Sociological approach to the phenomenon of religion, religiosity and spirituality
Abstract
In this article I present the following three issues: (1) religion – its essence and functions; (2) religiosity – its definitions, parameters and indicators, forms and types, social dimension of religiosity, cultural religiosity, new religiosity; (3) spirituality and religious spirituality. The basis of this article are the references, terms, points of view and reflections of many religious sociologists on all the phenomena included here: religion, religiosity, spirituality and new (religious) spirituality.
Keywords
Full Text:
PDF (Język Polski)References
Acquaviva, S. (1983). Rozdźwięk między teorią religii niewidzialnej a jej weryfikacją. W: F. Adamski (red.), Socjologia religii. Wybór tekstów (Tłum. W. Kurdziel). Wyd. Apostolstwa Modlitwy.
Bainbridge, W., Stark, R. (2000).Teoria religii (Tłum. T. Kunz). Nomos.
Banaszak, M. (1989). Historia Kościoła katolickiego (Tom 1). Wyd. Akademii Teologii Katolickiej w Warszawie.
Baniak, J. (2012). Wprowadzenie: Wielowymiarowość i kontekst kulturowe duchowości religijnej a inne formy duchowości. W: Baniak, J. (red.), Duchowość religijna jako droga wewnętrznego doskonalenia współczesnego człowieka zachodniego chrześcijaństwa. Konteksty antropologiczne i socjologiczne (s. 5–35). Wyd. Adam Marszałek.
Baniak, J. (2015). Religia katolicka i Kościół rzymskokatolicki w opiniach młodzieży polskiej. Od akceptacji do kontestacji. Nomos.
Baniak, J. (2016). Czy kryzys wiary? Prawdy religijne katolicyzmu w świadomości licealistów i studentów. Od akceptacji do kontestacji. Uniwersyteckie Czasopismo Socjologiczne UKSW, 17(4), 28–50.
Baniak, J. (2021a). Parafia rzymskokatolicka w świadomości młodzieży polskiej z przełomu wieków. Badania socjologiczne z lat 1988–2018. Humaniora. Czasopismo Internetowe, 1(33), 99–124.
Baniak, J. (2021b). Eklezjalne dogmaty wiary katolickiej w świadomości dorosłych katolików polskich z przełomu wieków. Humaniora Czasopismo Internetowe, 4(36), 32–58.
Baniak, J. (2021). Autorytet i formy władzy Kościoła instytucjonalnego w społeczeństwie w ocenie młodzieży polskiej z przełomu wieków. Collectanea Theologica, 1, 195–206.
Baum, G. (1980). Definition von Religion in der Soziologie. Concilium, 6/7, 405–417.
Bellah, R.N. (1998). Ewolucja religijna. W: W. Piwowarski (red.), Socjologia religii. Antologia tekstów (Tłum. B. Kruppik; s. 139–153). Nomos.
Berger, P.L. (1971). La religion dans la conscience moderne. Le Centurion.
Berger, P.L. (1983). Społeczne tworzenie rzeczywistości (Tłum. J. Niżnik). Państwowy Instytut Wydawniczy.
Berger P.L. (1997). Święty baldachim. Elementy socjologicznej teorii religii (Tłum. W. Kurdziel). Nomos.
Berger, P.L., Luckmann, Th. (1998). Socjologia religii a socjologia wiedzy. W: Piwowarski, W. (red.), Socjologia religii. Antologia tekstów (Tłum. B. Kruppik; s. 131–138). Nomos.
Berger, P.L. (2001). Reflections on the Sociology of Religion Today. Sociology of Religion, 4, 443-456.
Berger, P.L., Pauli, R. (2015). Altare der Moderne. Religion in pluralistischen Gesellschaften. Frankfurt Campus Verlag, 109–114.
Berger, P.L. (2015). Desecularization. https://www.the-american-interest.com/2015/05/ 13desecularization
Beyer, P. (2005). Religia i globalizacja (Tłum. T. Kunz). Nomos.
Boos-Nünning, U. (1972). Dimensionen der Religiositat. Zur Operationanalisierung und Messung religioser Einstellungen. Grunewald.
Borowik, I. (1997). Procesy instytucjonalizacji religii w powojennej Polsce. Wyd. Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Borowik, I., Doktór, T. (2001). Pluralizm religijny i moralny w Polsce. Raport z badań. Nomos.
Borowik, I., Grotowska, S. (red.). (2018). Religia wobec wyzwań współczesności z perspektywy nauk społecznych. Wyd. Naukowe Scholar.
Borowik, I. (2021). Religia w dyskursach przestrzeni publicznej a legitymizacja. Relacje pojęć. W: A. Górny, J. Kijonka, Z. Zagała (red.), Pejzaże kultury, religii, regionu i rodziny. Księga jubileuszowa dedykowana Profesorowi Wojciechowi Świątkiewiczowi (s. 379–390). Studio NOA – Ireneusz Olsza.
Bożewicz, M. (2020). Wpływ pandemii na religijność Polaków. Warszawa: Raport CBOS, (74), 137.
Bourdieu, P. (2000). Das religiöse Feld: Texte zur Ökonomie des Heilsgeschehens. Universitätsverlag.
Bożewicz, M (2020). Religijność Polaków w ostatnich 20 latach. Komunikat z badań CBOS. Nr 63/2020/, 1–5.
Buksiński, T. (2011). Publiczne sfery i religie. Wyd. Naukowe Instytutu Filozofii Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza.
Burzyńska-Wentland, L. (2019). Ograniczanie praktyk religijnych i rugowanie wartości chrześcijańskich z życia uczniów i ich rodziców przez władze oświatowe w okresie Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej. Wspomnienia nauczycieli. Przegląd Religioznawczy, 3(273), 58 –76.
Carrier, H. (1960). Psycho-sociologie de l'appartenance religieuse. Presses de l'Université Gré-gorienne.
Carrier, H. (1964). Socialpsychologie der Zugehorigkeit zur Kirche. W: W. Menges, N. Greinacher (hrsg.), Die Zugehörigkeit zur Kirche (s. 42–52). Mainz.
Casanova, J. (1998). Deprywatyzacja religii. W: W. Piwowarski (red.), Socjologia religii. Antologia tekstów (Tłum. J. Ziemek; s. 409–428). Nomos.
Casanova, J. (2005). Religie publiczne w nowoczesnym świecie (Tłum. T. Kunz). Nomos.
Casanowa, J. (2009). Europas Angst vor der Religion. Berlin University Press.
Chałasiński, J. (1979). Drogi awansu społecznego robotnika. Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Chmielewski, M. (2015). Duchowość chrztu według papieskich orędzi i przemówień na Światowych Dniach Młodzieży. Roczniki
Teologiczne KUL, 5, 5–21.
Ciesielski, R. (2021). Oblicza prywatyzacji religijności w czasie pandemii. Przegląd Religioznawczy, 2(280), 143–160.
Cipriani, R., Faggiano, M. P. (2020). La religione dei valori diffusi. Intervista qualitativa e approccio misto di analis. Franco Angeli.
Ciupak, E. (1981). Socjologia religii. Instytut Wydawniczy Związków Zawodowych.
Ciupak, E. (1984). Religijność młodego Polaka. Wyd. Książka i Wiedza.
Ciupak, E. (1990). Wiara religijna i ateizm jako kategoria socjologiczna. W: W. Piwowarski, W. Zdaniewicz (red.), Religijność polska w świetle badań socjologicznych (s. 26–37). Pallottinum.
Ciupak, E. (1994). Religijność poza Kościołem. W: W. Zdaniewicz (red.), Znaczenie Kościoła w pierwszych latach III Rzeczypospolitej (s. 27–39). Pallottium.
Ciupak, E. (2003). Religia w świetle teorii socjologicznej. Ateneum Kapłańskie, 1(141), 6–19.
Czarnowski, S. (1956). Kultura. W: S. Czarnowski, Dzieła (Tom 1). Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Czerniawska, M. (2021). Stosunek do religii i instytucji religijnych – analiza uwarunkowań aksjologicznych. Przegląd Religioznawczy, 4(282), 183–202.
Daniluk, M. (1985), Duchowość chrześcijańska. W: R. Łukaszyk, L. Bieńkowski, F. Gryglewicz (red.), Encyklopedia katolicka (Tom 4, s. 317–330). Towarzystwo Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego.
Dębski, M. (2004). Religijność kościelna. W: M. Libiszowska-Żółtkowska, J. Mariański (red.), Leksykon socjologii religii (s. 342–343). Wyd. Księży Werbistów VERBINUM.
Dębski, M. (2005). Przejawy „niewidzialnej” religii w religijności młodzieży akademickiej w województwie pomorskim. Socjologia Religii, 3, 127–148.
Dingemans, L., Remy, J. (1966). Kryteria żywotności katolicyzmu. W: B. Cywiński, Ludzie – wiara – Kościół. Analizy socjologiczne (Tłum. H. Zawadzka; s. 113–142). Biblioteka „Więzi”.
Dobbelaere, K. (1998). Socjologiczna analiza definicji religii. W: W. Piwowarski (red.), Socjologia religii. Antologia tekstów (Tłum. J. Siek; s. 139–153). Nomos.
Drozdowicz, J. (2021). Neopoganizm a przemiany religijności młodzieży amerykańskiej. Przegląd Religioznawczy, 2(280), 161–185.
Drozdowicz, Z. (2013). Religiotwórcza moc duchowości według Gerardusa van der Leuwa. Przegląd Religioznawczy, 3(249), 93–103.
Drozdowicz, Z. (2019). Wiara i niewiara w Boga amerykańskich uczonych. Przegląd Religioznawczy, 2(272), 3–17.
Drozdowicz, Z. (2020a). Kontrowersje wokół deizmu. Humaniora. Czasopismo Internetowe, 2(30), 13–22.
Drozdowicz, Z. (2020b). Teizm współczesnych uczonych – wybrane postacie. Przegląd Religioznawczy, 2(276), 3–19.
Drozdowicz, Z. (2020c). Ateizm współczesnych filozofów – wybrane postacie. Przegląd Religioznawczy, 1(175), 3–21.
Drozdowicz, Z. (2021). Zachodni neopoganizm – wybrane problemy badawcze. Przegląd Religioznawczy, 1(279), 3–20.
Drozdowicz, Z. (2020). Religia na (mniej) poważnie. Nowe ruchy religijne i religie prześmiewcze w kontekście współczesnych przemian kulturowych. Przegląd Religioznawczy, 2(276), 179–190.
Dunlap, K. (1946). Religion: Its Function in Human Life: Study of Religion from the Point of View of Psychology. McGraw Hill Book Co.
Durkheim, E. (1990). Elementarne formy życia religijnego (Tłum. A. Zadrożyńska). Wyd. Naukowe PWN.
Dyczewska, A., Pasek Z. (2021). Gdzie jest „niebo”? (Re)definicje sacrum a nowa duchowość. Przegląd Religioznawczy, 3(281), 41–54.
Firlit, E. (2006). Kościół i parafia w świadomości społecznej – wybrane problemy. W: W. Zdaniewicz, S.H. Zaręba (red.), Religia – Kościół – społeczeństwo. Wyniki badań socjologicznych w 12 diecezjach: 1996 – 2006 (s. 77–93). Pallottinum.
Firlit, E. (2013). Erozja wspólnotowego wymiaru religijności katolików w Polsce. Przegląd Religioznawczy, 4(250), 133–146.
Frankowski, E.M. (2006). Religijność katolików diecezji sandomierskiej. Studium socjologiczne. Oficyna Wydawnicza Fundacji Uniwersyteckiej w Stalowej Woli.
Fukuyama, Y. (1961). The Major Dimension of Church Member ship. Review of Religious Research, 2, 154–161.
Gaweł-Luty, E. (2020). Wolność, religia, sumienie, wychowanie w kontekście wymogów współczesności. Przegląd Religioznawczy, 3(277), 59–71.
Giddens, A. (2004). Socjologia (Tłum. A. Szulżycka). Wyd. Naukowe PWN.
Giddens, A. (2012). Socjologia (Tłum. O. Siara, A. Szulżycka, P. Tomanek). Wyd. Naukowe PWN.
Glock, Ch.Y. (1958). The Religious Revival in America? W: J. Zahl (ed.), Religion and Face of America. University of California Press.
Glock, Ch.Y. (1962). On the Study of Religious Commitment. Religious Education, 57(sup4), 98–110. http://doi.org/10.1080/003440862057S407
Glock, Ch.Y., Stark, R. (1965). Religion and Society in Tension. Rand McNally.
Głowacka-Sobiech, E. (2021). Duchowość i religijność w początkach polskiego skautingu. Przegląd Religioznawczy, 4(282), 155–167.
Głowacki, A. (2019). Oceny sytuacji Kościoła katolickiego w Polsce. Komunikat z badań Nr 101/2019. CBOS. https://www.cbos.pl/SPISKOM.POL/K_101_19.pdf.
Gołąb, A. (2017). Wiara lub niewiara polskich naukowców a ich poglądy na relacje między nauką a religią. Roczniki Psychologiczne, 20, 63–79.
Goodman, N. (1997). Wstęp do socjologii (Tłum. J. Polak). Wyd. Zysk i S-ka.
Grabowska, M. (1989). Wywiad w badaniu zjawisk „trudnych”. Przypadek polskiej religijności. W: A. Sułek, K. Nowak, A. Wyka (red.), Poza granicami socjologii ankietowej (s. 141–166). Wyd. Naukowe Uniwersytetu Warszawskiego.
Grabowska, M. (2018). Bóg a sprawa polska. Poza granicami teorii sekularyzacji. Wyd. Naukowe Scholar.
Grotowska, S. (1999). Religijność subiektywna. Studium socjologiczne na podstawie wywiadów narracyjnych. Nomos.
Grumelli, A. (1983). Sekularyzacja pomiędzy religią a ateizmem. W: F. Adamski (red.), Socjologia religii. Wybór tekstów (Tłum. D. Pawłowska; s. 404–412). Wyd. Apostolstwa Modlitwy.
Grzymała-Moszczyńska. H., Motak, D. (red.). (2015). Religia, religijność, duchowość. W poszukiwaniu nowych perspektyw. Księga jubileuszowa dla Profesora Pawła Sochy od przyjaciół i uczniów. Wyd. Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Grzywocz, K. (2020). Patologia duchowości. Od niezdrowej religijności do dojrzałej wiary. Wyd. WAM.
Guzowska, B. (2020). Świecka religia życia – perspektywa filozoficzna. Przegląd Religioznawczy, 2(276), 191–198.
Heland-Kurzak, K. (2021). Dziecięca kreacja obrazu Boga i religijności. Perspektywa pedagogiczna. Wyd. Akademii Pedagogiki Specjalnej.
Hryniewicz, W. (2002). Chrześcijaństwo nadziei. Przyszłość wiary i duchowości chrześcijańskiej. Wyd. ZNAK.
Isański, J. (1919). Religijność i sekularyzacja w Polsce i w innych krajach Europy. W: J. Kaczmarek (red.), Między socjologią a filozofią i teologią. Księga jubileuszowa dla Profesora Józefa Baniaka z okazji siedemdziesięciolecia urodzin i czterdziestolecia pracy naukowo-badawczej (s. 489–500). Wyd. Wydziału Nauk Społecznych UAM.
Jarosz, M. (2011). Pojęcie duchowości w psychologii. W: O. Gorbaniuk, B. Kostrubiec-Wojtachno, D. Musiał, M. Wiechetek (red.), Studia z psychologii w Katolickim Uniwersytecie Lubelskim (Tom 16). Wyd. KUL.
Kapała, M., Frąckowiak, T. (2008). Duchowy rozwój człowieka – między biernością i aktywnością. W: A. Keplinger (red.), Bierność społeczna. Studia interdyscyplinarne. Wyd. Psychologii i Kultury ENTEJA.
Kaufmann, F.X. (1998). Religia i nowoczesność. W: W. Piwowarski (red.), Socjologia religii. Antologia tekstów (Tłum. B. Widła; s. 361–382). Nomos.
Kehrer, G. (1997). Wprowadzenie do socjologii (Tłum. J. Piezga). Nomos.
Klimski, W. (2020). Experience of faith and participation in culture in times of critical art. Przegląd Religioznawczy, 3(277), 213–227.
Kocher, R. (1988). Wandel des religiosen Bewustsein in der Bundesrepublik Deutschland. W: F.-X. Kaufmann, B. Schafers (hrsg. ), Religion und Gesellschaft in Deutschland (Gegenwartskunde-Snderheft, 5; s. 145–158). VS Verlag für Sozialwissenschaften.
Krok, D. (2009). Religijność a duchowość – różnice i podobieństwa z perspektywy psychologii religii. Polskie Forum Psychologiczne, 14(1), 126–141.
Kubiak, A.E. (2002). Duchowość nowej ery. Studia Socjologiczne, 1(164), 43–60.
Kurdupski, M. (2020). Msze święte po zniesieniu limitów w kościołach nadal hitem w telewizji (29.06). https://www.wirtualnemedia.pl/artykul/ogladalnosci-mszy-swietych-covid-19-jak-sie-zmieniala
Le Bras, G. (1983). Badanie żywotności katolicyzmu francuskiego. W: F. Adamski (red.), Socjologia religii. Wybór tekstów (s. 301–313). Wyd. Apostolstwa Modlitwy.
Libiszowska-Żółtkowska, M. (2004). Definicje socjologiczne religii. W: M. Libiszowska-Żółtkowska, J. Mariański (red), Leksykon socjologii religii (s. 66–69). Wyd. Księży Werbistów VERBINUM.
Libiszowska-Żółtkowska, M. (2018). Resakralizacja w ponowoczesnej scenerii. Nowe odsłony religii i duchowości. W: I. Borowik, S. Grotowska, P. Stawiński (red.), Religia wobec wyzwań współczesności z perspektywy nauk społecznych. Wyd. Naukowe SCHOLAR.
Lichnorowicz, A. (2021). Sekularyzacja przyspiesza. Także w Polsce. Wywiad z Ronaldem Inglehartem. Dziennik Gazeta Prawna, (14 lutego,) 1–4.
Luckmann, T. (1967). The Invisible Religion: The Transformation of Symbols in Individual Society. New York.
Luckmann, T. (1996). Niewidzialna religia. Problem religii we współczesnym społeczeństwie (Tłum. L. Bluszcz). Nomos.
Machalski, J. (2019). Korelacje między religijnością a poczuciem sensu życia młodzieży szkół ponadgimnazjalnych w Poznaniu w świetle koncepcji Viktora E. Frankla i Dirka Hutsebauta. Humaniora. Czasopismo Internetowe, 3(27), 61–77.
Mariański, J. (1983). Kościół w społeczeństwie przemysłowym. Instytut Wydawniczy PAX.
Mariański, J. (1991). Religijność w procesie przemian. Szkice socjologiczne. Instytut Wydawniczy PAX.
Mariański, J. (1993). Religia i Kościół w społeczeństwie pluralistycznym. Polska lat dziewięćdziesiątych. Redakcja Wydawnictw Katolickiego Uniwersytet Lubelskiego.
Mariański, J. (2004). Religijność społeczeństwa polskiego w perspektywie europejskiej. Próba syntezy socjologicznej. Nomos.
Mariański, J. (2006). Sekularyzacja i desekularyzacja w nowoczesnym świecie. Wydawnictwo Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego.
Mariański, J., Wargacki, S. (2011). Nowa duchowość jako megatrend społeczny i kulturowy. Przegląd Religioznawczy, 4, 127–149.
Mariański, J. (2013). Praktyki religijne w Polsce w procesie przemian. W: L. Adamczuk, E. Firlit, W. Zdaniewicz (red.), Postawy społeczno-religijne Polaków: 1991–2012 (s. 48–63). Instytut Statystyki Kościoła Katolickiego SAC.
Mariański, J. (2018). Duchowość religijna i niereligijna – analiza pojęć. W: I. Borowik, S. Grotowska (red.), Religia wobec wyzwań współczesności z perspektywy nauk społecznych (s. 175–195). Wydawnictwo Naukowe Scholar.
Mariański, J. (2019a). Nowa religijność i duchowość – mit czy rzeczywistość? Studium socjologiczne. Warszawskie Wydawnictwo Socjologiczne.
Mariański, J. (2019b). Modernizacja społeczna a religijność – zmienne relacje. Przegląd Religioznawczy, 1(271), 19–43.
Mariański, J. (2020a). Desekularyzacja we współczesnym świecie. Mit czy rzeczywistość? Płocki Instytut Wydawniczy.
Mariański, J. (2020b). Religia i religijność w społeczeństwie tradycyjnym i nowoczesnym w ujęciu Petera Ludwiga Bergera. Collectanea Theologica, 2, 230–254.
Mariański, J. (2020c). Indywidualizacja jako proces społeczno-kulturowy a moralność. Pedagogika. Studia i Rozprawy, 29, 11–33.
Mariański, J. (2021a). Peter Ludwig Berger (1929 – 2017). Przejście od teorii sekularyzacji do desekularyzacji. Wyższa Szkoła Nauk Społecznych z siedzibą w Lublinie.
Mariański, J. (2021b). Pluralizm społeczno-kulturowy a religia i religijność – zmienne relacje. W. A. Górny, J. Kijonka, Z. Zagała (red.), Pejzaże kultury, religii, regionu i rodziny. Księga jubileuszowa dedykowana Profesorowi Wojciechowi Świątkiewiczowi (s. 125–150). Wydawca: Studio NOA – Ireneusz Olsza.
Mariański, J. (2021c). Petera L. Bergera przejście od teorii sekularyzacji do teorii desekularyzacji (1929–2017). Humaniora. Pismo Internetowe, 1, 69–98.
Mazurek, M. (2019). Sekularyzacja czy może pluralizm i indywidualizacja? Rozważania o charakterze religijności Polaków (na przykładzie badań). Przegląd Religioznawczy, 4(274), 175–203.
Micklethwait, J., Wooldridge, A. (2011). Powrót Boga. Jak globalne ożywienie wiary zmienia świat (Tłum. J. Grzegorczyk). Wydawnictwo Zysk i S-ka.
Mielicka-Pawłowska, H. (2013). Religijność zorientowana ekologicznie. W: H. Mielicka-Pawłowska (red.), Religijne wymiary życia społecznego (s. 378–389). Wydawnictwo Uniwersytetu Jana Kochanowskiego w Kielcach.
Mielicka-Pawłowska, H. (2015). Duchowość jako forma moralności religijnej. Colloquium, 4, 115–132.
Mielicka-Pawłowska, H. (2018). Wydarzenia religijne jako forma ponowoczesnej duchowości. W: I. Borowik, S. Grotowska, P. Stawiński (red.), Religia wobec wyzwań współczesności z perspektywy nauk społecznych (s. 213–229). Wydawnictwo Naukowe SCHOLAR.
Milcarek, P. (2021). Pandemia, dom, Święta Liturgia. Pastores, (1), 28–43.
Misztal, W. (2012). Cyberprzestrzeń i mass media sprzymierzeńcem duchowości? Analecta Cracoviensia, 44, 179–190.
Neuner, P. (2001). Psychospołeczne i polityczne uwarunkowania chrześcijaństwa dziś. W: M. Rusecki, K. Kaucha, Z. Krzyszowski, I.S. Ledwoń, J. Mastej (red.), Chrześcijaństwo jutra. Materiały II Międzynarodowego Kongresu Teologii Fundamentalnej (s. 256–158). Wyd. Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego.
Parsons, T. (1983). Religia jako źródło innowacji twórczej. W: F. Adamski (red.), Socjologia religii. Wybór tekstów (Tłum. B. Leś; s. 153–157). Wyd. Apostolstwa Modlitwy.
Parsons T. (1983). Motywacje wierzeń i zachowań religijnych. W: F. Adamski (red.), Socjologia religii. Wybór tekstów (Tłum. B. Leś; s. 198–203). Wyd. Apostolstwa Modlitwy.
Pasek, Z. (2013). Nowa Duchowość. Konteksty kulturowe. Wyd. AUREUS.
PEW, (2017). http://www.pewforum.org./2018/05/29/being-christian-in-western-europe
Piotrowski, J. (2018). Transcendencja duchowa. Perspektywa psychologiczna. Wyd. Liberi Libri.
Piwowarski, W. (1974). Socjologiczna definicja religii. Studia Socjologiczne, (2), 197–218.
Piwowarski, W. (1977). Religijność miejska w rejonie uprzemysłowionym. Studium socjologiczne. Biblioteka „Więzi”.
Ptaszek, R.T. (2017). Zmierzch Europy? Perspektywy przyszłości a chrześcijaństwo. Wyd. von Boroviecky.
Radwan, M. (1983). Rodowód sekularyzacji. W: F. Adamski (red.), Socjologia religii. Wybór tekstów (s. 413–427). Wyd. Apostolstwa Modlitwy.
Robertson, R. (1987). From secularization to globalization. Journal of Oriental Studien, (1), 28–32.
Robertso, R. (1998). Główne zagadnienia analizy religii. W: W. Piwowarski (red.), Socjologia religii. Antologia tekstów (Tłum. B. Kruppik; s. 154–181). Nomos.
Romanowicz, W. (2017). Nowa duchowość jako zjawisko społeczno-kulturowe w nowoczesnym społeczeństwie. Rozprawy Społeczne, 11(1), 7–13.
Ryczan, K. (1993). Przemiany tradycji religijnej. W: W. Piwowarski, J. Styk (red.), Przemiany religijności społeczeństwa polskiego (s. 27–37). Pallottinum.
Sadłoń, W. (2018). Laicyzacja przyspiesza. Przewodnik Katolicki, (26), 2–3.
Schelsky, H. (1998). Czy trwała refleksja podlega instytucjonalizacji? W: W. Piwowarski (red.), Socjologia religii. Antologia tekstów (Tłum. B. Widła; s. 189–206). Nomos.
Sierocki, R. (2021). The Faces of Religion, Religiosity, and Sirituality in the Light of the Results of the Trend Reports Research. Studia Humanistyczne Akademii Górniczo-Hutniczej, 20(3), 51–68.
Skorupka, A. (2020). Koncepcja religii i religijności Ronalda Dworkina. Przegląd Religioznawczy, 2(276), 83–97.
Skurczak, J. (2020). Duchowość ateistyczna. Propozycja francuskiej filozofii religii. Wyd. Liberi Libri.
Sochoń, J. (2020). Samotny w kościele. Teologia Polityczna. https://teologiapolityczna.pl/ks-jan-sochon-w-kosciele
Sroczyńska, M. (2020a). Deligimitization of religious demension of marital and family intimacy in students’evaluation. In: Eds. Zaręba S. H., Zarzecki, M., Between Construction and Deconstruction oh the Universes of Maeaning. Research into the Religiosity of Academic Youth in the Years 1988-1998-2005-2017. Peter Lang.
Sroczyńska, M. (2020b). Młodzież w poszukiwaniu sacrum. Rozważania socjologiczne. Przegląd Religioznawczy, 2(276), 113–128.
Stachowska, E. (2019a). Mobilizacje religijne w Polsce. Ujęcie socjologiczne. Przegląd Religioznawczy, 4(274), 175–203.
Stachowska, E. (2019b). Religijność młodzieży w Europie – perspektywa socjologiczna. Przegląd Religioznawczy, 3(276), 77–94.
Stachowska, E. (2020). Religia i religijność w czasie koronawirusa na przykładzie Polski. Perspektywa socjologiczna. Przegląd Religioznawczy, 3(277), 111–126.
Stark, R., Glock, Ch.Y. (1998). Wymiary zaangażowania religijnego. W: W. Piwowarski (red.), Socjologia religii. Antologia tekstów (Tłum. B. Kruppik; s. 182–187). Nomos.
Stawiński, P. (2014). Socjologia duchowości. Wybrane aspekty w kontekście amerykańskim. Collectanea Theologica, 2, 131–144.
Stenger, J.V. (2018). Bóg. Błędna hipoteza. Jak nauka wykazuje, że Bóg nie istnieje (Tłum. T. Sieczkowski). Wyd. Uniwersytetu Łódzkiego.
Szauer, R. (2020). Między dystansem a potrzebą. Stosunek młodzieży akademickiej do Kościoła i duchowieństwa. Studium socjologiczne. Przegląd Religioznawczy, 2(276), 191–198.
Sztaba, M. (2015). Pedagogia osoby wobec zagadnienia duchowości. Forum Pedagogiczne, 2, 41–62.
Sztajer, S. (2015). Ideowy wymiar badań religioznawczych, Człowiek i Społeczeństwo, 39, 26–34.
Sztajer, S. (2020). Nowoczesne strategie immunizacji przekonań religijnych. Przegląd Religioznawczy, 2(276), 243–252.
Sztajer, S. (2021). Religijność uczonych w perspektywie kognitywnej. Przegląd Religioznawczy, 4(282), 39–47.
Szulakiewicz, M. (2021). Religia jako warunek metafizycznej otwartości? Religijne podstawy otwartego świata. Przegląd Religioznawczy, (279), 169–185.
Szurzykiewicz, J. (2015). Religia, religijność i duchowość jako zasoby osobowe i kapitał społeczny w pedagogice społecznej/pracy socjalnej. Pedagogika Społeczna, 1(55), 23–49.
Świątkiewicz, W. (2020a). Moral profiles and religious affiliations of academic youth. In. S.H. Zaręba, M. Zarzecki (eds.), Between Construction and Deconstruction of the Universes of Meaning. Research into the religiosity of Academic Youth in the Years 1988-1998-2005-2017. Peter Lang.
Świątkiewicz, W. (2020b). Odwrócony Dekalog, popękana kultura. Socjologiczne refleksje wokół kultury i religijności. Roczniki Nauk Społecznych KUL, 21, 125–143.
Świątkiewicz, W. (2021). Światy wartości u progu pandemii. Socjologiczne studium społeczności miejskiej. Wyd. Uniwersytetu Śląskiego.
Torzewski, A. (2020). Sources of the Possibility of the Contemporary turn towards Religion. Humaniora. Czasopismo Internetowe, 2(30), 59–74.
Torzewski, A. (2021). Możliwość religii w obliczu współczesnego pluralizmu. Humaniora. Czasopismo Internetowe, 2(34), 31–45.
Trigg, R. (2012). Equality, Freedom, and Religion. Oxford University Press.
Turner, B.S. (2011). Religion and Modern Society: Citizenship, Sekularization and the State. Cambridge University Press.
Turowski, J. (1993). Socjologia. Małe struktury społeczne. Towarzystwo Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego.
Turowski, J. (1994). Socjologia. Wielkie struktury społeczne. Towarzystwo Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego.
Urban, H.B. (2015). New Age, Neopogan, and Religious Movements: Alternative Spirituality in Contemporary America. University of California Press.
Velenga, S. (2003). Wie „Gott” in den Niederlanden verblasst: Ein kultureller Trend in einen sakularen Staat. In Ch. von Gartner, D. Pollack, M. Wohlarab (hrsg.), Atheismus und religiose Indifferenz (s. 197–214). Opladen.
Wach, J. (1958). Sociology of Religion. University of Chicago Press.
Wach, J. (1961). Socjologia religii (Tłum. Z. Poniatowski). Wyd. Książka i Wiedza.
Weber, M. (1984). Szkice z socjologii religii (Tłum. J. Prokopiuk, H. Wandowski).Wyd. Książka i Wiedza.
Weber, M. (1994). Etyka protestancka a duch kapitalizmu (Tłum. J. Miziński). Wyd. TEST.
Wilson, B.R. (1998). Religia w zsekularyzowanym społeczeństwie. W: W. Piwowarski (red.), Socjologia religii. Antologia tekstów (Tłum. B. Kruppik; s. 354–360). Nomos.
Wójtowicz, A. (2004). Współczesna socjologia religii. Założenia, idee, programy. Wyd. Wyższej Szkoły Społeczno-Gospodarczej w Tyczynie.
Wysocka, E. (2019a). Religijność młodzieży studenckiej – przypisywane religii znaczenia w życiu codziennym (dwie dekady zmiany). Przegląd Religioznawczy, 4(274), 105 –120.
Wysocka, E. (2019b). Funkcje religii w życiu młodego pokolenia – perspektywa podłużna. W: J. Kaczmarek (red.), Między socjologią a filozofią i teologią. Księga jubileuszowa dla Profesora Józefa Baniaka (s. 159–188). Wyd. Nauk Społecznych i Humanistycznych UAM.
Wysocki, A. (2021). Franciszek Mirek a początki socjologii religii w Polsce oraz jego wkład w rozwój szkoły lubelskiej. W: M. Jewdokimow, W. Sadłoń (red.), Witold Zdaniewicz i badania lubelsko-warszawskiej szkoły socjologii religii (s. 13–27). Wyd. Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego.
Yinger, M.J. (1960). Religion, Society and the Individual. New York.
Yinger, M.J. (1967). Pluralism, Religion and Secularism. Journal for Scientific Study of Religion, 6, 12–24.
Yinger, M.J. (1998). Religia, kultura i społeczeństwo. W: W. Piwowarski (red.), Socjologia religii. Antologia tekstów (Tłum. B. Kruppik; s. 297–315). Nomos.
Zagała, Z. (2021). Księża i Kościół w świetle wyników sondaży Centrum Badania Opinii Społecznej (CBOS). W: A. Górny, J. Kijonka, Z. Zagała (red.), Pejzaże kultury, religii, regionu i rodziny. Księga jubileuszowa dedykowana Profesorowi Wojciechowi Świątkiewiczowi (s. 391–403). Wydawca: Studio NOA – Ireneusz Olsza.
Zaręba, S.H. (2003). Religijność młodzieży polskiej w warunkach nowego ładu społeczno-politycznego. Ateneum Kapłańskie, 2-3(567-568), 286–298.
Zaręba, S.H. (2004). Socjalizacja religijna. W: M. Libiszowska-Żółtkowska, J. Mariański (red.), Leksykon socjologii religii (s. 370–374). Wyd. Księży Werbistów VERBINUM.
Zaręba, S.H. (2008). W kierunku jakiej religijności? Studia nad katolicyzmem polskiej młodzieży. Zakład Wydawnictw Statystycznych.
Zaręba, S.H., Zarzecki, M. (eds.). (2020). Between Construction and Deconstruction of the Universes of Meaning. Research into the Religiosity of Academic Youth in the Years 1988–1998–2017. Peter Lang.
Zarzecki, M. (2020). Religion.pl – religiousness of academic youth withimthe paradigm of Web 2.0. In S.H. Zaręba, M. Zarzecki (eds.), Between Construction and Deconstruction of the Universes of Meaning. Research into the Religiosity of Academic Youth in the Years 1988-1998-2005-2017. Peter Lang.
Zdaniewicz, W. (2020). System społeczny zakonu a funkcja apostolska (na przykładzie żeńskich zgromadzeń zakonnych w Polsce. Wyd. Naukowe Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego.
Zduniak, A. (2017). Religijność, duchowość, nowa duchowość. Próba teoretycznego rozgraniczenia kluczowych pojęć współczesnej socjologii religii. Przegląd Religioznawczy, 2, 159–170.
Zielińska, K. (2018). W walce o hegemonię? Religia w polskiej sferze publicznej na przykładzie debat sejmowych (2001–2015). Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Zielińska, K. (2019). W poszukiwaniu inspiracji badawczych: religia w sferze publicznej w perspektywie teorii dyskursu. Studia Socjologiczne, 2(233), 48–59.
Zwierżdżyński, M.K. (2010). Religia – duchowość – postmodernizm. Problem znaczeń. W: M. Libiszowska-Żółtkowska, S. Grotowska (red.), Religijność i duchowość – dawne i nowe formy (s. 79–93). Nomos.
Zulehner, P.M. (1998). Religia z wyboru jako dominująca forma społeczna. W: W. Piwowarski (red.), Socjologia religii. Antologia tekstów (Tłum. B.J. Skirmunt; s. 383–408). Nomos.
Żołnierz, J., Sak, J. (2017). Współczesne badania nad wpływem religijności na zdrowie człowieka. Journal of Education. Healt and Sport, 7(4), 100–112.
Żurek, A. (2020). Religijność polskich rodzin a proces modernizacji rodziny. Przegląd Religioznawczy, 1(275), 83–96.
DOI: http://dx.doi.org/10.17951/ks.2021.9.2.54-110
Date of publication: 2022-03-09 09:03:49
Date of submission: 2022-03-07 13:56:45
Statistics
Indicators
Refbacks
- There are currently no refbacks.
Copyright (c) 2022 Józef Baniak
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.