Hide
Show all
Email this article 
Brain Surgery in the World of Fantasy and Film
Abstract
While looking for similarities between science and the humanities, or reality and cultural texts, the author analyzes three epic accounts of brain surgery and their film adaptations: The Island of Dr. Moreau, The Heart of a Dog, and Biohazard. The selection of texts allows her to compare medical reality (described e.g. by Jürgen Thorwald) with the sphere of fantasy, and literary space with the filmic medium. It also enables a reflection on the continuity of culture, where anatomy shows—popular in earlier centuries—first became the subject of paintings, and then emerged as an important cultural topos. Brain surgery created in the manner of fantasy allows the artists to enter the realm of metaphysics, and makes them realize how difficult it is to separate the mental and the physical spheres. In the film adaptation of Biohazard, the artifact of the brain is replaced by effects of metacinematography-cinema begins to express mind in a new way, becoming the medium of contemporary philosophy.
Keywords
Full Text:
PDF (Język Polski)References
Balet, Leo. (1962). Rembrandt and Spinoza. A study of the spiritual conflicts in seventeenth-century Holland. New York: Philosophical Library.
Barański, Jarosław. (2002). „Lekcja anatomii doktora Dejmana”. Renesansowa desakralizacja ciała podczas pokazu anatomicznego. W: Jacek Kolbuszewski (red.), Problemy współczesnej tanatologii. Medycyna antropologia kultury – humanistyka: t. 6. Materiały VI Krajowej Konferencji TANATOS 2002, zorganizowanej przez Wrocławskie Towarzystwo Naukowe w Karpaczu w dniach 7-9 listopada 2002 r. (s. 467-470). Wrocław: Wrocławskie Towarzystwo Naukowe.
Borowski, Mateusz, Sugiera, Małgorzata. (2012). W pułapce przeciwieństw. Ideologie tożsamości. Warszawa: Instytut Teatralny im. Zbigniewa Raszewskiego, Wydawnictwo
.
Bułhakow, Michaił. (1999). Psie serce (Sobacze serdce). Tłum. Irena Lewandowska. Warszawa: Prószyński i S-ka.
Elsaesser, Thomas, Hagener, Malte. (2015). Teoria filmu: wprowadzenie przez zmysły (Film theory. An introduction through the senses). Tłum. Konrad Wojnowski. Kraków: Universitas.
Fiałkowski, Konrad, Bielicki, Tadeusz. (2008). Homo przypadkiem sapiens. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Fiałkowski, Konrad. (1999). Homo divisus. Biohazard. Adam, jeden z nas. Warszawa: Spółdzielnia Wydawniczo-Handlowa „Książka i Wiedza”.
Henrykowski, Marek. (2013). Adaptacja jako przekład intersemiotyczny. Przestrzenie Teorii, 20, s. 175-184. DOI: http://dx.doi.org/10.14746/pt.2013.20.12.
Henrykowski, Marek. (2015). Jeszcze o adaptacji. W odpowiedzi Sewerynie Wysłouch. Przestrzenie Teorii, 23, s. 172-182. DOI: http://dx.doi.org/10.14746/pt.2015.23.11.
Kapusta, Andrzej. (2010). Szaleństwo i metoda. Granice rozumienia w filozofii i psychiatrii. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.
Lumdsen, Charles, Wilson, Edward. (1981). Genes, mind, and culture: The coevolutionary proces. Cambridge: Harvard University Press.
Michelson, Annette. (1969). Bodies in Space. Film as carnal knowledge. Artforum, 7, 6, s. 54-63. Pobrano z: https://pl.scribd.com/doc/174467402/Bodies-in-Space-Film-as-Carnal-Knowledge (dostęp: 3.01.2017).
Putnam, Hilary. (1998). Wiele twarzy realizmu i inne eseje (The many faces of realism). Tłum. Adam Gobler. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Roztworowski, Marek. (1980). Rembrandta opowieść o miłosiernym Samarytaninie. Warszawa: Oficyna Wydawnicza Auriga. Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe.
Thorwald, Jürgen. (1998). Kruchy dom duszy. Wielka odyseja chirurgii mózgu (Im zerbrechlichen Haus der Seele. Ein Jahrhundert der Gehirnchirurgen, der Gehirnforscher, der Seelensucher). Tłum. Wawrzyniec Sawicki. Kraków: Wydawnictwo Literackie.
Valentiner, Wilhelm, Reinhold. (1957). Rembrandt and Spinoza. A study of the spiritual conflicts in the 17th century Holland, London: Phaidon Press.
Wells, Herbert, George. (1988). Wyspa doktora Moreau (The island of doctor Moreau). Tłum. Ewa Krasińska. Warszawa: Wydawnictwa „Alfa”.
Wright, Lenore. (2007). Reading Rembrandt. The influence of Cartesian dualism on Dutch art. History of European Ideas, 33, s. 275-291. DOI: http://dx.doi.org/10.1016/j.histeuroideas.2006.11.012.
Wysłouch, Seweryna. (1994). Literatura a sztuki wizualne. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Wysłouch, Seweryna. (2014). Adaptacja filmowa – przekładem czy montażem?. Przestrzenie Teorii, 22, s. 223-227. DOI: http://dx.doi.org/10.14746/pt.2014.22.13.
Żukiel, Ryszard, Nowak, Stanisław, Jankowski, Roman, Chlebek, Stanisław. (2011). Umiejscowienie duszy – od klasycznych poglądów do mózgowych sieci neuronalnych wysokiej hierarchii. Cz. II. Od powstania chrześcijaństwa do XX wieku. Neuroskop, 13, s. 17-30. Pobrano z: http://www.neurochirurgia.ump.edu.pl/neuroskop/n13/3.pdf (dostęp: 20.01.2013).
DOI: http://dx.doi.org/10.17951/ff.2017.35.2.103
Date of publication: 2018-03-05 15:07:05
Date of submission: 2017-01-07 12:49:00
Statistics
Indicators
Refbacks
- There are currently no refbacks.
Copyright (c) 2018 Aneta Grodecka
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.