Wyślij tekst przez e-mail 
Ukryj
Pokaż wszystkie
Edukacja uczniów z chorobą przewlekłą w placówce leczniczej w świetle paradygmatycznych zmian
Streszczenie w języku polskim
Wprowadzenie: W ostatnim czasie nastąpiła zmiana w zakresie postrzegania edukacji dzieci z chorobą przewlekłą w placówce leczniczej. Badaczka przeprowadziła obszerną analizę literatury, jak i aktów prawnych pozwalającą ukazać kluczowe momenty dla edukacji uczniów z chorobą przewlekłą w Polsce, różne stanowiska, teorie, koncepcje i idee, którym można przypisać status paradygmatu.
Cel badań: Celem artykułu jest podjęcie próby nakreślenia tła paradygmatycznych przeobrażeń i ich uwarunkowań w kontekście edukacji dzieci z chorobą przewlekłą w placówce leczniczej w Polsce. Przeprowadzona analiza wybranych stanowisk pedagogicznych, obecnych w literaturze, odnosi się do kluczowych momentów zmian w edukacji dzieci z chorobą przewlekłą w placówce leczniczej i przeobrażeń paradygmatycznych w pedagogice leczniczej.
Stan wiedzy: Toczące się dyskusje odnoszą się do sposobów sprawowania opieki i kształcenia dziecka z chorobą przewlekłą i wskazują na istotne zmiany w tym zakresie. Aktualnie zmieniające się paradygmaty w obrębie teorii, metodologii oraz realizowanych badań nad chorobami przewlekłymi wyznaczają praktykę działań edukacyjnych wobec dzieci z chorobami przewlekłymi. Rozwój pedagogiki leczniczej, tak jak ma to miejsce również w innych obszarach związanych z funkcjonowaniem osób z chorobą, jest obecnie dynamizowany głównie poprzez paradygmat humanistyczny.
Podsumowanie: Wyniki dokonanej analizy pozwalają poznać i lepiej zrozumieć sytuację edukacyjną uczniów z chorobą przewlekłą. Ponadto z przeprowadzonych analiz teoretycznych wynika, że struktura edukacji oferowana uczniom w placówkach leczniczych na tle funkcjonujących teorii i koncepcji wymaga zmian uwzględniających w jeszcze większym stopniu podmiotowość, autonomię, niezależność i samostanowienie.
Słowa kluczowe
Pełny tekst:
PDF (English)Bibliografia
Antoszewska,B., Ćwirynkało, K. (2007). Nauczyciel-wychowawca szkoły przyszpitalnej – kim być powinien? In: Cz. Kosakowski, A. Krause, A. Żyta (Eds.). Osoba z niepełnosprawnością w systemie rehabilitacji, edukacji i wsparcia społecznego. Wydawnictwo UWM.
Berkowska, A., Kowalewska, A., Mazur, J. (2019). Uczestnictwo w zajęciach lekcyjnych i pozalekcyjnych w zależności od stanu zdrowia uczniów oraz wybranych czynników kontekstowych. Kwartalnik Pedagogiczny, 3(253), 207-222.
https://doi.org/10.5604/01.3001.0013.5544
Chodkowska, M. (Eds.). (1995). Dziecko niepełnosprawne w rodzinie. Socjalizacja i rehabilitacja. Wydawnictwo UMCS.
Cuprjak, M. (2016). Paradygmaty w perspektywie zmian społecznych. Zarys problemu. Rocznik Andrologiczny, 23, 251-265.
Cybulska, R., Derewlan, H., Kacprzak, A., Peczek, K.(2017). Uczeń ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi w systemie edukacji w świetle nowych przepisów prawa oświatowego. ORE.
Doroszewska, J. (1957). Terapia wychowawcza. Wydawnictwo PAN.
Doroszewska, J. (1963). Nauczyciel – wychowawca w zakładzie leczniczym. PZWS.
Doroszewska, J. (1989). Pedagogika specjalna. Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
Doroszewska, J., Grzegorzewska, M. (1955). Uzasadnienie potrzeby terapeutyczności wychowania w zakładach leczniczych w świetle patofizjologii korowo-trzewnej. Studia Pedagogiczne, 2, 245-289.
Doroszewska, J., Grzegorzewska, M. (1960). Zestawienie warunków sprzyjających możliwości normalnej i sprawnej pracy układu nerwowego chorego dziecka. Szkoła Specjalna, 1, 50-65.
Gasiulowa, A. (1993). Wrażliwość empatyczna dzieci z dysfunkcją narządu ruchu a ich środowisko rodzinne. Wydawnictwo WSP.
Gómez L.E., Schalock R.L., Verdugo M.A. (2021). A New Paradigm in the Field of Intellectual and Developmental Disabilities: Characteristics and Evaluation. Psicothema, Vol. 33,
No. 1, 28–35.
Grzegorzewska, M. (1964). Pedagogika specjalna. Skrypt wykładów. Wydawnictwo PIPS.
Hejnicka-Bezwińska T. (2007). Paradygmat humanistyczny w pedagogice a pedagogika humanistyczna. In: J. Rutkowiak, D. Kubinowski, M. Nowak (Eds.). Edukacja, moralność, sfera publiczna. Materiały z VI Ogólnopolskiego Zjazdu Pedagogicznego PTP, (pp. 462–466). Oficyna Wydawnicza „Verba”.
Hulek, A. (Eds.). (1980). Pedagogika rewalidacyjna. PWN.
Klus-Stańska, D. (2018). Paradygmaty dydaktyki, myśleć teorią o praktyce. PWN.
Krause, A. (2010). Współczesne paradygmaty pedagogiki specjalnej. Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
Krause, A. (2014). Pedagogika w zmianie paradygmatycznej – problem hermeneutycznej niewspółmierności. Studia Edukacyjne, 33, 7-18. https://doi.org/10.14746/se.2014.33.1
Krause, A. (2019). Paradygmaty dydaktyki i ich implikacje dla pedagogiki specjalnej – odsłona pierwsza. Niepełnosprawność. Dyskursy pedagogiki specjalnej, 33, 11-25.
https://doi.org/10.4467/25439561.np.19.001.10476
Krause, A. (2021). Paradigm as a Critical Analysis Tool in Education/Special Education. International Journal of Special Education (IJSE), 36 (1), 49-58.
https://doi.org/10.52291/ijse.2021.36.5
Krause, A. (2022). Paradygmat jako narzędzie analizy krytycznej. Studia z Teorii wychowania, 3(40), 29-44.
Kuhn, T, S.(1968). Struktura rewolucji naukowych. Warszawa: wydawnictwo PWN.
Kuhn, T, S.(2001). Struktura rewolucji naukowych, przeł. Helena Ostromęcka. Fundacja ALETHEIA.
Kulesza, E.M. (2010). Pedagogika specjalna z perspektywy ostatniego dwudziestolecia - okres od 1987 r. do 2009 r. In: J. Bielecki i A. Jacewicz (Eds.). Edukacja z perspektywy przemian kulturowo-społecznych (pp.117-124). Wydawnictwo PRYMAT.
Kurzawa, R., Wyczesany, J. (Eds.). (1995). Dziecko chore na astmę. Integracja działań pedagogicznych, medycznych i psychologicznych. Wydawnictwo „Universitatis”.
Kwieciński, Z. (1990). Zmiana, rozwój i postęp w świadomości podmiotów edukacji. Wstęp do badań. Kwartalnik Pedagogiczny, 4, 91- 107.
Lipkowski, O. (1977). Pedagogika specjalna. Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Maciarz, A. (1987). Integracja społeczna dzieci niepełnosprawnych. WSiP.
Maciarz, A. (1996). Dziecko długotrwale chore. Wydawnictwo Verbum.
Maciarz, A. (1998). Dziecko przewlekle chore w roli ucznia. Oficyna Wydawnicza "Impuls".
Maciarz, A. (1999). Z teorii i badań społecznej integracji dzieci niepełnosprawnych. Oficyna Wydawnicza "Impuls".
Maciarz, A. (2001). Pedagogika lecznicza i jej przemiany. Wybrane problemy. Wydawnictwo Akademickie Żak.
Machnikowski, R.M. (2002). Spór o relatywizm w XX-wiecznej socjologii wiedzy naukowej. Wydawnictwo UŁ.
Majewicz, P. (2021). Pedagogika lecznicza w Polsce i na świecie – wspólna nazwa, odmienne desygnaty, Pedagogika Społeczna, nr 1-2, 237- 250.
Małkowska-Szkutnik, A., Woynarowska, B., Mazur, J. (2018). Postrzeganie środowiska psychospołecznego szkoły i funkcjonowanie w niej uczniów zdrowych i z chorobami przewlekłymi. Kwartalnik Pedagogiczny, 1(247), 179-197. https://doi.org/10.5604/01.3001.0011.8242
Mazur, J., Małkowska-Szkutnik, A. (2010). Choroby przewlekłe a postrzeganie wymagań szkolnych przez uczniów 11-15letnich w Polsce. Medycyna Wieku Rozwojowego, 2, 160-168.
Moczia, K. (2017). Trudności edukacyjne uczniów przewlekle chorych. In: K. Moczia (Eds.).Edukacyjno-terapeutyczna podróż w lepszą stronę (pp. 51-52). Oficyna Wydawnicza Impuls.
Obuchowska, I. (1987). Obecne i nieobecne paradygmaty w pedagogice specjalnej. Kwartalnik Pedagogiczny, 4, 29-33.
Olechowska, A. (2018). Paradygmaty pedagogiki w oficjalnym dyskursie pedagogicznym jako narzędziu polityki edukacyjnej. Zarządzanie Publiczne, 41(1), 59-74.
https://doi.org/10.4467/20843968zp.18.005.8234
Ossowski, R. (1993). Sytuacja życiowa dziecka niepełnosprawnego w rodzinie. Wydawnictwo WSP.
Pisula, E. (1998). Psychologiczne problemy rodziców dzieci z zaburzeniami rozwoju. Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego.
Reykowski, J. (1971). Osobowość a trwały stres. In: H. Larkowa (Eds.). Problemy psychologiczne w rehabilitacji inwalidów. (pp. 34-43). Państwowy Zakład Wydawnictw Lekarskich.
Sękowska, Z. (1982). Pedagogika specjalna. Zarys. PWN.
Sękowska, Z. (2001). Wprowadzenie do pedagogiki specjalnej. Wydawnictwo WSPS.
Starnawski, W. (2016). Paradygmat humanistyczny w pedagogice. Studia Pedagogiczne. Problemy Społeczne, Edukacyjne i Artystyczne, 27(27), 11-24.
Szumski, G. (2011). Teoretyczne implikacje koncepcji edukacji włączającej. In: Z. Gajdzica (Eds.). Uczeń z niepełnosprawnością w szkole ogólnodostępnej. Wydawnictwo Humanitas.
Szwabowski, O. (2014). Paradygmat i pedagogika. Internetowy Magazyn Filozoficzny HYBRIS, (25), 110-138. https://doi.org/10.18778/1689-4286.25.06
Śliwerski, B. (2017). Paradygmaty współczesnej pedagogiki jedności w Polsce. Przegląd Badań Edukacyjnych (Educational Studies Review), 2(25), 39-58. https://doi.org/10.12775/pbe.2017.018
Śliwerski, B. (2020). Pedagogika holistyczna. Problemy Wczesnej Edukacji, 16(2 (49)), 7-20.
https://doi.org/10.26881/pwe.2020.49.01
Wielgosz, E. (1991). Wychowanie dzieci niepełnosprawnych somatycznie. In: I. Obuchowska (Eds.). Dziecko niepełnosprawne w rodzinie. (pp. 433-442). WSiP.
Wlazło, M. (2015). (Neo) liberalne uwikłania emancypacyjnego paradygmatu pedagogiki specjalnej. Interdyscyplinarne Konteksty Pedagogiki Specjalnej, (10), 33-49.
https://doi.org/10.14746/ikps.2015.10.03
Woynarowska A. (2010). Niepełnosprawność intelektualna w publicznym i prywatnym dyskursie. Impuls.
Zaorska, M. (2015). Paradygmatyczny pultanizm współczesnej pedagogiki specjalnej. Przegląd Badań Edukacyjnych (Educational Studies Review), 1(20), 171-182.
https://doi.org/10.12775/pbe.2015.042
Zaręba, L. (2014). Specjalne potrzeby rozwojowe i edukacyjne dzieci i młodzieży. Identyfikowanie SPR i SPE oraz sposoby ich zaspakajania. ORE.
Raport GUS Zdrowie dzieci i młodzieży w Polsce w 2009 r. Studia i analizy statystyczne (2012)
https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/zdrowie/zdrowie/zdrowie-dzieci-i-mlodziezy-w-polsce-w-2009-r-,8,1.html.
Rozporządzenie MINISTRA EDUKACJI NARODOWEJ z dnia 9 sierpnia 2017 r. w sprawie zasad organizacji i udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach (Dz. U. z 2020 r. poz. 1280 oraz z 2022 r. poz. 1594)
DOI: http://dx.doi.org/10.17951/lrp.2023.42.3.119-135
Data publikacji: 2023-11-30 15:08:38
Data złożenia artykułu: 2023-05-31 22:40:43
Statystyki
Wskaźniki
Prawa autorskie (c) 2023 Iwona Konieczna
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.