Ukryj
Pokaż wszystkie
Wyślij tekst przez e-mail 
Stan i perspektywy badań nad komunikacją strategiczną między Polską a Wielką Brytanią w okresie od połowy października 1938 do grudnia 1939 r.
Streszczenie w języku polskim
W niniejszym artykule omówiono stan badań nad relacjami polsko – brytyjskimi w okresie od października 1938 do końca 1939 r. Celem analizy było przedstawienie dotychczasowego dorobku naukowego w tym zakresie i dokonanie oceny stanu badań, pod kątem zwłaszcza komunikacji strategicznej polsko – brytyjskiej w badanym okresie. Z przeprowadzonych ustaleń wynika potrzeba dokonania całościowej analizy przepływu informacji i procesu kształtowania się decyzji po obu stronach i wpływu na tę decyzję opinii publicznej. Wymaga to dokonania krytycznej oceny dotychczasowej historiografii i pogłębienia kwerendy w zakresie prasy polskiej i brytyjskiej, dokumentacji archiwalnej, zwłaszcza w zakresie kwestii militarnych i informacji dotyczących sytuacji społecznej i gospodarczej obu krajów, co wymaga dokonania wszechstronnej analizy poszczególnych aspektów wzajemnych relacji, z naciskiem na przepływ informacji ujęty w czasie i kontekście wydarzeń politycznych w Europie.
Słowa kluczowe
Pełny tekst:
PDF (English)Bibliografia
Beck J., Ostatni raport, Warszawa 1987.
Cadogan A., The Diaries of Sir Alexander Cadogan, London 1971.
Chamberlain N., The Neville Chamberlain Diary Letters. The Downing Street Years 1934–1940, vol. 4, ed. R. Self, London 2005.
Documents on British Foreign Policy 1939–1939, Series #3, vol. 1, 1938, eds. E.L. Woodward, R. Butler, London 1949.
Documents on British Foreign Policy 1939–1939, Series #3, vol. 2, 1938, eds. E.L. Woodward, R. Butler, London 1949.
Documents on British Foreign Policy 1939–1939, Series #3, vol. 3, 1938‒1939, eds. E.L. Woodward, R. Butler, London 1950.
Documents on British Foreign Policy 1939–1939, Series #3, vol. 4, 1939, eds. E.L. Woodward, R. Butler, London 1950.
Ironside E.W., Time Unguarded. The Ironside Diares 1937–1940, London 1962.
Polskie Dokumenty Dyplomatyczne 1938, eds. M. Kornat, P. Długołęcki, Warszawa 2007.
Polskie Dokumenty Dyplomatyczne 1939: styczeń‒sierpień, eds. S. Żerko, P. Długołęcki, Warszawa 2005.
Raczyński E., W sojuszniczym Londynie, Londyn 1960.
Szembek J., Diariusz i teki Jana Szembeka, vol. 4, ed. T. Komarnicki, London 1972.
Szembek J., Diariusz: wrzesień–grudzień 1939, Warszawa 1989.
Studies (Opracowania)
Adamthwaite A., The Making of the Second World War, London 1979.
Astera S., 1939: The making of the Second World War, London 1973.
Batowski H. Podpisanie układu polsko-brytyjskiego z 25 sierpnia 1939 roku, “Dzieje Najnowsze” 1971, 3, 4.
Batowski H., Agonia pokoju i początek wojny: sierpień–wrzesień 1939, Poznań 1984.
Batowski H., Europa zmierza ku przepaści, Poznań 1989.
Batowski H., Józef Beck i Duff Cooper w Gdynie w sierpniu 1938. U podstaw angielskiej orientacji Becka, “Dzieje Najnowsze” 1975, 7, 3.
Batowski H., Między dwiema wojnami, 1919–1939: zarys historii dyplomatycznej, Kraków 2001.
Batowski H., O udział Polski w Międzynarodowym Komitecie Wojskowym w Londynie 1939–1940, “Wojskowy Przegląd Historyczny” 1972, 3.
Batowski H., Pierwsze kontakty rządowe polsko-brytyjskie po wrześniu 1939, “Studia Historyczne” 1971, 14, 4 (55).
Bell P.M.H. Przyczyny wybuchu II wojny światowej w Europie, Warszawa 2010.
Berska B., Kłopotliwy sojusznik. Wpływ dyplomacji brytyjskiej na stosunki polsko-sowieckie w latach 1939–1943, Kraków 2005.
Bond B., British Military Policy between the Two World Wars, Oxford 1980.
Cienciala A., Poland and the Western Powers 1938–1939: a Study in the Interdependence between Eastern and Western Europe, London–Toronto 1968.
Cienciała A., Rozważania nad dyplomacją polską i brytyjską w 1939 r. w związku z pracą “Polskie dokumenty dyplomatyczne 1939 styczeń–sierpień”, red. Stanisław Żerko, współpr. Piotr Długołęcki (Warszawa 2005, Polski Instytut Spraw Międzynarodowych, ss LXV, 896), “Kwartalnik Historyczny” 2008, 115, z. 2.
Cienciała A., Minister Józef Beck i ambasador Edward Raczyński a zbliżenie polsko–brytyjskie w okresie październik 1938–styczeń 1939, in: Z dziejów polityki i dyplomacji polskiej. Studia poświęcone pamięci Edwarda hr. Raczyńskiego – Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej na wychodźstwie, Warszawa 1994.
Cienciała A., Polska w polityce brytyjskiej i francuskiej w 1939 roku: wola walki czy próba uniknięcia wojny, “Zeszyty Historyczne” 1986, 75.
Cienciała A., Polska w polityce Wielkiej Brytanii w przededniu wybuchu II wojny światowej, “Kwartalnik Historyczny” 1990, 97, 1‒2.
Cienciała A., Problem niemiecki w świetle polityki mocarstw zachodnich wobec Wolnego Miasta Gdańska w latach 1919–1939, “Studia Historica Slavo-Germanika” 1973, 1.
Cienciała A., Wielka Brytania była gotowa bić się za polski Gdańsk?, “Zeszyty Historyczne” 1978, 44.
Cowlin M. The Impact of Hitler: British Politics and British Policy 1933–1940, Chicago–London 1977.
Deszczyński M., Import sprzętu wojskowego przez Polskę w latach 1921–1939 (wprowadzenie do zagadnienia), “Kwartalnik Historyczny” 2012, 119, 3.
Foster A.J., An Unequivocal Guarantee? Fleet Street and the British Guarantee to Poland, 31 March 1939, “Journal of Contemporary History” 1991, 26, 1.
Gannon F.R., The British Pres and Germany 1936–1939, London 1971.
Historia dyplomacji polskiej (połowa X–XX w.), vol. 4, 1918–1939, ed. P. Łossowski, Warszawa 1995.
Historia dyplomacji polskiej (połowa X–XX w.), vol. 5, 1939–1945, ed. W. Michowicz, Warszawa 1995.
Hucker D., Public Opinion and the End of Appeasement in Britain and France, Franham 2011.
Jackiewicz H., Brytyjskie gwarancje dla Polski w 1939 roku, Olsztyn 1980.
Jackiewicz H., Brytyjska pożyczka dla Polski w 1939 r., “Więź” 1974, 9.
Jeziorny D., Wielka Brytania w polityce ministra Józefa Becka (1932–1939), in: Płk Józef Beck (1894–1944). Żołnierz, dyplomata, polityk, ed. S.M. Nowinowski, Łódź–Warszawa 2017.
Kaminski M.K., Polityka zagraniczna II Rzeczypospolitej 1918–1939, Warszawa 1987.
Kania K., Edward Bernard Raczyński 1891–1993: dyplomata i polityk, Warszawa 2014.
Kania K., Polska w przekazie informacyjnym w Wielkiej Brytanii (październik 1938–październik 1939 r., in: Kampania polska 1939. Polityka – Społeczeństwo – Kultura, vol. 2, Polityka i Społeczeństwo: imponderabilia, pamięć, kultura, eds. M. Deszczyński, T. Pawłowski, Warszawa 2014.
Kornat M., Brytyjskie gwarancje niepodległości Polski w 1939 r. jako problem historyczny. Kontynuacja i zwrot w historiografii, “Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego. Prace Historyczne” 1999, 126.
Kornat M., Polityka równowagi 1934–1939. Polska między Wschodem a Zachodem, Kraków 2014.
Kornat M., Polityka zagraniczna Polski 1938–1939. Cztery decyzje Józefa Becka, Gdańsk 2012.
Kornat M., Rok 1938. Koncepcje i decyzje Józefa Becka, in: Płk Józef Beck (1894–1944). Żołnierz, dyplomata, polityk, ed. S.M. Nowinowski, Łódź–Warszawa, 2017.
Kornat M., Wolos M., Józef Beck. Biografia, Kraków 2020.
Krasuski J., Między wojnami: polityka zagraniczna II Rzeczypospolitej, Warszawa 1985.
Levy J.P., Appeasement and Rearmament. Britain 1936–1939, Lanham Md.–Oxford 2006.
Linowski J., U źródeł sojuszu polsko-brytyjskiego, Łódź 1985.
Lojek J., Agresja 17 września. Studium aspektów politycznych, Warszawa 1990.
MacDonough F., Neville Chamberlain, Appeasement and British Road to War, Manchester 1998.
Mazur W., Jeśli nie zdarzy się cud…. Brytyjskie elity wojskowe wobec szans polskiej obrony (wiosna–lato 1939 roku), “Poligon” 2013, 1.
Mazur W., Broń ostatniej szansy: zagraniczne zakupy sprzętu wojskowego dla armii II Rzeczpospolitej wiosna–lato 1939, “Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Historica” 2013, 14.
Mazur W., Lot ku burzy. Polska w przygotowaniach mocarstw Zachodu do wojny powietrznej. Marzec–sierpień 1939 roku, Kraków 2017.
Mazur W., Niebo rozwianych nadziei: zachodni sojusznicy wobec wojny powietrznej w Polsce we wrześniu 1939 roku, Kraków 2018.
Mazur W., Offensive pour la Pologne?: wojskowe aspekty polityki mocarstw zachodnich wobec Polski a konferencja w Abbeville (wiosna–lato 1939), “Kwartalnik Historyczny” 2017, 124, 4.
Mazur W., Zdrajcy z Londynu: armia brytyjska a koncepcje wojskowej pomocy dla Polski we wrześniu 1939 roku, “Przegląd Historyczno-Wojskowy” 2012, 2.
Modrzejewska-Leśniewska J., Leśniewski M., Imperium brytyjskie w ostatnich dniach pokoju i pierwszych dniach drugiej wojny światowej (lato–jesień 1939), in: Kampania polska 1939: Polityka – Społeczeństwo – Kultura, vol. 1, Strategia, eds. M.P. Deszczyński, T. Pawłowski, Warszawa 2013.
Murray W., The change in the European Balance of Power 1938–1939. The Path to Ruin, Princeton 1984.
Newman S., March 1939, the British guarantee to Poland: a study in the continuity of British Foreign Policy, Oxford 1976.
Newman Simon, Gwarancje brytyjskie dla Polski. Marzec 1939, Warszawa 1981.
Nurek M., Polska w polityce Wielkiej Brytanii w latach 1936–1941, Warszawa 1983.
Osica J., Sowa A., Wieczorkiewicz P., 1939: ostatni rok pokoju: pierwszy rok wojny, Poznań 2009.
Overy R., 1939: nad przepaścią, Warszawa 2009.
Overy R., Economics, and the Origins of the Second World War, in: Origins of the Second World War. An International Perspective, ed. F. McDonough, London–New York 2011.
Nevill P., Appeasing Hitler. The Diplomacy of Sir Neville Henderson 1937–39, Basingstoke 2000.
Parker A.C., Chamberlain and Appeasement. British Policy and the Coming of the Second World War, London 1993.
Pepłoński A., Suchcitz A., Tebinka J., Współpraca wywiadowcza w drugiej połowie lat trzydziestych XX w., in: Polsko-brytyjska współpraca wywiadowcza podczas II wojny światowej, vol. 1, Ustalenia Polsko-Brytyjskiej Komisji Historycznej, eds. T. Dubicki, D. Nałęcz, T. Stirling, Warszawa 2004.
Piszczkowski T., Anglia a Polska 1914 1939 w świetle dokumentów brytyjskich, Londyn 1975.
Prażmowska A., Britain, Poland, and Eastern Front, 1939, Cambridge 1987.
Pudłocki T., “Ambasadorzy idei”. Wkład intelektualistów w promowanie pozytywnego wizerunku Polski w Wielkiej Brytanii w latach 1918–1939, Kraków 2015.
Rodzik M., Appeasement a dozbrojenie. Pomonachijska polityka brytyjska w opinii polskiej służby dyplomatycznej (październik 1938 r.–marzec 1939 r.), “Dzieje Najnowsze” 2017, 49, 2.
Rodzik M., Polska a Wielka Brytania. Od kryzysu sudeckiego do 15 marca 1939 roku, Warszawa 2019.
Skinder-Suchcitz T., Rok 1939. Polsko-brytyjska polityka morska, Warszawa–Londyn 1997.
Tebinka J., Polityka zagraniczna Wielkiej Brytanii i Francji – od appeasementu do powstrzymywania, in: Kryzys 1939 roku w interpretacjach polskich i rosyjskich historyków, eds. S. Dębski, M. Narinski, Warszawa 2009.
Tebinka J., “Wielka Brytania dotrzyma lojalnie swojego słowa”: Winston S. Churchill a Polska, Warszawa 2013.
Zgórniak M., Europa w przededniu wojny: sytuacja militarna w latach 1938–1939, Kraków 1993.
DOI: http://dx.doi.org/10.17951/rh.2024.58.459-473
Data publikacji: 2024-12-18 10:04:49
Data złożenia artykułu: 2023-03-28 18:52:09
Statystyki
Wskaźniki
Odwołania zewnętrzne
- Brak odwołań zewnętrznych
Prawa autorskie (c) 2024 Tadeusz Paweł Rutkowski
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.