Kult świętego Klimenta w hagiografiach i podaniach ludowych (wizja macedońska)

Аннотация

Św. Kliment Ochrydzki to najbardziej znany uczeń wielkich Braci z Salonik – Cyryla i Metodego. Jego niezwykle bogata twórczość do dziś pozostawia nam dużo cennych informacji na temat organizacji życia wiernych, moralizatorskiej edukacji chrześcijańskiej oraz  piśmiennictwa szeroko pojętego na terenie zamieszkałym przez Słowian Południowych. Wokół jego postaci do dziś krążą liczne legendy, podania i opowiadania, kult tego wielkiego świętego jest na tyle silny, że przenika do tradycji ludowej, o czym świadczą wciąż żywe zwyczaje w zakresie pielęgnowania jego kultu. Św. Kliment to niezwykle barwna postać, zasłużona również w sprawie podniesienia cyrylicy do rangi bardziej prestiżowego alfabetu, mimo iż pierwszy alfabet używany na terenie, gdzie jego działalność się odbywała (Ochryd i okolice w zachodniej Macedonii), to głagolica. Jego zasługi są wielostronne i uniwersalne. Prócz wspomnianych walorów przede wszystkim należy wyróżnić powołanie i zorganizowanie pierwszej tzw. „słowiańskiej uczelni” w Ochrydzie, na której liczna grupa mnichów i świeckich uczniów zdobywała bogatą wiedzę w różnych zakresach życia chrześcijańskiego (nauka pisania, modlitwy, właściwy stosunek do obchodzenia świąt, śpiewy liturgiczne itp.).

W Macedonii jego kult traktuje się ponadczasowo, cieszy się on nienaruszalnym autorytetem i jest odbierany również m.in. jako patron wszystkich prawosławnych oraz Macedońskiej Cerkwi Prawosławnej, a liczne publiczne instytucje, jak biblioteka czy szkoły i ulice, noszą jego nazwę.