Cognitivism as a Method of Interpreting Anthroponyms

Agnieszka Raszewska-Klimas

Abstract


Selected assumptions of cognitive methodology were used in various works for anthroponymy analysis. This methodology, which is a research perspective, does not constitute a coherent theory. In order to determine the importance of onyms, the basic theses of the aforementioned methodology, i.e. the thesis of embodied cognition, the thesis of constructing meaning as conceptualization and the thesis of symbolization were applied. Determining the importance of anthroponyms was the basis for this deep analysis with the use of cognitive concepts such as: a symbolic unit or symbolic expression, habituation, a metaphor, and conceptual metonymy, schematization, a conceptual category, a standard version of the category concept, prototype or family similarity theory. This methodological approach allowed the author to study homonymy and anthroponymic polysemy. Cognitivism is a methodology that allows for a more in depth research in the field of onomastics, which has been demonstrated on the basis of anthroponymic analysis.


Keywords


onomastics; anthroponymy; cognitivism

Full Text:

PDF

References


Bobrowski, Ireneusz. (1998). Zaproszenie do językoznawstwa. Kraków: Wydawnictwo Instytutu Języka Polskiego Polskiej Akademii Nauk.

Bubak, Józef. (1986). Proces kształtowania się polskiego nazwiska mieszczańskiego i chłopskiego. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Cieślikowa, Aleksandra, Szymowa, Janina, Rymut, Kazimierz (eds.). (2000). Słownik etymologiczno-motywacyjny staropolskich nazw osobowych. Part 1: Odapelatywne nazwy osobowe. Kraków: Wydawnictwo Naukowe DWN.

Evans, Vyvyan. (2007). Leksykon językoznawstwa kognitywnego. Transl. by Magdalena Buchta, Małgorzata Cierpisz, Joanna Podhorodecka, Agnieszka Gicala, Justyna Winiarska. Kraków: Universitas.

Gajda, Stanisław. (2004). Narodowokulturowy składnik znaczenia nazw własnych w aspekcie edukacyjnym. In: Robert Mrózek (ed.), Nazwy własne w języku, kulturze i komunikacji społecznej (pp. 21–28). Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.

Gala, Sławoimir. (1984). Przeniesienia, derywaty i powielenia w antroponimii polskiej. Rozprawy Komisji Językowej ŁTN, 26, pp. 41–48.

Grodziński, Eugeniusz. (1973). Zarys ogólnej teorii imion własnych. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.

Kaleta, Zofia. (1998a). Gramatyka onomastyczna w ujęciu kognitywnym. In: Ewa Jakus-Borkowa, Krystyna Nowik (ed.), Najnowsze przemiany nazewnicze (pp. 241–253). Warszawa: Wydawnictwo Energeia.

Kaleta, Zofia. (1998b). Językoznawstwo kognitywne i nauka o wartościach a nazwy własne. Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej, 34, pp. 157–177.

Karaś, Mieczysław. (1976). Imię, nazwisko, przezwisko = nazwa osobowa w polszczyźnie. Onomastica, 21, pp. 83–94.

Kleiber, Georges. (2003). Semantyka prototypu. Kategorie i znaczenie leksykalne. Transl. by Bronisław Ligara. Kraków: Towarzystwo Autorów i Wydawnictw Prac Naukowych Universitas.

Kowalik-Kaleta, Zofia. (1983). Strukturalistyczna i strukturalna klasyfikacja nazwisk. Polonica, 9, pp. 231–254.

Lakoff, George. (1987). Women, Fire and Dangerous Things. What Categories Reveal about the Mind. Chicago–London: University of Chicago Press.

Langacker, Ronald W. (1987). Foundations of Cognitive Grammar. Vol. 1: Theoretical Prerequisites. Stanford: Stanford University Press.

Langacker, Ronald W. (2008). Cognitive Grammar: A Basic Introduction. Oxford: Oxford University Press.

Lubaś, Władysław. (2006). O kategoriach onimiczno-apelatywnych w polszczyźnie. In: Kazimierz Rymut (ed.), Manuscula linguistica in honorem Alexandrae Cieślikowa oblata (pp. 261–268). Kraków: Wydawnictwo Instytutu Języka Polskiego PAN.

Malec, Maria. (1982). Staropolskie skrócone nazwy osobowe od imion dwuczłonowych.

Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk.

Raszewska-Klimas, Agnieszka. (2018). Wieloznaczność nazwisk Polaków. Łódź: Wydawnictwo Łódzkiego Towarzystwa Naukowego.

Rospond, Stanisław. (1965). Struktura i klasyfikacja nazwiska słowiańskiego na podstawie Słownika nazwisk śląskich. Rozprawy Komisji Językowej WTN, 5, pp. 9–63.

Rospond, Stanisław. (1969). Stratygrafia polskich nazw osobowych. Rozprawy Komisji Językowej WTN, 7, pp. 53–130.

Rutkiewicz-Hanczewska, Małgorzata. (2012). Nomina propria i nomina appellativa – układy samoistne. O podstawach neuroonomastyki. In: Izabela Łuc, Małgorzata Podgłódek (eds.), W komunikacyjnej przestrzeni nazw własnych i pospolitych (pp. 299–315). Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.

Rutkowski, Mariusz. (2007). Nazwy własne w strukturze metafory i metonimii. Proces deonimizacji. Olsztyn: Wydawnictwo Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego.

Rymut, Kazimierz. (1999–2001). Nazwiska Polaków. Słownik historyczno-etymologiczny. Vol. 1–2. Kraków: Wydawnictwo Instytutu Języka Polskiego Polskiej Akademii Nauk.

Saussure, Ferdynand de. (2002). Kurs językoznawstwa ogólnego. Transl. by Krystyna Kasprzyk. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Skowronek, Katarzyna. (1997). Polskie nazwiska a kultura. Propozycja badań kognitywnych. Biuletyn PTJ, 53, pp. 145–156.

Skowronek, Katarzyna. (2001). Współczesne nazwisko polskie. Studium statystyczno-kognitywne. Kraków: Wydawnictwo Naukowe DWN.

Sławski, Franciszek (ed.). (1974–2001). Słownik prasłowiański. Vol. 1–8. Wrocław: Ossolineum.

Sulimierski, Filip, Chlebowski Bronisław, Walewski Władysław (eds.). (1880–1902). Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich. Vol. 1–15. Warszawa: Druk „Wieku” Nowy Świat.

Šrámek, Rudolf. (1988). Teoria onomastyki i płaszczyzny nominacji proprialnej. Zeszyty Naukowe WSP w Opolu. Językoznawstwo, 11, pp. 19–34.

Tabakowska, Elżbieta. (1995). Gramatyka i obrazowanie. Wprowadzenie do językoznawstwa kognitywnego. Kraków: Wydawnictwo Oddziału Polskiej Akademii Nauk.

Tabakowska, Elżbieta. (2001). Kognitywne podstawy języka i językoznawstwa. Kraków: Universitas.

Taszycki, Witold (ed.). (1965–1987). Słownik staropolskich nazw osobowych. Vol. 1–6. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich & Malec, Maria (red.). Suplement. Vol. 7. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.

Taszycki, Witold. (1968). Polskie nazwy osobowe. Rozprawy i studia polonistyczne, 4, pp. 21–40.

Taylor, John R. (2001). Kategoryzacja w języku. Prototypy w teorii językoznawczej. Transl. by Anna Skucińska. Kraków: Universitas.

Tomczak, Lucyna. (2004). Słownik odapelatywnych nazwisk Polaków. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.

Urbańczyk, Stanisław (ed.). (1953–2002). Słownik staropolski. Vol. 1–11. Kraków: Instytut Języka Polskiego Polskiej Akademii Nauk.




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/ff.2019.37.1.167-176
Date of publication: 2019-12-27 16:17:28
Date of submission: 2019-01-31 19:54:14


Statistics


Total abstract view - 1629
Downloads (from 2020-06-17) - PDF - 715

Indicators



Refbacks

  • There are currently no refbacks.


Copyright (c) 2019 Agnieszka Raszewska-Klimas

Creative Commons License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.