Wyślij tekst przez e-mail Uwagi o dyskursie marketingowym, kulturze konsumpcyjnej i perswazyjności produktu
Streszczenie w języku polskim
W artykule omówiono zagadnienie marketingu jako dyskursu dominującego oraz ideologii skupionej na promowaniu zysku i sprzedaży we współczesnym świecie konsumpcji. Wyszedłszy od teorii dyskursu Michela Foucault i krytycznej analizy dyskursu w koncepcji Normana Fairclougha i Ruth Wodak, autor rozpatruje problem ekspansji dyskursu marketingowego w semiosferze innych dyskursów, takich jak dyskurs feministyczny czy religijny, a także dwóch jej mechanizmów: wszczepiania i ekspandowania. Poruszono też zagadnienia kultury konsumpcyjnej i jej wyrazu językowego w postaci metafor konsumowania, jedzenia, zysku i sprzedaży, wszczepianych w inne niż sfera marketingu dyskursy. Ponadto dokonano analizy funkcjonowania marki i produktu jako swoistych komunikatów perswazyjnych i zarazem emanacji kultury konsumpcji, a także poruszono zagadnienie mechanizmu narracji jako kreatora marki, która rozumiana jest tu jako psychiczny zasób klienta.
Słowa kluczowe
Pełny tekst:
PDFBibliografia
Barańczak, S. (1983). Czytelnik ubezwłasnowolniony. Paryż: Libella.
Baudrillard, J. (2006). Społeczeństwo konsumpcyjne. Jego mity i struktury. Warszawa: PWN.
Bauman, Z. (1995). Wolność. Kraków: Znak.
Bauman, Z. (2009). Konsumowanie życia. Warszawa: PWN.
Benjamin, W. (2005). Pasaże. Kraków: Wydawnictwo Literackie.
Biały, K. (2013). Między teorią socjologiczną i praktyką badawczą krytycznej analizy dyskursu – na przykładzie studium przypadku z obszaru systemu szkolnictwa wyższego. Przegląd Socjologii Jakościowej, 9(1), 86–111. DOI: 10.18778/1733-8069.9.1.06.
Bilewicz, M. (2024). Traumaland. Polacy w cieniu przeszłości. Kraków: Mando.
Chouliaraki, L., Fairclough, N. (1999). Discourse in Late Modernity. Edinburgh: Edinburgh University Press.
Dijk, T.A. van (2001). Badania nad dyskursem. W: T.A. van Dijk (red.), Dyskurs jako struktura i proces (s. 9–43). Warszawa: PWN.
Fairclough, N. (2005). Peripheral Vision: Discourse Analysis in Organization Studies. The Case for Critical Realism. Organisation Studies, 26(6), 915–939. DOI: 10.1177/0170840605054610.
Fairclough, N. (2018). CDA as Dialectical Reasoning. W: J. Flowerdew, J.E. Richardson (Eds.), The Routledge Handbook of Critical Discourse Studies (s. 13–25). London: Routledge. DOI: 10.4324/9781315739342-2.
Fairclough, N., Wodak, R. (2006). Krytyczna analiza dyskursu. W: A. Jasińska-Kania, L.M. Nijakowski, J. Szacki, M. Ziółkowski (red.), Współczesne teorie socjologiczne (s. 1047–1061). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
Francuz, P. (2002). Rozumienie przekazu telewizyjnego. Psychologiczne badanie telewizyjnych programów informacyjnych. Lublin: TN KUL.
Fromm, E. (1995). Mieć czy być? Poznań: Wydawnictwo Rebis.
Giddens, A. (2001). Nowoczesność i tożsamość. „Ja” i społeczeństwo w epoce późnej nowoczesności. Warszawa: PWN.
Kardaszewski, J. (2004). Narodziny marketingu z ducha ekonomii. Gdańsk: słowo/obraz terytoria.
Kołodziejek, E. (2019). Nowe, nowsze, najnowsze. O zmianach we współczesnej polszczyźnie. Szczecin: Wydawnictwo USz.
Kotler, P. (1994). Marketing. Analiza, planowanie, wdrażanie i kontrola. Warszawa: Gebethner i S-ka.
Kotler, P., Keller, K.L. (2006). Marketing Management. New Jersey: Pearson Prentice Hall.
Laclau, E., Mouffe, C. (2007). Hegemonia i socjalistyczna strategia. Przyczynek do projektu radykalnej polityki demokratycznej. Wrocław: Dolnośląska Szkoła Wyższa Edukacji TWP.
Lean Marketing (2025). What Is Direct Response Marketing and Why It Works? https://leanmarketing.com/post/what-is-direct-response-marketing
Mirzoeff, N. (2012). Czym jest kultura wizualna. W: M. Bogunia-Borowska, P. Sztompka (red.), Fotospołeczeństwo. Antologia tekstów z socjologii wizualnej (s. 158–192). Kraków: Znak.
Mruk, H., Rutkowski, I.P. (1994). Strategia produktu. Warszawa: PWE.
Ożóg, K. (2007). Polszczyzna przełomu XX i XXI wieku. Wybrane zagadnienia. Rzeszów: Biblioteka Frazy.
Piotrowska, J. (2024). Współczesna polszczyzna wobec kultury konsumpcjonizmu. Opole: Wydawnictwo UO.
ProfiLingua (2025). Czym charakteryzuje się język biznesowy? https://www.profi-lingua.pl/blog/czym-charakteryzuje-sie-jezyk-biznesowy
Rose, G. (2010). Interpretacja materiałów wizualnych. Krytyczna metodologia badań nad wizualnością. Warszawa: PWN.
Smoleń-Wawrzusiszyn, M. (2018). Polski dyskurs marketingowy. Próba definicji. W: U. Okulska-Łukawska, U. Topczewska, A. Jopek-Bosiacka (red.), Wybrane zagadnienia lingwistyki tekstu, analizy dyskursu i komunikacji międzykulturowej (s. 201–233). Warszawa: Instytut Lingwistyki Stosowanej UW.
Smoleń-Wawrzusiszyn, M. (2024). Dyskurs marketingowy. W: W. Czachur, A. Rejter, M. Wójcicka (red.), Lingwistyczne badania nad dyskursem. Kompendium (s. 913–922). Kraków: Universitas.
Stasiuk-Krajewska, K. (2024). Dyskurs a filozofia. W: W. Czachur, A. Rejter, M. Wójcicka (red.), Lingwistyczne badania nad dyskursem. Kompendium (s. 15–31). Kraków: Universitas.
Stawiszyński, T. (2021). Co robić przed końcem świata. Warszawa: Agora.
Taylor, C. (2010). Nowoczesne imaginaria społeczne. Kraków: Znak.
United Colors of Benetton (2025a). https://images.immediate.co.uk/production/volatile/sites/58/2024/09/kampania-benetton-oliviero-toscani-0cdf4a9.jpeg?quality=90&fit=1920,1368
United Colors of Benetton (2025b). https://media.fashionnetwork.com/cdn-cgi/image/format=auto/m/36fe/6529/e315/2e36/cb8b/fe4a/74c2/4d21/5620/54fc/54fc.jpg
United Colors of Benetton (2025c). https://media.vogue.co.uk/photos/5d547e46e598280008780543/master/w_320%2Cc_limit/original
Varey, R.J. (2001). Marketing Communication: Principles and Practice. London: Routledge.
Walkowski, R. (2025). Nowoczesne zarządzanie – sztuka osiągania celów w zmiennym świecie biznesu. https://10rano.pl/zarzadzanie/co-to-jest-to-zarzadzanie
Warchala, J. (2014). Miasto jako projekt ideologiczny. Nazwy i ich funkcje. W: E. Janoszek, J. Kachel (red.), Bielsko-bialskie prace historyczne (t. 1; s. 295–316). Jaworze: Haskala.
Warchala, J. (2015). Na granicy prawdy i obiektywności. Informowanie czy perswadowanie w dyskursie publicznym (medialnym). Szkic do problemu. Studia Pragmalingwistyczne, (7), 9–26.
Warchala, J. (2019). Formy perswazji. Katowice: Wydawnictwo UŚ.
Warnke, I. (2009). Żegnaj tekście – witaj dyskursie? O sensie i celu poststrukturalistycznego uwolnienia pojęcia tekstu. W: Z. Bilut-Hamplewicz, W. Czachur, M. Smektała (red.), Lingwistyka tekstu w Niemczech. Pojęcia, problemy, perspektywy (s. 343–360). Wrocław: Wydawnictwo Atut.
Witosz, B. (2015). Artefakty i różne style ich doświadczania w kulturze konsumpcji. Stylistyka, (24), 29–39. DOI: 10.25167/Stylistyka.24.2015.2.
DOI: http://dx.doi.org/10.17951/en.2025.10.541-562
Data publikacji: 2025-12-10 20:53:36
Data złożenia artykułu: 2024-10-21 15:15:23
Statystyki
Wskaźniki
Odwołania zewnętrzne
- Brak odwołań zewnętrznych
Prawa autorskie (c) 2025 Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio N – Educatio Nova
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.