Wyślij tekst przez e-mail 
Ukryj
Pokaż wszystkie
Humanistyczna perspektywa twórczości w dyskursie pedagogów zaangażowanych - Ireny Wojnar i Janusza Korczaka
Streszczenie w języku polskim
Wprowadzenie: Rolą pedagoga jest namysł nad procesami tworzenia, współtworzenia i samotworzenia się człowieka. Jednym z obszarów doświadczeń społecznych jest zaniepokojenie losem człowieka we współczesnym świecie. Drugi obszar stanowi sensotwórcza aktywność obecna w doświadczeniach. Cel badań: Prezentowane opracowanie stanowi próbę ukazania zagadnienia humanistycznej perspektywy twórczości obecnej w dyskursie pedagogów wyróżnionych w zaangażowaniu na sprawy drugiego człowieka – Ireny Wojnar i Janusza Korczaka. Stan wiedzy: Twórczość jest jednym z najważniejszych pojęć koncepcji humanistycznej, która opisując naturę człowieka, podkreśla zdolność jednostki do aktualizacji siebie. Samorealizacja oznacza gotowość do stawiania przed sobą długofalowych zadań oraz umiejętność ich realizacji, doznawania satysfakcji z rozwiązywania problemów stanowiących wyzwanie dla jednostki. Zmiany otaczającego świata oraz własnej sytuacji w świecie, wpisane w ideę procesu samorealizacji, związane są również z istotą transgresyjnej aktywności człowieka. Wskazując na istotną rolę sztuki w pogłębianiu samowiedzy człowieka, należy sięgać do źródeł innych niż artystyczne. Podsumowanie: W perspektywie doświadczeń pedagogów zaangażowanych dokonuje się dialog, który wyznacza nową wizję życia człowieka w przyszłości. Wspólną troską pedagogów jest obraz świata, kondycji ludzkiej i doświadczenia. Dialog z ludzkim doświadczeniem, z ludzkim światem przeżywanym wpisuje się w koncepcję edukacji, która otwiera podmiotowość jednostki i przygotowuje ją do intencjonalnych i efektywnych działań na rzecz adaptacji twórczej. Perspektywa sztuki definiującej doświadczenie – połączona z perspektywą doświadczania życia jako sztuki – stanowi wartościowe źródło refleksji pedagogicznej. Spotkanie pedagogów zaangażowanych – Humanistów Ireny Wojnar i Janusza Korczaka – czyni dyskurs otwartym na nowe odczytywania i (re)interpretacje.
Słowa kluczowe
Pełny tekst:
PDFBibliografia
Biernacki, A. (2016). Debata u profesor Ireny Wojnar - Humanistyczne alternatywy. Res Humana, 1, 4-5.
Davis, M.H. (1999). Empatia. O umiejętności współodczuwania. Gdańsk: GWP.
Depta, H. (2015). Sztuka pytania – pytania sztuki. Kwartalnik Pedagogiczny, 2, 236, 49-76.
Dąbrowski, K. (1975). Trud istnienia. Warszawa: Wiedza Powszechna, Seria Omega.
Gadamer, H.G. (1979). Estetyka i hermeneutyka. W: H.G. Gadamer, Rozum, słowo, dzieje. Szkice wybrane, (s.119-128). przekład M. Łukasiewicz. Warszawa: PIW.
Gadamer, H. G. (1993). Aktualność piękna. Sztuka jako gra, symbol i święto, Warszawa: Oficyna Naukowa.
Górniewicz, J., Rubacha, K. (1993). Droga do samorealizacji czyli w poszukiwaniu tożsamości. Toruń: CaT.
Grzegorzewska, M. (1989). Wybór pism. Warszawa: Instytut Wydawniczy Związków Zawodowych.
Grzegorzewska, M. (2002). Listy do Młodego Nauczyciela. Warszawa: Wydawnictwo APS.
Korczak J. (1919). Źródła wyrozumiałości. W: H. Kirchner (red.), Janusz Korczak. Teoria a praktyka. Artykuły pedagogiczne (1919–1939). (s. 9-11). Warszawa: Wydawnictwo IBL PAN.
Korczak, J. (1978). Pisma wybrane, t.1-4. Warszawa: WSiP.
Korczak, J. (1996). Pamiętnik. Wrocław: Wydawnictwo Siedmioróg.
Korczak, J. (2006), Jak kochać dziecko. W: J. Korczak. Wybór pism pedagogicznych, t.3, (s. 202). Warszawa: Wydawnictwo Czarna Owca.
Korczak, J. (2013). Jak kochać dziecko. Warszawa: Rzecznik Praw Dziecka.
Kozielecki, J. (2001). Psychotransgresjonizm. Nowy kierunek psychologii, Warszawa: Wydawnictwo Akademickie „Żak”.
Łopatkowa, M. (1992). Pedagogika serca. Warszawa: WSiP.
Maslow, A. H. (1986). W stronę psychologii istnienia. Warszawa – Poznań: Dom Wydawniczy Rebis.
Maslow, A. H. (1990). Motywacja i osobowość. Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX.
Nęcka, E. (1994). Inteligencja i procesy poznawcze. Kraków: Impuls.
Obuchowski, K. (1982). Badania osobowości efektywnej. W: K. Obuchowski, W. Paluchowski (red.). Efektywność a osobowość (s. 5-24). Wrocław: Ossolineum.
Obuchowski, K. (1985). Adaptacja twórcza. Warszawa: Książka i Wiedza.
Obuchowski, K. (2000). Człowiek intencjonalny, czyli o tym, jak być sobą. Poznań: Dom Wydawniczy Rebis.
Obuchowski, K. (2001). W poszukiwaniu właściwości człowieka. Poznań: Garmond Oficyna Wydawnicza.
Pedagog - mistrz czy inspirator? Osobista perspektywa postrzegania pedagogów w dzisiejszym świecie. Wykład Profesor Ireny Wojnar do uczestników XXXI Letniej Szkoły Młodych Pedagogów KNP PAN, 11–16 września 2017, Warszawa.
Popek, S. (2001). Człowiek jako jednostka twórcza. Lublin: Wydawnictwo UMCS.
Radlińska, H. (1961). Pedagogika społeczna. Wrocław: Ossolineum.
Radlińska, H. (2014). Życiorys własny. Pedagogika Społeczna, 4, 81-85.
Strzałecki, A. (2001). Osobowościowe, poznawcze i aksjologiczne wyznaczniki twórczości w nauce. Nauka i Szkolnictwo Wyższe, 17, 1, 23-41.
Suchodolski, B. (1963). Słowo wstępne o Januszu Korczaku. Kwartalnik Pedagogiczny, 2, 220-224.
Wojnar, I. (1976). Wizja człowieka uskrzydlonego. W: H. Read (red.). Wychowanie przez sztukę. (s. 9-15). tłum. A. Trojanowska-Kaczmarska. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
Wojnar, I. (1964). Estetyka i wychowanie. Warszawa: PWN.
Wojnar, I. (1965). Wychowanie przez sztukę. Warszawa: PZWS.
Wojnar, I. (1967). XVIII Międzynarodowy Kongres INSEA. Kwartalnik Pedagogiczny, 2, 9–13.
Wojnar, I. (1982). Estetyczna samowiedza człowieka. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Wojnar, I. (1994). Trzy wymiary estetycznej samowiedzy człowieka. Sztuka i Filozofia, 8, 77-92.
Wojnar, I. (1998). Sir Herbert Read (4 XII 1893–12 VI 1968). Refleksje w trzydziestolecie śmierci. Plastyka i Wychowanie, 4, 4–10.
Wojnar, I. (2000). Humanistyczne intencje edukacji. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie „Żak”.
Wojnar, I. (2011). Humanistyczne perspektywy. Res Humana, 4,7-10.
Wojnar, I. (2015). Obszary humanistycznego zaniepokojenia. Res Humana 1,18-21.
Wojnar, I. (2016a). Humanistyczne przesłanki niepokoju. Warszawa: Dom Wydawniczy Elipsa.
Wojnar, I. (2016b). Edukacja humanistyczna i trzy kręgi tożsamości człowieka. W: I. Wojnar (red.). Humanistyczne przesłanki niepokoju. (s. 113-126). Warszawa: Dom Wydawniczy ELIPSA.
Wróblewska, M. (2021a). Podmiotowość i Twórczość. Przestrzenie rozwoju duchowego w świetle poetyckiej myśli Karola Wojtyły. Studia Paedagogica Ignatiana, 24, 1, 101-117. http://dx.doi.org/10.12775/SPI.2021.1.005
Wróblewska, M. (2021b). Zasoby, potencjał i możliwości człowieka w perspektywie samorealizacji. Chowanna (w druku).
Wróblewska, M. (2020). Granice i transgresje (w) edukacji?. Lubelski Rocznik Pedagogiczny, 39, 3, 203–215. http://dx.doi.org/10.17951/lrp.2020.39.3.203-215
Wróblewska, M. (2019). Człowiek– Sprawca transgresyjny. Podejście badawcze w aspekcie twórczym i biograficznym. W: A. Ciążela, S. Jaronowska (red.). W poszukiwaniu sensu istnienia. Od transgresji ku transcendencji? (s. 155-177). Warszawa: Wyd. APS.
Wróblewska, M. (2018). Expanding the Boundaries of Self: Self-Realization, Trangression, and Creative Competence. Rocznik Teologii Katolickiej, T.XVII/2, s. 163-174. http://dx.doi.org/10.15290/rtk.2018.17.2.12
Wróblewska, M. (2017). Transgresje w biograficznych doświadczeniach wybitnych pedagogów Marii Montessori i Janusza Korczaka. Podstawy Edukacji. Graniczność, Pogranicze, Transgresja,10, 13-32. http://dx.doi.org/10.16926/pe.2017.10.02
DOI: http://dx.doi.org/10.17951/lrp.2021.40.3.25-39
Data publikacji: 2021-11-23 10:35:29
Data złożenia artykułu: 2021-05-07 09:48:14
Statystyki
Wskaźniki
Prawa autorskie (c) 2021 Halina Monika Wróblewska
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.