Edukacja muzyczna − w stronę współczesnej kultury

Mirosław Grusiewicz

Streszczenie w języku polskim


Artykuł porusza kluczowe dla oświaty zagadnienie aktualności oferty edukacyjnej, kompatybilności szkoły ze światem społecznym, nauki, kultury i sztuki, w tym przede wszystkim zwraca uwagę na konieczność uwzględniania w edukacji muzycznej zmian jakie zachodzą we współczesnej kulturze. Zaprezentowane tezy i wnioski opierają się na przeświadczeniu, że obecna transformacja kulturowa jest zjawiskiem trwałym. Dokonała się one głównie za sprawą nowoczesnych technologii, mediów i powinnością szkoły i edukacji muzycznej jest uwzględnianie tego faktu zarówno na poziomie koncepcji, programów nauczania, jak i codziennej praktyki. Tekst składa się z dwóch części. W pierwszej, na podstawie analiz z zakresu teorii, socjologii, antropologii i pedagogiki kultury, omówione są elementy, które wydają się kluczowe dla zrozumienia współczesnej sytuacji kultury oraz dla planowania nowych rozwiązań w powszechnej edukacji muzycznej, w tym autor stara się zmierzyć z pewnymi stereotypami i uprzedzeniami w myśleniu o współczesnej kulturze muzycznej. Analiza tych uwarunkowań jest punktem wyjścia do naszkicowania w części drugiej zmian jakie są konieczne w edukacji muzycznej, tak aby mogła ona zaspokajać ważne potrzeby ludzi i mogła realizować istotne cele jakie jej przypisujemy.


Słowa kluczowe


współczesna kultura; sztuka; sztuka muzyczna; edukacja; edukacja muzyczna; edukacja kulturalna

Pełny tekst:

PDF

Bibliografia


Badanie segmentacyjne uczestników kultury. Prezentacja wyników badania ilościowego. 2016, PDF, Warszawa, Smartscope, [pozyskano z: https://nck.pl/upload/attachments/319000/Segmentacja-uczestnikow-kultury-raport.pdf]

Bagby P., 1975, Kultura i historia. Prolegomena do porównawczego badania cywilizacji. Warszawa, PIW.

Bagiński K., Najlepsza szkoła na świecie jest... pod Warszawą. Nie mają ławek, a o podręcznikach nie słyszeli, opublikowano: http://innpoland.pl/140189,najlepsza-szkola-na-swiecie-jest-pod-warszawa-nie-maja-lawe-a-o-podrecznikach-nie-slyszeli [dostęp: 26.06.2018].

Barber B. R., 2013, Dżihad kontra McŚwiat. Warszawa, Wydawnictwo Muza.

Bauman Z., 2006, Czy istnieje postmodernistyczna socjologia?. W: A. Jasińska-Kania, et al. (wybór i oprac.), Współczesne teorie socjologiczne 2. Warszawa, Wydawnictwo Naukowe Scholar, 789−802.

Bauman Z., 2008, Płynna nowoczesność. Kraków, Wydawnictwo Literackie.

Bendyk E., et. al., 2007, Kultura 2.0. Wyzwania cyfrowej przyszłości. Warszawa, Polskie Wydawnictwo Audiowizualne.

Białkowski A., 2000, Polska koncepcja powszechnego wychowania muzycznego a wyzwania współczesności. „Wychowanie Muzyczne w Szkole”, nr 4 (221), 124–131.

Białkowski A., 2001, Powszechna edukacja muzyczna. Współczesne zagrożenia i dylematy. „Wychowanie Muzyczne w Szkole”, nr 4 (226), 179–184.

Białkowski A., Grusiewicz M., 2009a, Kompetencje muzyczne uczniów szkół podstawowych. W: M. Zalewska-Pawlak (red.), Sztuka wobec zakresów wolności człowieka liberalnego. Pedagogiczne rozważania i doświadczenia. Łódź, Wydawnictwo UŁ, 175−190.

Białkowski A., Grusiewicz M., 2009b, Kompetencje muzyczne uczniów gimnazjum. W: M. Zalewska-Pawlak (red.), Sztuka wobec zakresów wolności człowieka liberalnego. Pedagogiczne rozważania i doświadczenia. Łódź, Wydawnictwo UŁ, 191–208.

Białkowski A, Grusiewicz M., Michalak M., 2010, Edukacja muzyczna w Polsce. Diagnozy, debaty, aspiracje. Warszawa, Fundacja Muzyka jest dla wszystkich.

Bonna B., 2016, Zdolności i kompetencje muzyczne uczniów w młodszym wieku szkolnym. Bydgoszcz, Wydawnictwo UKW.

Dziamski G., 2017, Sztuka wysoka i niska. „Dyskurs. Pismo Naukowo-Artystyczne ASP we Wrocławiu”, nr 23, 7−26.

Fatyga B., 2009, PDF, Jakiej kultury Polacy potrzebują i czy edukacja kulturalna im ją zapewnia. Raport o problemach edukacji kulturalnej w Polsce dla Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Warszawa, MKiDN, [pozyskano z:

https://nck.pl/badania/raporty/jakiej-kultury-polacy-potrzebuja-i-czy-edukacja-kulturalna-im-ja-zapewnia-raport-o-]

Fatyga B., Drozdowski R., et. al., 2014, PDF, Praktyki kulturalne Polaków. Toruń, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, [pozyskano z: https://nck.pl/badania/raporty/praktyki-kulturalne-polakow].

Gajda J., 2006, Pedagogika kultury w zarysie. Kraków, WSP ZNP, Impuls.

Gajda J., 2008, Antropologia kulturowa. Kultura obyczajowa początku XXI wieku. Kraków, Impuls.

Grusiewicz M., 2011, Kompetencje muzyczne uczniów ogólnokształcących szkół podstawowych i gimnazjów. Lublin, Stowarzyszenie Nauczycieli Muzyki.

Grusiewicz M., 2015, Kongres w prawdziwie światowym stylu. Powiew zmian i innowacji w oświacie, „Wychowanie Muzyczne” nr 5 (297), 13–25.

Grusiewicz M., 2017a, Zapomniane przeżycie estetyczne. W: B. Pazur (red.), Non omnis moriar. Na tropach piękna. Lublin, Wydawnictwo Muzyczne Polihymnia, 27−44.

Grusiewicz M., 2017b, Co dalej z edukacją muzyczną? „Wychowanie Muzyczne” nr 5 (307), 4–9.

Grusiewicz M., 2018, Muzyka w edukacji przyszłości, „Studia z Pedagogiki Muzycznej”, nr 1, 13−24.

Harnoncourt N,. 1995, Muzyka mową dźwięków. Warszawa, Fundacja Ruch Muzyczny.

Konaszkiewicz Z., 1995, Badania odbiorców muzyki – wnioski dla wychowania muzycznego i muzykoterapii. W: A. Białkowski (red.), Wychowanie muzyczne. Stan badań a praktyka edukacyjna. Lublin, Wydawnictwo UMCS, 183–188.

Leszczyński P., Kultura masowa a kultura popularna, Po wielu latach opozycja kultury niskiej i kultury wysokiej odchodzi do lamusa. W takim razie co nam pozostaje?, opublikowano: https://www.wywrota.pl/sztuka/16392-kultura-masowa-a-kultura-popularna.html.

Jankowski D., 2006, Pedagogika kultury. Studia i koncepcja. Kraków, Oficyna Wydawnicza Impuls.

Jedlewska B., 2009, Współczesne oblicze kultury − aktualny wymiar uczestnictwa w kulturze. „Wychowanie Muzyczne”, nr 5 (267), 13–18.

McLuhan M., 1962, The Gutenberg Galaxy. Toronto, University of Toronto Press.

McLuhan M., 2017, Galaktyka Gutenberga. Warszawa, Narodowe Centrum Kultury.

Majerek B., 2018, Niepewność w społeczeństwie współczesnym. Studium socjopedagogiczne. Kraków, Oficyna Wydawnicza Impuls.

Moraczewski K., 2007, Sztuka muzyczna jako dziedzina kultury. Próba analizy kulturowego funkcjonowania zachodnioeuropejskiej muzyki artystycznej, Poznań, Wydawnictwo Naukowe UAM.

Moraczewski K., 2017, Po co nam muzyka klasyczna? wykład wygłoszony podczas I Ogólnopolskiej Konferencji dla Nauczycieli Muzyki Szkół Powszechnych. „Muzyka klasyczna w powszechnej edukacji muzycznej”, Radziejowice 8.12.2017.

Postman N., 2004, Technopol. Triumf techniki nad kulturą. Warszawa, Wydawnictwo Muza.

Postman N., 2006, Zabawić się na śmierć. Dyskurs publiczny w epoce show-businessu. Warszawa, Wydawnictwo Muza.

Przychodzińska M., 2011a, Powszechne wychowanie muzyczne 1960–1990. Między koncepcją a realizacją (1). „Wychowanie Muzyczne”, nr 3 (275), 4–14.

Przychodzińska M., 2011b, Powszechne wychowanie muzyczne 1960–1990. Między koncepcją a realizacją (2). „Wychowanie Muzyczne”, nr 4 (276), 4–16.

Rakowski A., 2018, Jest wiele do zrobienia, „Wychowanie Muzyczne”, nr 2 (309), 64−70.

Robinson K., Aronica L., 2015a, Kreatywne szkoły. Oddolna rewolucja, która zmienia edukację. Kraków, Wydawnictwo Element.

Robinson K., Zmiana paradygmatu edukacji, film dostępny na:

https://www.youtube.com/watch?v=_wxcXd5Cnv8 [dostęp: 4.09.2018].

Robinson K., Zrewolucjonizujmy nauczanie!, wykład TED, film dostępny na: https://www.ted.com/talks/sir_ken_robinson_bring_on_the_revolution?language=pl [dostęp: 4.09.2018].

Rousseau J. J., 1955, Emil, czyli o wychowaniu. T. 1. Wrocław, Wyd. PAN.

Scruton R., 2010, Kultura jest ważna. Wiara i uczucie w osaczonym świecie. Poznań, Zysk i S-ka.

Smoleńska-Zielińska B., 2018, Ucieczka czy trwanie? Cz. I. Edukacja muzyczna w dobie płynnej kultury. „Wychowanie Muzyczne”, nr 2 (309), 4−12.

Spengler O., 1921, The Decline o f the West. London.

Toeplitz K. T.,1075, Kultura w stylu blue jeans. Warszawa, PIW.

Weiner A., 2010, Kompetencje muzyczne dzieci w młodszym wieku szkolnym. Determinanty, zależności, perspektywy rozwoju. Lublin, UMCS.




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/lrp.2019.38.1.113-129
Data publikacji: 2019-11-22 14:14:26
Data złożenia artykułu: 2019-01-13 21:32:35


Statystyki


Widoczność abstraktów - 2153
Pobrania artykułów (od 2020-06-17) - PDF - 750

Wskaźniki





Prawa autorskie (c) 2019 Mirosław Grusiewicz

Creative Commons License
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.