Status byłych wspólników spółki cywilnej i rozwiązanej spółki cywilnej jako podmiotów gospodarczych a ich legitymacja na gruncie prawa publicznego gospodarczego – wybrane przykłady

Streszczenie w języku polskim

Spółka cywilna i wspólnicy spółki cywilnej, a także byli wspólnicy spółki cywilnej po jej rozwiązaniu w różnych dziedzinach prawa potrafią mieć odmienne statusy prawne. Prawo powinno chronić interesy osób czy podmiotów, na których wynik sprawy będzie miał wpływ. O ile na gruncie prawa cywilnego za chronione można uznać prawa byłych wspólników spółki cywilnej, o tyle z odmienną sytuacją mamy do czynienia na gruncie szeroko pojętego prawa gospodarczego na przykładzie prawa podatkowego. Mimo że wprost zostało wprowadzone gwarantujące byłym wspólnikom prawo do udziału w postępowaniu jako strona w przypadku, gdy przysługują im zwroty lub nadpłata od Skarbu Państwa z tytułu podatku od towarów i usług, to jednak w pozostałym zakresie – pomimo brzmienia art. 133 w zw. z art. 115 Ordynacji podatkowej oraz treści art. 25 w zw. z art. 26 w zw. z art. 32 Prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – judykatura byłym wspólnikom spółki cywilnej nie przyznaje statusu uczestnika na prawach strony postępowania ani nie uznaje ich interesu prawnego. Nie mają np. prawa kwestionowania decyzji wymiarowej podatku od towarów i usług w wymiarze merytorycznym. Przesądza to, że nie mogą kontrolować decyzji wymiarowej podatku, mimo iż ponoszą odpowiedzialność w świetle art. 115 Ordynacji podatkowej za zobowiązania podatkowe spółki cywilnej powstałe przed i w chwili jej rozwiązania. Ponadto przepisy prawa podatkowego nie przewidują expressis verbis następstwa prawnego byłych wspólników spółki w przypadku rozwiązania spółki cywilnej. Taka sytuacja jest nie do przyjęcia w zakresie, w jakim uniemożliwia i zamyka drogę odwoławczą czy drogę sądową do sprawiedliwego i jawnego rozpatrzenia sprawy byłym wspólnikom, gwarantowaną przepisami Konstytucji RP.