Wyślij tekst przez e-mail 
Ukryj
Pokaż wszystkie
Granice i transgresje (w) edukacji
Streszczenie w języku polskim
Artykuł podejmuje problematykę rodzajów i uwarunkowań granic oraz transgresji(w) edukacji. Pojęcie graniczności można uznać za obszar, który zawiera w sobie potencjał zarówno sensotwórczy (wiele różnych interpretacji), jak i heurystyczny (nowe interpretacje). Granica zamyka i rozdziela, ale również otwiera nową perspektywę doświadczenia. Według koncepcji Józefa Kozieleckiego (1987, 2001, 2007) człowiek jako homo transgressivus ma zdolność przekraczania granic materialnych, społecznych i symbolicznych. Transgresja wiąże się z projektowaniem rzeczywistości, potencjalnych stanów rzeczy i koncepcji Ja. Granice i transgresje analizuję w perspektywie edukacji humanistycznej, tożsamości kulturowej „człowieka pogranicza”, w odniesieniu do nowych edukacyjnych paradygmatów, twórczej adaptacji i transgresji osobistych (autotransgresji).
Słowa kluczowe
Pełny tekst:
PDFBibliografia
Bachtin, M. (1986). Estetyka twórczości słownej, tłum. D. Ulicka. Warszawa: PIW.
Berger, P.L., Luckmann, T. (1983). Społeczne tworzenie rzeczywistości. Warszawa: PWN.
Botkin, J.W., Elmandjra M., Malitza, M. (1982). Uczyć się bez granic. Jak zewrzeć „lukę ludzką”, przekł. M. Kukliński. Warszawa: PWN.
Delors, J. (1998). Edukacja: jest w niej ukryty skarb. Raport dla UNESCO, tłum. W. Rabczuk. Warszawa: Stowarzyszenie Oświatowców Polskich.
Dudzikowa, M. (1993). Kompetencje autokreacyjne – możliwości ich nabywania w toku studiów pedagogicznych. Edukacja, 4, 18–34.
Dudzikowa, M. (1994). Kompetencje autokreacyjne – Czy i jak są możliwe do nabycia w toku studiów edukacyjnych? W: H. Kwiatkowska (red.). Ewolucja tożsamości pedagogiki (s. 199–212). Warszawa: PTP.
Faure, E. (1975). (red.). Uczyć się aby być, przekł. Z. Zakrzewska. Warszawa: PWN.
Janion, M. (1981). Galernicy wrażliwości, Transgresje 1. Gdańsk: Wyd. Morskie.
Janion, M. (1984). Osoby, Transgresje 3. Gdańsk: Wyd. Morskie.
Janion, M. (1986). Maski, Transgresje 4. Gdańsk: Wyd. Morskie.
Jaworska-Witkowska, M., Kwieciński, Z. (2011). Nurty pedagogii. Naukowe, dyskretne, odlotowe. Kraków: Impuls.
Kozielecki, J. (1987). Koncepcja transgresyjna człowieka. Analiza psychologiczna. Warszawa: PWN.
Kozielecki, J. (1996). Człowiek wielowymiarowy. Warszawa: Żak.
Kozielecki, J. (2001). Psychotransgresjonizm. Warszawa: Żak.
Kozielecki, J. (2004). Społeczeństwo transgresyjne. Szansa i ryzyko. Warszawa: Żak.
Kozielecki, J. (2007). Psychotransgresjonizm. Nowy kierunek psychologii. Wyd. 2. Warszawa: Żak.
Kozielecki, J. (2009). Psychotransgresjonizm. Zarys nowego paradygmatu. W: J. Kozielecki (red.). Nowe idee w psychologii. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
Lengrand, P. (1995). (red.). Obszary permanentnej samoedukacji, przekł. I. Wojnar, J. Kubin. Warszawa: TWWP.
Maslow, A. (1986). W stronę psychologii istnienia. Warszawa: PAX.
Mayor, F., Binde, J. (2004). Przyszłość świata. Warszawa: Fundacja Studiów i Badań Edukacyjnych.
Nikitorowicz, J. (1995). Pogranicze, tożsamość, edukacja międzykulturowa. Białystok: Trans Humana.
Nikitorowicz, J. (2010). Współczesny nauczyciel w procesie rewitalizacji wartości i pamięci przeszłości w kreującym się społeczeństwie wielokulturowym. W: Z. Jasiński (red.). Szkoła i nauczyciele wobec problemów edukacji międzykulturowej. Opole: Wyd. UO.
Nikitorowicz, J. (2013). Międzykulturowość jako kategoria kultury i edukacji. W: T. Lewowicki, A. Szczurek-Boruta, B. Grabowska (red.). Kultura w edukacji międzykulturowej – konteksty teoretyczne i społeczno-polityczne. Cieszyn – Warszawa – Toruń: Adam Marszałek.
Nikitorowicz, J. (2014). Wielokulturowość – Pogranicze – Człowiek pogranicza. Ku paradygmatowi współistnienia, zachowania i kreowania pokoju. Drohiczyński Przegląd Naukowy, 6, 171–190.
Obuchowski, K. (1985). Adaptacja twórcza. Warszawa: KiW.
Obuchowski, K. (1989). W poszukiwaniu właściwości człowieka. Warszawa: KiW.
Obuchowski, K. (1993). Człowiek intencjonalny. Warszawa: PWN.
Obuchowski, K. (1999). Rewolucja podmiotów i nowy indywidualizm. W: J. Kozielecki, Humanistyka przełomu wieków. Warszawa: PWN.
Palka, S. (1994). Współczesne sposoby kreowania pedagogiki w Polsce i ich metodologiczne konsekwencje. W: H. Kwiatkowska (red.). Ewolucja tożsamości pedagogiki. Warszawa: PTP.
Pietrasiński, Z. (1992). Wiedza i „rola” autokreacyjna jednostki jako przedmiot rozwoju. Przegląd Psychologiczny, 1, 9–18.
Simmel, G. (2005). Most i drzwi. Wybór esejów, przekł. M. Łukasiewicz. Warszawa: Oficyna Naukowa.
Simmel, G. (2007). Filozofia życia. Cztery rozdziały metafizyczne. Warszawa: Wyd. IFiS.
Scheler, M. (1987). O idei człowieka, tłum. A. Węgrzecki. W: M. Scheler, Pisma z antropologii filozoficznej i teorii wiedzy. Warszawa: PWN.
Suchodolski, B., Wojnar, I. (1988). Humanizm i edukacja humanistyczna. Wybór tekstów. Warszawa: WSiP.
Suchodolski, B. (1990). Wychowanie mimo wszystko. Warszawa: WSiP.
Tokarczuk, O. (2012). Moment niedźwiedzia. Warszawa: Wyd. Krytyki Politycznej.
Tokarczuk, O. (2019). Czuły narrator. Wykład Noblowski.
Witkowski, L. (1988). Tożsamość i zmiana. (Wstęp do epistemologicznej analizy kontekstów edukacyjnych). Toruń: Wyd. UMK.
Witkowski, L. (1990). W stronę edukacji (dla) pogranicza (pedagogiczne „Bachtinalia”). Kwartalnik Pedagogiczny, 4, 47–66.
Witkowski, L. (2000). Uniwersalizm pogranicza. Toruń: Adam Marszałek.
Wojnar, I., Kubin, J. (1999). Edukacja dla Europy. Raport Komisji Europejskiej. Warszawa: Elipsa.
Wojnar, I. (2001). Humanistyczne intencje edukacji. Warszawa: Żak.
Wojnar, I. (2016). Humanistyczne przesłanki niepokoju. Warszawa: Elipsa.
Wróblewska, M. (2015). Kompetencje twórcze w dorosłości. Białystok: Trans Humana.
Wróblewska, M. (2018). Expanding the Boundaries of Self: Self-Realization, Trangression, and Creative Competence. Rocznik Teologii Katolickiej, XVII/2, 163–174.
Wróblewska, M. (2019). Człowiek – sprawca transgresyjny. Podejście badawcze w aspekcie twórczym i biograficznym. W: A. Ciążela, S. Jaronowska (red.). Homo transgressivus w poszukiwaniu sensu istnienia. Od transgresji do transcendencji? (s. 155–176). Tytuł serii: Egzystencjalne Problemy człowieka współczesnego. Warszawa: Wyd. APS.
Wróblewska, M. Przestrzenie twórczych transgresji w edukacji humanistycznej. W: J. Nikitorowicz, A. Młynarczuk-Sokołowska, U. Namiotko (red.). Przestrzeń międzykulturowa w badaniach i praktyce edukacyjnej. Białystok: Wyd. Uniwersyteckie
(w druku).
DOI: http://dx.doi.org/10.17951/lrp.2020.39.3.203-215
Data publikacji: 2020-10-13 08:35:25
Data złożenia artykułu: 2020-01-28 12:19:38
Statystyki
Wskaźniki
Prawa autorskie (c) 2020 Halina Monika Wróblewska
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.