Kult świętego Klimenta w hagiografiach i podaniach ludowych (wizja macedońska)

Zdravko Stamatoski

Streszczenie w języku polskim


Św. Kliment Ochrydzki to najbardziej znany uczeń wielkich Braci z Salonik – Cyryla i Metodego. Jego niezwykle bogata twórczość do dziś pozostawia nam dużo cennych informacji na temat organizacji życia wiernych, moralizatorskiej edukacji chrześcijańskiej oraz  piśmiennictwa szeroko pojętego na terenie zamieszkałym przez Słowian Południowych. Wokół jego postaci do dziś krążą liczne legendy, podania i opowiadania, kult tego wielkiego świętego jest na tyle silny, że przenika do tradycji ludowej, o czym świadczą wciąż żywe zwyczaje w zakresie pielęgnowania jego kultu. Św. Kliment to niezwykle barwna postać, zasłużona również w sprawie podniesienia cyrylicy do rangi bardziej prestiżowego alfabetu, mimo iż pierwszy alfabet używany na terenie, gdzie jego działalność się odbywała (Ochryd i okolice w zachodniej Macedonii), to głagolica. Jego zasługi są wielostronne i uniwersalne. Prócz wspomnianych walorów przede wszystkim należy wyróżnić powołanie i zorganizowanie pierwszej tzw. „słowiańskiej uczelni” w Ochrydzie, na której liczna grupa mnichów i świeckich uczniów zdobywała bogatą wiedzę w różnych zakresach życia chrześcijańskiego (nauka pisania, modlitwy, właściwy stosunek do obchodzenia świąt, śpiewy liturgiczne itp.).


W Macedonii jego kult traktuje się ponadczasowo, cieszy się on nienaruszalnym autorytetem i jest odbierany również m.in. jako patron wszystkich prawosławnych oraz Macedońskiej Cerkwi Prawosławnej, a liczne publiczne instytucje, jak biblioteka czy szkoły i ulice, noszą jego nazwę.


Słowa kluczowe


prawosławie; kult świętych; hagiografie; legendy

Pełny tekst:

PDF

Bibliografia


Literatura na świecie, nr 12 (116), Warszawa 1980.

Велев И., Византиско-македонски книжевни врски, Скопје 2005.

Велев И., Кирилометодиевската традиција и континуитет, Скопје 1997.

Вражиновски Т., Народна митологија на Македонците, т. 1, Скопје–Прилеп 1998.

Вражиновски T., Македонска народна Библија, Скопје 2006.

Димитрова Е., Коруновски С., Византиска Македонија. Историја на уметноста на Македонија од IX до XV век, Скопје 2006.

Пандев Д., Стојчевска-Антиќ В., Македонија – лулка на словенската писменост, Скопје 2006.

Поленаковиќ Х., Творците на словенската писменост, Скопје 1985.

Стојчевска-Антиќ В., По стапките на Св. Климент Охридски: македонистички теми, Скопје 2003.

Нушић Б., Крај обала Охридског језера. Белешке из 1892 године, Београд 1894.




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/we.2015.1.2.27
Data publikacji: 2016-06-09 11:23:34
Data złożenia artykułu: 2016-06-09 09:41:49


Statystyki


Widoczność abstraktów - 720
Pobrania artykułów (od 2020-06-17) - PDF - 0

Wskaźniki



Odwołania zewnętrzne

  • Brak odwołań zewnętrznych


Prawa autorskie (c) 2016 Zdravko Stamatoski

Creative Commons License
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.