Referendum ogólnokrajowe w republikach bałtyckich po 1991 roku – analiza porównawcza

Dorota Maj

Streszczenie w języku polskim


Demokracja bezpośrednia jest postrzegana jako komplementarna forma sprawowania władzy względem demokracji przedstawicielskiej. Z założenia ma rekompensować niedostatki demokracji pośredniej, a także gwarantować bezpośredni udział obywateli w sprawowaniu władzy. Jedną z instytucji demokracji bezpośredniej, gwarantowaną w konstytucjach i innych aktach prawnych Litwy, Łotwy i Estonii, jest referendum ogólnokrajowe. Pomimo podobnych doświadczeń historycznych i zbieżnych rozwiązań przyjętych w systemach politycznych referendum ogólnokrajowe spełnia inne funkcje. Jest to pochodną problemów społecznych i politycznych tych państw, jak również kształtu sceny politycznej.

Słowa kluczowe


referendum, demokracja bezpośrednia, republiki bałtyckie, Litwa, Łotwa, Estonia

Pełny tekst:

PDF

Bibliografia


Chodubski, A. 2004. Wstęp do badań politologicznych, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk.

Hug, S. 2005. The political effects of referendum: An analysis of institutional innovations in Eastern and Central Europe, „Communist and Post-Communist Studies”, vol. 38,

DOI: https://doi.org/10.1016/j.postcomstud.2005.09.006.

Kierończyk, P. 2000. Recenzja: J. Zieliński, Systemy konstytucyjne Łotwy, Estonii i Litwy, „Przegląd Sejmowy” nr 4.

Kierończyk, P. 2013. O specyfice pierwszych konstytucji państw bałtyckich, „Studia Iuridica Toruniensia”, nr XIII.

Kiviorg, M. 2011. Religion and Law in Estonia, Kluwer Law International, Den Haag.

Konstytucja Republiki Estonii, [w:] Nowe Konstytucje. Przełożone pod kierunkiem Dra J. Makowskiego, Księgarnia F. Hoesicka, Warszawa 1925.

Konstytucja Republiki Litewskiej, przyjęta przez obywateli Republiki Litewskiej w referendum przeprowadzonym 25 października 1992, H. Wisner (tłum.), Wydawnictwo Sejmowe, Warszawa.

Krasnowolski, A. 2016. Referendum jako instytucja demokracji bezpośredniej w państwach europejskich, Kancelaria Senatu, Warszawa.

Lietuvos Respublikos referendumo įstatymas 2002-06-04, IX–929, Valstybės žinios, 2002-06-26, nr 64–2570.

Lietuvos Respublikos referendumo įstatymas, 1989-11-03, XI–3335, Valstybės žinios, 1989-11-03, 1989, nr 33–445.

Lietuvos Respublikos Seimas, http://www.lrs.lt (dostęp: 15.01.2017).

Lietuvos Respublikos Vyriausioji Rinkimų Komisija, http://www.vrk.lt/ankstesni (dostęp: 26.09.2016).

Lietuvos Valstybės Konstitucija (1922 m. rugpjūčio 1 d.), Vyriausybės žinios, 1922, nr 100–799.

Liivik, E. 2013. Direct Democracy and its Indirect Neutralization in Political Systems: Learning from the Case of Estonia, „Baltic Journal of Law & Politics”, vol. 6.

Likum par tautas nobalsošanu, likumu ierosināšanu un Eiropas pilsoņu iniciatīvu, „Latvijas Vēstnesis” 20.04.1994, nr 47 (178).

Marczewska-Rytko, M. 2001. Demokracja bezpośrednia w teorii i praktyce politycznej, Wydawnictwo UMCS, Lublin.

Møller, L.P. 2002. Moving Away from the Ideal: The Rational Use of Referendums in the Baltic States, „Scandinavian Political Studies”, vol. 25, DOI: https://doi.org/10.1111/1467-9477.00072.

Prokop, K. 2009. Konstytucyjny system organów państwowych Republiki Litewskiej w pierwszych latach niepodległości (1918–1926), „Miscellanea Historico-Iuridica”, t. VIII. Referendum Act, RT I 2002, 30, 176.

Referendumų iniciatyvos. Referendumams paskelbti nebuvo surinktas reikiamas parašų skaičius, http://www.vrk.lt/documents/10180/432567/2340_referendumai2012-06.pdf/84adb4dc-41c4-44c3-896d-2aff437125d3 (dostęp: 26.09.2016).

Ruus, J. 2011. Democratic participation at the local level in post-communist states: Estonia, Latvia, Lithuania, [w:] Local direct democracy in Europe, Th. Schiller (red.), Springer Fachmedien, Wiesbaden.

Schiller, Th. 2012. The Emergence of Direct Democracy – A Typological Approach, [in:] Direct Democracy and Minorities, W. Marxer (ed.), VS Verlag für Sozialwissenschaften/ Springer Fachmedien, Wiesbaden.

Sepełowski, M. 2014. Republika bez prezydenta – system konstytucyjny Republiki Estońskiej w świetle przepisów jej ustawy zasadniczej z dnia 15 czerwca 1920 roku, „Studia Iuridica Toruniensia”, nr XIV.

Somer, E. 2012. Direct Democracy in the Baltic States: Institutions, Procedures and Practice in Estonia, Latvia and Lithuania, http:www.c2d.ch (dostęp: 14.01.2017).

The Constitution of Republic of Latvia, http://www.saeima.lv/en/legislation/constitution (dostęp: 17.01.2017).

The Constitution of the Republic of Estonia, RT 1992, 26, 349.

Zieliński, E. 1995. Referendum w państwie demokratycznym, [w:] Referendum w Polsce współczesnej, D. Waniek, M.T. Staszewski (red.), Warszawa.

Zieliński, J. 1996. Referendum na Litwie, Łotwie i Estonii, [w:] Referendum w Polsce i w Europie Wschodniej, M.T. Staszewski, D. Waniek (red.), Instytut Studiów Politycznych Polskiej Akademii Nauk, Warszawa.

Zieliński, J. 2004. Instytucjonalizacja przemian ustrojowych na Litwie, Łotwie i w Estonii, Oficyna Wydawnicza ASPRA-JR, Warszawa.




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/k.2016.23.2.113
Data publikacji: 2017-07-17 00:00:00
Data złożenia artykułu: 2017-02-27 10:30:22


Statystyki


Widoczność abstraktów - 923
Pobrania artykułów (od 2020-06-17) - PDF - 508

Wskaźniki



Odwołania zewnętrzne

  • Brak odwołań zewnętrznych


Prawa autorskie (c) 2017 Dorota Maj

Creative Commons License
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.