Popularne nazwiska mieszkańców powiatu hajnowskiego na początku XXI wieku

Michał Sajewicz

Streszczenie w języku polskim


Celem artykułu jest opis popularnych nazwisk mieszkańców powiatu hajnowskiego na początku XXI wieku. Przedmiotem analizy są nazwiska, które pod względem liczby ich nosicieli uplasowały się w tym powiecie na 20–40 miejscu. Analizie poddano następujące nazwiska: Pawluczuk, Sawczuk, Sacharczuk, Wołkowycki, Sadowski, Gawryluk, Leoniuk, Oniszczuk, Daniluk, Jakoniuk, Niczyporuk, Jakubowski, Fiedoruk, Jakimiuk, Androsiuk, Sajewicz, Ostaszewski, Roszczenko, Romańczuk, Sidoruk.

Nazwiska opisano według następującego schematu:

a) wymowa gwarowa nazwiska,

b) liczba nosicieli nazwiska w kraju,

c) zasięg nazwiska,

d) skupiska nosicieli nazwiska w województwie podlaskim,

e) większe skupiska nosicieli nazwiska poza województwem podlaskim,

f) liczba nosicieli nazwiska w powiecie hajnowskim,

g) odsetek nosicieli nazwiska w powiecie hajnowskim na tle ogólnopolskim,

h) miejsce powiatu hajnowskiego w kraju pod względem liczby nosicieli nazwiska,

i) prawdopodobne etymologie i motywacje nazwiska,

j) nazwiska pokrewne.

Nazwiskom najbardziej popularnym w powiecie hajnowskim na początku XXI wieku autor poświęcił  odrębną publikację, w którym dokonał opisu 20 antroponimów.

Analiza materiału antroponimicznego wykazała, że system nazwiskowy mieszkańców powiatu hajnowskiego w znacznym stopniu zachował tradycyjny wschodniosłowiański charakter. Dominują tu przeważające na obszarach wschodniosłowiańskich nazwiska patronimiczne, nawiązujące do imion pochodzenia greckiego. System ten zawiera cechy właściwe poszczególnym językom wschodniosło­wiańskim, a także językowi polskiemu, który odegrał znaczącą rolę w jego formowaniu się.


Słowa kluczowe


Białostocczyzna, powiat hajnowski, popularne nazwiska

Pełny tekst:

PDF

Bibliografia


REFERENCES / BIBLIOGRAFIA

Sources / Źródła

GN – Geneza nazwisk. Pobrano z: http://www.genezanazwisk.pl/ (dostęp: 22.02.2021).

GW – Pobrano z: https://wspolczesna.pl/podgajecki-to-ten-co-mieszkal-pod-gajem/ar/4940045 (dostęp: 22.02.2021).

IF – Tichoniuk, Bazyli. (2000). Imiona i ich formy na pograniczu polsko-białoruskim od XVI wieku do roku 1839. Zielona Góra: Wydawnictwo Wyższej Szkoły Pedagogicznej imienia Tadeusza Kotarbińskiego.

ISNP – Pobrano z: https://nazwiska.ijp.pan.pl/ (dostęp: 11.10.2021).

Kurufin – The Kurufin’s Castle (2008–2010). Evropejskie imena: značenie i proishoždenie [Европейские имена: значение и происхождение]. Pobrano z: http://kurufin.narod.ru/index.html (dostęp 22.02.2021); zmiana adresu strony na: http://kurufin.ru/ (dostęp:

11.2022).

NP – Pobrano z: http://nlp.actaforte.pl:8080/Nomina/Ndistr (dostęp: 22.02.2021).

N-P – Pobrano z: https://nazwiska-polskie.pl/ (dostęp: 22.02.2021).

PN – Pobrano z: https://polskienazwiska.pl/ (dostęp: 20.02.2021).

SEM 2 – Malec, Maria (oprac.) (1995). Słownik etymologiczno-motywacyjny staropolskich nazw osobowych. Cz. 2. Nazwy osobowe pochodzenia chrześcijańskiego. Kraków: Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego.

SEM 3 – Kaleta, Zofia (oprac.). (1997). Słownik etymologiczno-motywacyjny staropolskich nazw osobowych. Cz. 3. Odmiejscowe nazwy osobowe. Kraków: Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego.

SGKP – Sulimierski, Filip, Chlebowski, Bronisław i Walewski, Władysław (red.). 1886 (T. 7), 1889 (T. 10), 1902 (T. 15). Słownik Geograficzny Królestwa Polskiego i innych państw słowiańskich. Warszawa: Nakładem Filipa Sulimierskiego i Władysława Walewskiego.

SNUP – Rymut, Kazimierz. (2003). Słownik nazwisk używanych w Polsce na początku XXI wieku. CD Kraków: Instytut Języka Polskiego Polskiej Akademii Nauk.

SSNO – Taszycki, Witold (red.). (1977–1980). Słownik staropolskich nazw osobowych. T. 5. Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk: Wydawnictwo Ossolineum.

TN – Tichoniuk, Bazyli. (2004). Transformacja nazwisk wschodniosłowiańskich w Polsce na przykładzie niektórych struktur antroponimicznych z sufiksem -uk/-czuk. W: Bazyli Tichoniuk, Włodzimierz Wilczyński (red.). Ze studiów nad językiem i literaturami wschodniosłowiańskimi (s. 157–162). Zielona Góra: Oficyna Wydawnicza UZ

Studies / Opracowania

Dacewicz, Leonarda. (2014). Historia nazwisk na kresach północno-wschodnich Rzeczpospolitej (XI–XVIII w.). Białystok: Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku.

Kondratiuk, Michał. (1995). O metodologii badań onomastycznych na pograniczu polsko-wschodniosłowiańskim i słowiańsko-bałtyckim. W: Michał Kondratiuk, Włodzimierz Wilczyński (red.). Badania dialektów i onomastyki na pograniczu polsko-wschodniosłowiańskim (s. 195–203). Białystok: Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku.

Mordań, Michał. (2019). Chrześcijańskie dziedzictwo imiennicze utrwalone w nazwiskach mieszkańców Bielska Podlaskiego, Hajnówki i Siemiatycz. Białystok: Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku.

Sajewicz, Michał. (2013). Nazwiska patronimiczne z formantem -uk w powiecie hajnowskim na Białostocczyźnie na tle ogólnopolskim. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.

Sajewicz, Michał. (2022). Najpopularniejsze nazwiska mieszkańców powiatu hajnowskiego na początku XXI w. W: Marcin Cybulski, Maria Mocarz-Kleindienst i Andrij Saweneć (red.). Umysł otwarty. Historia – kultura – społeczeństwo. Księga pamiątkowa dedykowana Profesorowi Witoldowi Kołbukowi w siedemdziesiątą rocznicę urodzin (s. 241–257). Lublin: Wydawnictwo KUL.




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/sb.2022.16.197-219
Data publikacji: 2022-12-22 10:54:53
Data złożenia artykułu: 2021-11-20 09:13:52


Statystyki


Widoczność abstraktów - 1140
Pobrania artykułów (od 2020-06-17) - PDF - 0

Wskaźniki



Odwołania zewnętrzne

  • Brak odwołań zewnętrznych


Prawa autorskie (c) 2022 Michał Sajewicz

Creative Commons License
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.