Wyślij tekst przez e-mail 
Specyfika wykładni definicji legalnej „instytucji zarządzającej” zawartej w ustawie o zasadach realizacji programów operacyjnych
Streszczenie w języku polskim
Polityka spójności jest jednym z kluczowych obszarów koordynowanych przez Unię Europejską z uwzględnieniem uwarunkowań wszystkich państw członkowskich. Oprócz powszechnie obowiązujących przepisów unijnych o charakterze ramowym, w tym samym obszarze państwa członkowskie pozostały upoważnione do przyjmowania własnych uregulowań krajowych o charakterze komplementarnym. W obu systemach prawnych zawarte zostały definicje legalne „instytucji zarządzającej”. Polskie przepisy krajowe w tym zakresie zawierają definicje legalne, które bezpośrednio odsyłają do przepisów unijnych. Pod względem legislacyjnym taka konstrukcja wydaje się poprawna. Konsekwencją takiej sytuacji jest konieczność uwzględnienia zarówno przez krajowe organy administracji, jak i przez sądy specyfiki prawa unijnego. W szczególności trzeba uwzględnić bezpośrednią skuteczność przepisów unijnego rozporządzenia, które bez implementacji może być stosowane we wszystkich państwach członkowskich. W takich uwarunkowaniach systemowych celem niniejszego artykułu pozostaje przybliżenie reguł, jakimi należało się kierować, stosując definicję legalną „instytucji zarządzającej” odpowiedzialnej za dystrybucję środków europejskich. W tym względzie za właściwe dla przeprowadzonej analizy przepisów oraz orzecznictwa i literatury przyjęto posłużenie się metodą prawno-dogmatyczną.
Słowa kluczowe
Pełny tekst:
PDFBibliografia
LITERATURA
Barcz J., Grzelak A., Kapko M., Siwek A., Wytyczne polityki legislacyjnej i techniki prawodawczej. Zapewnienie efektywności prawu Unii Europejskiej w polskim prawie krajowym, Warszawa 2009.
Bartoszewicz M., Definicje legalne w świetle zasady określoności prawa, [w:] Dookoła Wojtek… Księga pamiątkowa poświęcona Doktorowi Arturowi Wojciechowi Preisnerowi, red. R. Balicki, M. Jabłoński, Wrocław 2018.
Biernat S., Czego uczą pytania prejudycjalne sądów administracyjnych, „Rocznik Administracji Publicznej” 2021, vol. 7, DOI: https://doi.org/10.4467/24497800RAP.21.006.14822.
Biernat S., Zasada pierwszeństwa prawa unijnego po Traktacie z Lizbony, „Gdańskie Studia Prawnicze” 2011, vol. 25.
Brodecki Z., Koncewicz T.T., Wspólnotowa rozumność w Trybunale Sprawiedliwości Wspólnot Europejskich, [w:] Rozumność rozumowań prawniczych, red. R. Wyrzykowski, Warszawa 2008.
Brysiewicz K., Zasady odpowiedzialności beneficjentów za nieprawidłowości w realizacji projektów współfinansowanych ze środków europejskich w perspektywie finansowej 2007–2013, „Monitor Prawniczy” 2014, nr 4.
Brzeziński B., Podstawy wykładni prawa podatkowego, Gdańsk 2008.
Chauvin T., Stawecki T., Winczorek P., Wstęp do prawoznawstwa, Warszawa 2017.
Dąbrowska P., Skutki orzeczenia wstępnego Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości, Warszawa 2004.
Doczekalska A., Interpretacja wielojęzycznego prawa Unii Europejskiej, „Europejski Przegląd Sądowy” 2006, nr 5.
Doczekalska A., Jaśkiewicz J., Wykładnia aktów wielojęzycznego prawa pochodnego Unii Europejskiej przez polskie sądy administracyjne, „Zeszyty Naukowe Sądownictwa Administracyjnego” 2014, nr 5.
Gregorowicz J., Definicje w prawie i nauce prawa, Łódź 1962.
Gregorowicz J., O nienormatywnym charakterze definicji legalnych, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Łódzkiego. Seria 1: Nauki Humanistyczno-Społeczne” 1957, z. 7.
Grzeszczak R., Zasady bezpośredniego stosowania i skutku bezpośredniego, skutku pośredniego oraz pierwszeństwa prawa Unii Europejskiej, [w:] Prawo administracyjne Unii Europejskiej, red. R. Grzeszczak, A. Szczerba-Zawadzka, Warszawa 2016.
Kalisz A., Reguły systemowe wykładni prawa UE, [w:] System Prawa Unii Europejskiej, t. 3: Wykładnia prawa Unii Europejskiej, red. L. Leszczyński, Warszawa 2019.
Karpus K., Zasady stosowania prawa unijnego w działaniach polskich organów administracji publicznej, „Annales UMCS sectio G (Ius)” 2017, vol. 64(2), DOI: https://doi.org/10.17951/g.2017.64.2.147.
Karwatowicz G., Odachowski J., Definicja legalna „nieprawidłowości” w kontekście funduszy strukturalnych, „Kontrola Państwowa” 2009, nr 4.
Kaszubski M., Dochodzenie roszczeń opartych na prawie wspólnotowym a autonomia proceduralna państw członkowskich – przegląd orzecznictwa, „Studia Prawno-Europejskie” 2004, vol. 7.
Koncewicz T.T., Jak interpretować prawo europejskie?, „Palestra” 2014, nr 5–6.
Koszowski M., Dwa modele wykładni prounijnej, „Studia Iuridica Lublinensia” 2012, vol. 18.
Krukowski J., Wstęp do nauki o państwie i prawie, Lublin 2002.
Lande J., Nauka o normie prawnej, „Annales UMCS sectio G (Ius)” 1956, vol. 3(1).
Lang J.T., The Duties of National Courts under Community Constitutional Law, “European Law Review” 1997, vol. 22.
Leszczyński L., O charakterze dyrektyw wykładni prawa, „Państwo i Prawo” 2007, z. 3.
Łacny J., Korekty finansowe nakładane na instytucje zamawiające za naruszenia prawa zamówień publicznych. Glosa do wyroku TS: z dnia 26 maja 2016 r., C-260/14 i C-261/14 oraz z dnia 14 lipca 2016 r., C-406/14, „Europejski Przegląd Sądowy” 2017, nr 9.
Łacny J., Let’s Do the Soft-Law… It’s Much Easier – Comments on the European Commission’s Notes on Financial Engineering Instruments Adopted in the Cohesion Policy, [w:] New Challenges for International Organizations, eds. B. Mikołajczyk, J. Nowakowska-Małusecka, Katowice 2016.
Łuczak K., Wybrane zagadnienia prounijnej wykładni prawa administracyjnego, [w:] Wykładnia i stosowanie prawa administracyjnego, red. D.R. Kijowski, J. Radwanowicz-Wanczewska, M. Wincenciak, Warszawa 2012.
Łukańko B., Pytanie prejudycjalne w sprawie sądowoadministracyjnej, „Studia Prawnoustrojowe” 2020, nr 50, DOI: https://doi.org/10.31648/sp.6043.
Masternak-Kubiak M., Stosowanie prawa wspólnotowego (Unii Europejskiej) przez sądy polskie, [w:] Standardy konstytucyjne a problemy władzy sądowniczej i samorządu terytorialnego. Konferencja naukowa, Szczecin, 1 października 2007 r., Szczecin 2008.
Masternak-Kubiak M., Zasada autonomii prawa wspólnotowego i praktyka jej stosowania w Polsce, [w:] Stosowanie prawa międzynarodowego i wspólnotowego w wewnętrznym porządku prawnym Francji i Polski, Warszawa 2007.
Miąsik D., Instytucja pytań prejudycjalnych do Trybunału Sprawiedliwości w praktyce Sądu Najwyższego RP, „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny” 2020, nr 1, DOI: https://doi.org/10.14746/rpeis.2020.82.1.1.
Morawski L., Zasady wykładni prawa, Toruń 2010.
Nowacka E.J., Prawnoustrojowe podstawy i kierunki polityki regionalnej Unii Europejskiej i Polski, [w:] Legal Problems of Regionalisation in Europe, eds. K. Nowacki, R. Russano, Wrocław 2008.
Poździk R., Zasady wdrażania funduszy unijnych w latach 2014–2020, „Europejski Przegląd Sądowy” 2014, nr 12.
Radosławski R., Niespójność wersji językowych aktu prawa UE jako podstawa do wystąpienia z pytaniem prejudycjalnym, „Roczniki Administracji Publicznej” 2021, vol. 7, DOI: https://doi.org/10.4467/24497800RAP.21.010.14826.
Schneider H., Gesetzgebung: Ein Lehr- und Handbuch, Heidelberg 2002.
Sobczak J., Zarząd województwa jako organ realizujący politykę rozwoju regionalnego, „Przegląd Prawa Konstytucyjnego” 2016, nr 4(32), DOI: https://doi.org/10.15804/ppk.2016.04.12.
Szuniewicz M., Interpretacja prawa wspólnotowego – metody i moc wiążąca wykładni ETS, „Studia Prawnicze” 2006, nr 1.
Tridimas T., The General Principles of EU Law, Oxford 2006.
Wąsek-Wiaderek M., Samodzielność jurysdykcyjna sądu karnego wobec kompetencji Trybunału Konstytucyjnego i trybunałów europejskich, Lublin 2012.
Wilkołek A., Wykładnia prounijna w orzecznictwie sądów polskich, [w:] Wykładnia prawa – aspekty teoretyczne i praktyczne, red. J. Potrzeszcz, B. Liżewski, Lublin 2019.
Winter J.A., Direct Applicability and Direct Effect: Two Distinct and Different Concepts in Community Law, “Common Market Law Review” 1972, vol. 9(4), DOI: https://doi.org/10.54648/COLA1972035.
Wilbrandt-Gotowicz M., Instytucja pytań prawnych w sprawach sądowoadministracyjnych, Warszawa 2010.
Wróbel A., Pytania prawne sądów państw członkowskich do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, [w:] Stosowanie prawa Unii Europejskiej przez sądy, red. A. Wróbel, t. 1, Warszawa 2010.
Wróblewski J., Sądowe stosowanie prawa, Warszawa 1988.
Zawidzka-Łojek A., Prawo Unii Europejskiej a prawo państw członkowskich, [w:] Instytucje i porządek prawny Unii Europejskiej, red. A. Zawidzka-Łojek, A. Łazowski, Warszawa 2013.
Zieliński M., Wykładnia prawa. Zasady, reguły, wskazówki, Warszawa 2002.
AKTY PRAWNE
Regulamin postępowania przed Trybunałem Sprawiedliwości z dnia 25 września 2012 r. (Dz.Urz. UE L 265/1, 29.09.2012).
Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1299/2013 z dnia 17 grudnia 2013 r. w sprawie przepisów szczegółowych dotyczących wsparcia z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach celu „Europejska współpraca terytorialna” (Dz.Urz. UE L 347/259, 20.12.2013).
Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1303/2013 z dnia 17 grudnia 2013 r. ustanawiające wspólne przepisy dotyczące Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego, Funduszu Spójności, Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich oraz Europejskiego Funduszu Morskiego i Rybackiego oraz ustanawiające przepisy ogólne dotyczące Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego, Funduszu Spójności i Europejskiego Funduszu Morskiego i Rybackiego oraz uchylające rozporządzenie Rady (WE) nr 1083/2006 (Dz.Urz. UE L 347/320, 20.12.2013).
Rozporządzenie Rady (WE) nr 1164/1994 z dnia 16 maja 1994 r. ustanawiające Fundusz Spójności (Dz.Urz. WE L 130, 25.05.1994; Dz.Urz. WE L 161, 26.06.1999; Dz.Urz. UE polskie wydanie specjalne, rozdział 14, t. 1, s. 9).
Rozporządzenie Rady (WE, Euratom) nr 2988/95 z dnia 18 grudnia 1995 r. w sprawie ochrony interesów finansowych Wspólnot Europejskich (Dz.Urz. UE L 312/1, 23.12.1995; polskie wydanie specjalne, rozdział 1, t. 1, s. 340–343).
Rozporządzenie Rady (WE) nr 1260/1999 z dnia 21 czerwca 1999 r. ustanawiające przepisy ogólne w sprawie funduszy strukturalnych (Dz.Urz. WE L 161, 26.06.1999; Dz.Urz. WE L 198, 21.07.2001; Dz.Urz. WE L 158, 27.06.2003; Dz.Urz. UE polskie wydanie specjalne, rozdział 14, t. 1, s. 31).
Rozporządzenie Rady (WE) nr 1083/2006 z dnia 11 lipca 2006 r. ustanawiające przepisy ogólne dotyczące Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego oraz Funduszu Spójności i uchylającego rozporządzenie (WE) nr 1260/1999 (Dz.Urz. UE L 210/25, 31.07.2006).
Ustawa z dnia 20 kwietnia 2004 r. o Narodowym Planie Rozwoju (Dz.U. 2004, nr 116, poz. 1206).
Ustawa z dnia 13 lipca 2006 r. o zmianie ustawy o Narodowym Planie Rozwoju oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. 2006, nr 149, poz. 1074).
Ustawa z dnia 6 grudnia 2006 r. o zasadach prowadzenia polityki rozwoju (t.j. Dz.U. 2006, nr 227, poz. 1658).
Ustawa z dnia 29 czerwca 2007 r. o zmianie ustawy o zasadach prowadzenia polityki rozwoju oraz ustawy o finansach publicznych (Dz.U. 2007, nr 140, poz. 984).
Ustawa z dnia 11 lipca 2014 r. o zasadach realizacji programów w zakresie polityki spójności finansowanych w perspektywie finansowej 2014–2020 (t.j. Dz.U. 2020, poz. 818).
Ustawa z dnia 28 kwietnia 2022 r. o zasadach realizacji zadań finansowanych ze środków europejskich w perspektywie finansowej 2021–2027 (Dz.U. 2022, poz. 1079).
ORZECZNICTWO
Opinia Rzecznika Generalnego Eleanor Sharpston przedstawiona w dniu 15 września 2011 r. w sprawie C 465/10 Ministre de l’Intérieur, de l’Outre-mer et des Collectivités territoriales v. Chambre de commerce et d’industrie de l’Indre, ECLI:EU:C:2011:596.
Postanowienie SN z dnia 14 października 2015 r., I KZP 10/15.
Postanowienie TS z dnia 5 marca 1986 r. w sprawie 69/85 Wünsche Handelgesellschaft GmbH & Co. v. Federal Republic of Germany, Zb.Orz. 1986, s. 947.
Wyrok NSA z dnia 14 sierpnia 2008 r., II FSK 678/08.
Wyrok NSA z dnia 9 grudnia 2009 r., II FSK 1145/08.
Wyrok NSA z dnia 1 lipca 2014 r., II FSK 1349/14.
Wyrok NSA z dnia 23 czerwca 2015 r., II FSK 1398/13.
Wyrok NSA z dnia 12 października 2018 r., II GSK 878/18.
Wyrok NSA z dnia 4 marca 2021 r., III FSK 895/21.
Wyrok NSA z dnia 20 kwietnia 2021 r., III OSK 3140/21.
Wyrok TS z dnia 5 lutego 1963 r. w sprawie 26/62 NV Algemene Transport- en Expeditie Onderneming van Gend & Loos v. Nederlandse administratie der belastingen, ECLI:EU:C:1963:1.
Wyrok TS z dnia 18 lutego 1970 r. w sprawie C-94/77 Fratelli Zerbone SnC v. Amministrazione delle Finance dello Stato, Zb.Orz. 1978, s. 99.
Wyrok TS z dnia 17 grudnia 1970 r. w sprawie 11/70 Internationale Handelsgesellschaft mbH v. Einfuhr- und Vorratsstelle für Getreide und Futtermittel, ECLI:EU:C:1970:114.
Wyrok TS z dnia 24 maja 1977 r. w sprawie 107/76 Hoffmann-La Roche AG v. Centrafarm Vertriebsgesellschaft Pharmazeutischer Erzeugnisse mbH, ECLI:EU:C:1977:89.
Wyrok TS z dnia 9 marca 1978 r. w sprawie 106/77 Amministrazione delle Finanze dello Stato v. Simmenthal SpA, ECLI:EU:C:1978:49.
Wyrok TS z dnia 6 października 1982 r. w sprawie 283/81 Srl CILFIT i Lanificio di Gavardo SpA v. Ministero della sanità, ECLI:EU:C:1982:335.
Wyrok TS z dnia 18 stycznia 1984 r. w sprawie 327/82 Ekro BV Vee- en Vleeshandel v. Produktschap voor Vee en Vlees, ECLI:EU:C:1984:11.
Wyrok TS z dnia 11 czerwca 1987 r. w sprawie 14/86 Pretore di Salò v. X, ECLI:EU:C:1987:275.
Wyrok TS z dnia 27 stycznia 1988 r. w sprawie C-349/85 Królestwo Danii v. Komisja Wspólnot Europejskich, ECLI:EU:C:1988:34.
Wyrok TS z dnia 13 grudnia 1991 r. w sprawie C-158/90 Postępowanie karne v. Mario Nijs i Transport Vanschoonbeek-Matterne NV, ECLI:EU:C:1991:479.
Wyrok TS z dnia 27 stycznia 2000 r. w sprawie C-164/98 DIR International Film Srl, Nostradamus Enterprises Ltd, Union PN Srl, United International Pictures BV, United International Pictures AB, United International Pictures APS, United International Pictures A/S, United International Pictures EPE, United International Pictures OY i United International Pictures y Cía SRC v. Komisja Wspólnot Europejskich, Rec. s. I-447, ECLI:EU:C:2000:48.
Wyrok TS z dnia 19 września 2000 r. w sprawie C-287/98 Wielkie Księstwo Luksemburga v. Berthe Linster, Aloyse Linster i Yvonne Linster, ECLI:EU:C:2000:468.
Wyrok TS z dnia 9 listopada 2000 r. w sprawie C-357/98 The Queen v. Secretary of State for the Home Department, ex parte Nana Yaa Konadu Yiadom, Zb.Orz. 2000 I-09265, ECLI:EU:C:2000:604.
Wyrok TS z dnia 4 czerwca 2002 r. w sprawie C-99/00 Postępowanie karne v. Kenny Roland Lyckeskog, Zb.Orz. 2002 I-04839, ECLI:EU:C:2002:329.
Wyrok TS z dnia 1 kwietnia 2004 r. w sprawie C-389/02 Deutsche See-Bestattungs-Genossenschaft eG v. Hauptzollamt Kiel, Zb.Orz. 2004 I-03537, ECLI:EU:C:2004:214.
Wyrok TS z dnia 17 marca 2005 r. w sprawie C-170/03 Staatssecretaris van Financiën v. J.H.M. Feron, Zb.Orz. 2005 I-02299, ECLI:EU:C:2005:176.
Wyrok TS z dnia 1 marca 2007 r. w sprawie C-391/05 Jan De Nul NV v. Hauptzollamt Oldenburg, Zb.Orz. 2007 I-01793, ECLI:EU:C:2007:126.
Wyrok TS z dnia 2 kwietnia 2009 r. w sprawie C-523/07 A, ECLI:EU:C:2009:225.
Wyrok TS z dnia 16 lipca 2009 r. w sprawie C-168/08 Laszlo Hadadi (Hadady) v. Csilla Marta Mesko, żona Hadadi (Hadady), ECLI:EU:C:2009:474.
Wyrok TS z dnia 5 października 2010 r. w sprawie C-173/09 Georgi Ivanov Elchinov v. Natsionalna zdravnoosiguritelna kasa, Zb.Orz. 2010, s. I-8889 ECLI:EU:C:2010:581.
Wyrok TS z dnia 10 listopada 2011 r. w sprawie C-505/10 Partrederiet Sea Fighter v. Skatteministeriet, Zb.Orz. 2011 I-11089, ECLI:EU:C:2011:725.
Wyrok TS z dnia 1 grudnia 2011 r. w sprawie C-79/10 Systeme Helmholz GmbH v. Hauptzollamt Nürnberg, Zb.Orz. 2011 I-12511, ECLI:EU:C:2011:79.
Wyrok TS z dnia 21 grudnia 2011 r. w sprawie C-465/10 Ministre de l’Intérieur, de l’Outre-mer, des Collectivités territoriales et de l’Immigration v. Chambre de commerce et d’industrie de l’Indre, EU:C:2011:867.
Wyrok TS z dnia 22 marca 2012 r. w sprawie C-190/10 Génesis Seguros Generales Sociedad Anónima de Seguros y Reaseguros (GENESIS) v. Boys Toys SA, Administración del Estado, ECLI:EU:C:2012:157.
Wyrok TS z dnia 19 lipca 2012 r. w sprawie C 376/11 Pie Optiek SPRL v. Bureau Gevers SA i European Registry for Internet Domains ASBL, ECLI:EU:C:2012:502.
Wyrok TS z dnia 6 września 2012 r. w sprawie C-487/11 Laimonis Treimanis v. Valsts ieņēmumu dienests, ECLI:EU:C:2012:556.
Wyrok TS z dnia 13 października 2016 r. w sprawie C-294/15 Edyta Mikołajczyk v. Marie Louise Czarnecka i Stefan Czarnecki, ECLI:EU:C:2016:772.
Wyrok TS z dnia 16 listopada 2017 r. w sprawie C-308/16 Kozuba Premium Selection sp. z o.o. v. Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie, ECLI:EU:C:2017:869.
Wyrok TS z dnia 11 czerwca 2020 r. w sprawie C 19/19 État belge v. Pantochim SA, w likwidacji, ECLI:EU:C:2020:456.
Wyrok WSA w Warszawie z dnia 20 marca 2020 r., IV SA/Wa 1248/19.
DOI: http://dx.doi.org/10.17951/g.2022.69.2.135-160
Data publikacji: 2022-12-01 14:40:32
Data złożenia artykułu: 2022-05-25 21:35:18
Statystyki
Wskaźniki
Odwołania zewnętrzne
- Brak odwołań zewnętrznych
Prawa autorskie (c) 2022 Robert Talaga
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.