Przywódcy pospólstwa miasta Lwowa w czasie wystąpień przeciwko radzie miejskiej w latach 1576–1577

Olga Hul

Streszczenie w języku polskim


W drugiej połowie lat 70. XVI w. Lwów stał się areną wystąpień społecznych przeciwko władzy rady miejskiej. Główne przyczyny konfliktu tkwiły w sytuacji wewnętrznej miasta i funkcjonowaniu jego gminy. Rajcy nie podjęli rozmów z przedstawicielami opozycji, obrażali ich, a nawet grozili karami. Było to powodem skierowania przez pospólstwo skargi do króla. W trakcie dalszych działań na czoło opozycji mieszczańskiej wysunęło się kilka osób (Jan Zaidlicz, Jakub Soszka, Jan Szulczik, Jan Ganszorn, Jan Niedźwiedź, Jan Orzeszek), którzy reprezentowali ogół mieszczaństwa lwowskiego na sesjach sądowych w grodzie lwowskim oraz na dworze królewskim. Byli ludźmi dość bogatymi, jednak nieposiadającymi władzy w mieście. Głównym powodem ich zaangażowania się w organizację ruchu mieszczan przeciw władzom było zapewne pragnienie wejścia do grona elity władzy czy też likwidacja barier ją tworzących. Ruch ten znalazł poparcie wśród licznych grup mieszkańców Lwowa.


Słowa kluczowe


Lwów; wystąpienie społeczne; konflikt; pospólstwo; rada miejska; opozycja

Pełny tekst:

PDF

Bibliografia


Akta grodzkie i ziemskie z czasów Rzeczypospolitej Polskiej z archiwum bernardyńskiego we Lwowie, wydał X. Liske [et al.], t. 10, Lwów 1884.

Album civium Antiquae Varsoviae. Księga przyjęć do prawa miejskiego Starej Warszawy 1506–1586, oprac. A. Bartoszewicz, Warszawa 2000.

Album civium Leopoliensium. Rejestry przyjęć do prawa miejskiego we Lwowie 1388–1783, wyd A. Janeczek, t. 1–2, Poznań – Warszawa 2005.

Centralnyj Derżawnyj Istorycznyj Archiw Ukrainy u Lwowi.

Hul O., Konflikt między pospólstwem a władzami miasta Lwowa w latach 1576–1577. Przebieg wydarzeń i zasięg społeczny, [w:] Emocje w życiu mieszkańców miast na przestrzeni dziejów. Zbiór studiów, red. A. Buczyło, J. Możdżeń, A. Mutrynowska, Toruń 2015.

Kapral M., Urzędnicy miasta Lwowa w XIII–XVIII wieku, [w:] Spisy urzędników miejskich z obszaru dawnej Rzeczypospolitej, Śląska i Pomorza Zachodniego, t. 7: Ziemie Ruskie, z. 1, Lwów – Toruń 2008.

Księgi przyjęć do prawa miejskiego w Krakowie 1573–1611. Libri iuris civilis Cracoviensis 1573–1611, wyd. A. Kiełbicka, Z. Wojas, Kraków 1994.

Łoziński W., Patrycjat i mieszczaństwo lwowskie w XVI–XVII wiekach, Lwów 1890.

Привілеї міста Львова XІV–ХVІІI ст., зб. док., упоряд. М. Капраль, Львів 1998.

Ptaśnik J., Miasta i mieszczaństwo w dawnej Polsce, Warszawa 1949.

Ptaśnik J., Walki o demokratyzację Lwowa od XVI do XVIII wieku, „Kwartalnik Historyczny” 1924, R. 38.

Ptaśnik J., Wiadomości o trzech lwowskich padewczykach. Odbitka z „Prac Polonistycznych” ofiarowanych prof. Janowi Łosiowi, Warszawa 1927.

Соціальна боротьба в місті Львові в XVI–XVIII ст., зб. док, під ред. Я. Кіся, Львів 1961.

Szczygieł R., Konflikty społeczne w miastach Królestwa Polskiego w XV i XVI wieku, związane z dostępem do władz miejskich, http://history.org.ua/JournALL/socium/7/4.pdf [dostęp: 10.02.2017].

Szczygieł R., Zainteresowanie kaliską procedurą wyboru rady miejskiej we Lwowie w drugiej połowie XVI wieku, [w:] In tempore belli et pacis. Ludzie – miejsca – przedmioty. Księga pamiątkowa dedykowana prof. dr. hab. Janowi Szymczakowi w 65-lecie urodzin i 40-lecie pracy naukowo-dydaktycznej, red. T. Grabarczyk, A. Kowalska-Pietrzak, T. Nowak, Warszawa 2011.

Urzędnicy miejscy Krakowa, cz. 2: 1500–1794, oprac. Z. Noga, Kraków 2008.

Заяць О., Громадяни Львова XIV–XVIII ст.: правовий статус, склад, походження, Київ – Львів 2012.




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/f.2015.70.75
Data publikacji: 2017-06-07 13:39:44
Data złożenia artykułu: 2017-02-15 16:45:17


Statystyki


Widoczność abstraktów - 805
Pobrania artykułów (od 2020-06-17) - PDF - 551

Wskaźniki



Odwołania zewnętrzne

  • Brak odwołań zewnętrznych


Prawa autorskie (c) 2017 Olga Hul

Creative Commons License
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.