cbos.pl/SPISKOM.POL/2019/K_042_19.PDF [dostęp: 10.06.2021].
Bożewicz, M. (oprac.). (2019b). Preferowane i realizowane modele życia rodzinnego. CBOS. Komunikat z badań, nr 46, 1–8. Pobrane z: www.cbos.pl/SPISKOM.POL/2019/K_046_19.PDF [dostęp: 10.06.2021].
Feliksiak, M. (oprac.). (2019). Więzi rodzinne. CBOS. Komunikat z badań, nr 61, 1–8. Pobrane z: www.cbos.pl/SPISKOM.POL/2019/K_061_19.PDF [dostęp: 10.06.2021].
DOI: http://dx.doi.org/10.17951/en.2021.6.447-466
Date of publication: 2021-09-22 09:55:56
Date of submission: 2020-05-29 12:56:32
Statistics
Indicators
Refbacks
- There are currently no refbacks.
Copyright (c) 2021 Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio N – Educatio Nova
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.