Ludzka biografia "Kroniką kryzysów". Jednostka w sytuacji przesilenia a edukacja

Streszczenie w języku polskim

Wprowadzenie: Przedmiotem analiz podjętych w niniejszym artykule przeglądowym są wybrane psychospołeczne aspekty kategorii „kryzys”. Zawarto w nim interdyscyplinarne, holistyczne refleksje na temat ludzkiej biografii rozumianej jako „kronika kryzysów”.

Cel badań: Celem przeprowadzonych analiz teoretycznych jest ukazanie wybranych psychospołecznych aspektów kategorii „kryzys” oraz ludzkiej biografii jako „kroniki kryzysów”. Wiedza ta jest potrzebna zarówno z perspektywy przygotowania edukacyjnego osób prowadzących działalność pomocową w sytuacjach trudnych, jak i z perspektywy przygotowania każdej jednostki, w toku edukacji, do doświadczania kryzysów i ich opanowywania w biegu życia. W kontekście prowadzonych analiz podkreślono, że to szczególnie młodzi ludzie na etapie kształcenia (pokolenie Z, pokolenie glamour) są narażeni na negatywne konsekwencje sytuacji trudnych.

Stan wiedzy: W  toku ukazanych rozważań zaprezentowano konceptualizacje teoretyczne
i terminologiczne kategorii „kryzys”, właściwości i fazy, typologię, ich liczne rodzaje składające się na tytułową „kronikę”, znaczenie kryzysów w życiu jednostki, a także przykładowe działania pomocowe. Tematyka niniejszego artykułu przeglądowego, ważna poznawczo i wnosząca wkład do wiedzy w podjętym obszarze zainteresowań, stanowi wstęp do przyszłych badań empirycznych, których rezultaty będą stanowić podstawę do formułowania wniosków istotnych dla praktyki pedagogicznej.

Podsumowanie: Zaprezentowane rozważania są ważne dla pedagogiki i realizowanych przez edukację funkcji. Rola edukacji w przygotowaniu do doświadczania kryzysów oraz kształtowania kompetencji „radzenia sobie” jest nie do przecenienia. Wyposażanie w treści związane z sytuacjami wywołującymi przesilenie, minimalizowaniem ich negatywnych skutków, możliwymi działaniami pomocowymi, a zatem szeroko rozumianymi psychospołecznymi aspektami kryzysu może stanowić wsparcie i wzbogacić wyposażenie emocjonalno-psychiczne do radzenia sobie z sytuacjami trudnymi.