Wpływ czynników zewnętrznych na tranzyt polityczny krajów Europy Wschodniej: demokratyzacja przez konwergencję

Streszczenie w języku polskim

Trajektorie rozwoju krajów postkomunistycznych są zasadniczo różne. Demokratyczny okres przejściowy, który rozpoczął się niemal równocześnie, po ponad 25 latach transformacji w przestrzeni postkomunistycznej doprowadził do sformowania różnych systemów politycznych – od skonsolidowanych demokracji w Europie Środkowej i Wschodniej i krajach bałtyckich po wyraźnie autorytarne reżimy polityczne w azjatyckich republikach, na Białorusi i w Rosji. Niektórzy autorzy uważa ją, że to właśnie „odległość od Brukseli” definiuje poziom rozwoju demokracji w krajach postkomunistycznych. Zdaniem autora „odległość od Moskwy” także określa jakość tranzytu politycznego. Innymi słowy, głębokość integracji z Brukselą z jednej strony oraz z Moskwą z drugiej – w sposób zasadniczy determinuje jakość reżimu politycznego. Wszystko to stanowi podstawę do hipotezy, że konwergencja może zarówno stymulować procesy demokratyzacji, jak i powodować ich regresję. Dlatego moje badania skupiały się na takich pytaniach: w jaki sposób czynniki zewnętrzne wpłynęły na politykę poszczególnych państw?; dlaczego procesy konwergencji są tak ważne dla demokratycznych postkomunistycznych krajów Europy Wschodniej podczas okresu przejściowego?; jakie czynniki wyjaśniają wzory i różnice? Autor zwrócił uwagę na naturę wpływów egzogenicznych w krajach Europy Wschodniej, położonych pomiędzy dwoma centrum siły, głównymi graczami geopolitycznymi – UE a Rosją. Autor podjął się również analizy wpływu procesu konwergencji na przemiany polityczne w Ukrainie jako bardzo specyficzny przypadek transformacji politycznej.