Segmentacja tygodnia w świadomości współczesnych Polaków

Joanna Szadura

Streszczenie w języku polskim


Autorka omawia zmiany w konceptualizacji tygodnia, jakie dokonują się współcześnie w świadomości Polaków i są świadectwem istotnych przemian społecznokulturowych. Poddaje analizie definicje leksykograficzne nazw tygodnia oraz wyniki ankiety, jaką przeprowadzono w okresie 2010--2012 wśród 100 mieszkańców Lubelszczyzny w wieku od 18--85 lat. Przedmiotem analizy były odpowiedzi na pytanie: Który dzień jest początkiem tygodnia? Zarówno dane leksykograficzne, jak wypowiedzi respondentów potwierdziły istnienie dwóch sposobów liczenia początku tygodnia – od niedzieli albo od poniedziałku. Odpowiadają one dwóm postawom: religijnej oraz obecnie dominującej – świeckiej. Traktowanie niedzieli jako dnia siódmego, finalnego, jest współcześnie skutkiem rozluźnienia związków z Kościołem i liberalizacji życia społecznego.

Słowa kluczowe


czas; nazwy dni tygodnia; językowy obraz świata

Pełny tekst:

PDF

Bibliografia


Danka Ignacy Ryszard, 1999, Wprowadzenie nazw dni tygodnia na indoeuropejskim i ugrofińskim obszarze językowym, „Biuletyn Polskiego Towarzystwa Językoznawczego” z. LV, s. 107--121.

Matuszewski Józef, 1978, Słowiański tydzień. Geneza, struktura i nomenklatura, Łódź: Łódzkie Towarzystwo Naukowe, Wrocław: ZNiO Wydaw.

Miklosich Franz, 1876, Die christliche Terminologie der slavischen Sprachen. Eine sprachgeschichtliche Untersuchung, [w:] Denkschriften der Kaiserlichen Akademie der Wissenschaften, Philosophisch-historiche Classe, 24, Wien.

Moszyński Kazimierz, 1939, Kultura ludowa Słowian, cz. 2, z. 2, Kraków.

Moszyński Leszek, 1985, Kto i kiedy ustalił słowiańskie nazwy dni tygodnia, „Sagners Slavistische Sammlung” VIII: Litterae Slavicae Medii Aevi, München, s. 223--230.

Schrader Otto, 1901, Reallexicon der indogermanischen Altertumskunde, Strassburg.

Tarkowska Elżbieta, 1992, Czas w życiu Polaków, Warszawa: PAN Instytut Filozofii i Socjologii.

Uspienski Borys A., 1993, W kwestii symboliki czasu u Słowian: „czyste” i „nieczyste” dni tygodnia, [w:] Semiotyka dziejów Rosji, wybór i przekład Bogusław Żyłko, Łódź: Wydawnictwo Łódzkie, s. 83--100.

Waniakowa Jadwiga, 1998, Nazwy dni tygodnia w językach indoeuropejskich, [seria: Prace Instytutu Języka Polskiego 107], Kraków: Wydaw. Nauk. DWN.

Vilkuna Kustaa, 1957--1958, Zur ältesten Geschichte der Woche, „Folk-liv” XXI--XXII, s. 197–215.

Zimbardo Philip G., Boyd John, 2011, Paradoks czasu. Psychologia postrzegania czasu, Warszawa: Wydaw. Nauk PWN.




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/et.2013.25.239
Data publikacji: 2013-01-06 00:00:00
Data złożenia artykułu: 2015-09-07 00:38:15


Statystyki


Widoczność abstraktów - 680
Pobrania artykułów (od 2020-06-17) - PDF - 1124

Wskaźniki



Odwołania zewnętrzne

  • Brak odwołań zewnętrznych


Prawa autorskie (c) 2015 Joanna Szadura

Creative Commons License
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.