Ukryj
Pokaż wszystkie
Wyślij tekst przez e-mail 
Trend abolicjonistyczny w polskim prawie karnym w XX w.
Streszczenie w języku polskim
Począwszy od „kodeksu Makarewicza”, poprzez dekrety z lat 50. XX w., aż po kodeks karny z 1969 r., kara śmierci była obecna w ustawodawstwie polskim. W ciągu stulecia wielokrotnie zmieniano czyny zabronione, które były zagrożone tą karą. Od ostatniej egzekucji w 1988 r. obowiązywała w Polsce abolicja de facto, która w 1995 r. przekształciła się w abolicję de iure. W kodeksie karnym z 1997 r. kara śmierci nie jest przewidziana w katalogu kar. W 2013 r. Polska stała się stroną dwóch umów międzynarodowych przewidujących całkowitą abolicję kary śmierci, również w przypadku wojny lub innego niebezpieczeństwa publicznego zagrażającego życiu narodu.
Słowa kluczowe
Pełny tekst:
PDFBibliografia
Balicki R., Zniesienie kary śmierci w Polsce, [w:] Aktualne wyzwania ochrony wolności i praw jednostki, red. M. Jabłoński, S. Jarosz-Żukowska, Wrocław 2014.
„Biuletyn z posiedzeń Komisji Nadzwyczajnej do Spraw Kodyfikacji Karnych” 1995, nr 4, 7.
Dekret Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 22 listopada 1938 r. o ochronie niektórych interesów państwa (Dz.U. R.P. nr 91, poz. 623).
Dekret z dnia 22 stycznia 1944 r. o odpowiedzialności za klęskę wrześniową i faszyzację życia państwowego (Dz.U. z 1946 r., nr 5, poz. 46).
Dekret z dnia 31 sierpnia 1944 r. o wymiarze kary dla faszystowsko-hitlerowskich zbrodniarzy winnych zabójstw i znęcania się nad ludnością cywilną i jeńcami oraz dla zdrajców Narodu Polskiego (Dz.U. z 1946 r., nr 69, poz. 377).
Dekret Polskiego Komitetu Wyzwolenia Narodowego z dnia 30 października 1944 r. o ochronie Państwa (Dz.U. z 1944 r., nr 10, poz. 50).
Dekret z dnia 16 listopada 1945 r. o przestępstwach szczególnie niebezpiecznych w okresie odbudowy Państwa (Dz.U. nr 53, poz. 300).
Dekret z dnia 13 czerwca 1946 r. o przestępstwach szczególnie niebezpiecznych w okresie odbudowy Państwa (Dz.U. nr 30, poz. 192).
Dekret z dnia 12 grudnia 1981 r. o postępowaniach szczególnych w sprawach o przestępstwa i wykroczenia w czasie obowiązywania stanu wojennego (Dz.U. nr 29, poz. 156).
Drugi Protokół Fakultatywny do Międzynarodowego Paktu Praw Obywatelskich i Politycznych w sprawie zniesienia kary śmierci, przyjęty w Nowym Jorku dnia 15 grudnia 1989 r. (Dz.U. z 2014 r., poz. 891).
Grześkowiak A., Kara śmierci w polskim prawie karnym, Toruń 1978.
Hernik-Pikulska B., Kara śmierci, Kraków 2006.
Kasiński M., O karze śmierci, Kraków 1850.
Krzymuski E., Projekt kodeksu karnego polskiego. Uwagi autora, Warszawa 1918.
Kulesza M.L., Śliwowski J.W., Ustawowy a sędziowski wymiar kary, Warszawa 1936.
Mogilnicki A., Rappaport E.S., Projekt kodeksu karnego dla ziem polskich. Część ogólna, Warszawa 1916.
Postanowienie SN (2K 804/35), ZOSNIK 1935, nr 1, poz. 300.
Projekt Kodeksu Karnego. Uzasadnienie, Warszawa 1968.
Protokół nr 13 do Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności dotyczący zniesienia kary śmierci we wszystkich okolicznościach, sporządzony w Wilnie dnia 3 maja 2002 r. (Dz.U. z 2014 r., poz. 1155).
Rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 19 marca 1928 r. o postępowaniu doraźnem (Dz.U. R.P. nr 33, poz. 315 z późn. zm.).
Rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 11 lipca 1932 r. – Kodeks karny (Dz.U. z 1932 r., nr 60, poz. 571).
Rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 24 października 1934 r. o niektórych przestępstwach przeciwko bezpieczeństwu Państwa (Dz.U. R.P. nr 94, poz. 851).
Szaniawski P., Sondaż: Kto chce przywrócenia kary śmierci, www.rp.pl/Sadownictwo/171019352-Sondaz-Kto-chce-przywrocenia-kary-smierci.html [dostęp: 15.04.2018].
Ustawa z dnia 3 czerwca 1919 r. o komisji kodyfikacyjnej (Dz.P.P.P. nr 44, poz. 315).
Ustawa z dnia 23 maja 1924 r. o powszechnym obowiązku wojskowym (Dz.U. z 1924 r., nr 61, poz. 609).
Ustawa z dnia 19 kwietnia 1969 r. – Kodeks karny (Dz.U. nr 13, poz. 94).
Ustawa z dnia 19 kwietnia 1969 r. – Kodeks karny wykonawczy (Dz.U. nr 13, poz. 98).
Ustawa z dnia 18 grudnia 1982 r. o szczególnej regulacji prawnej w okresie zawieszenia stanu wojennego (Dz.U. nr 41, poz. 27).
Ustawa z dnia 12 lipca 1995 r. o zmianie Kodeksu karnego, Kodeksu karnego wykonawczego oraz o podwyższeniu dolnych i górnych granic grzywien i nawiązek w prawie karnym (Dz.U. nr 95, poz. 475).
Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny (Dz.U. nr 88, poz. 553).
Uzasadnienie rządowego projektu kodeksu karnego, druk 1274 i 1275, II Kadencja.
Wyrok SN z dnia 22 lipca 1935 r. (2K 1437/35), ZOSNIK 1936, nr 2, poz. 79.
Wyrok SN z dnia 8 lipca 1937 r. (2K 815/37), ZOSNIK 1938, nr 1, poz. 7.
Żochowski D., Sądowa statystyka kryminalna za rok 1937, „Archiwum Kryminologiczne” 1939, t. 3, z. 1–2.
Zubik M., Kara śmierci w Polsce, [w:] M. Mitera, M. Zubik, Kara śmierci w świetle doświadczeń współczesnych systemów prawnych, Warszawa 1998.
DOI: http://dx.doi.org/10.17951/szn.2018.21.38.61-69
Data publikacji: 2018-09-30 10:43:40
Data złożenia artykułu: 2018-07-17 15:55:27
Statystyki
Wskaźniki
Odwołania zewnętrzne
- Brak odwołań zewnętrznych
Prawa autorskie (c) 2018 Marek Mierzwa, Krzysztof Niewęgłowski
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.