Interpersonal Relations in a Materialized World or Images of Ladies in Vogue in Polish Enlightenment Comedies

Beata Strzępek-Leśniak

Abstract


The article concerns interpersonal relations in the 18th century. Selected comedies of the Enlightenment, in which images of fashionable ladies can be seen, have been characterized. Among them are Umizgi dla przysługi by Jan Drozdowski and Powrót posła by Julian Ursyn Niemcewicz. These comedies show women who have given in to a bitter and materialistic world. The pursuit of money, they have led to a shuffling of life’s overarching values. The marriage is presented as an economic transaction. In the life of a partially emancipated woman, love recedes into the background. The model for the above-mentioned works is a satire by Ignacy Krasicki titled Żona modna, which shows that during the Enlightenment the reason for getting married was mainly financial or social status.


Keywords


fashionable lady; Enlightenment comedy; marriage; money; social status

Full Text:

PDF (Język Polski)

References


Baliński, J. (1968). Paralelizm postaci w „Powrocie posła” i „Lejbe i Siora” Niemcewicza. Przegląd Humanistyczny, vol. 12(1), 137–142.

Bogucka, M. (2005). Gorsza płeć. Kobieta w dziejach Europy od antyku po wiek XXI. Warszawa: Wydawnictwo Trio.

Bystroń, J.S. (1994). Dzieje obyczajów w dawnej Polsce. Wiek XVI–XVIII. T. 1–2. Warszawa: PIW.

Czwórnóg-Jadczak, B. (1997/98). Żona modna przed oświeceniowym trybunałem rozumu. Język Polski w Szkole, nr 6, 11–15.

Drozdowski, J. (2018). Literat z biedy. Umizgi dla przysługi. Łódź: Pracownia Edytorstwa. Instytut Filologii Polskiej i Logopedii.

Godineau, D. (2001). Kobieta. W: M. Vovelle (red.), Człowiek oświecenia (s. 399–432). Warszawa: Świat Książki.

Kott, J. (red.). (1960). Komedia obyczajowa warszawska. Warszawa: IBL PAN.

Krasicki, I. (1988). Żona modna. W: Satyry i listy. Wrocław: Ossolineum.

Kurczab, H. (1979). Nauczanie integrujące języka polskiego w szkole ogólnokształcącej. Rzeszów: Wydawnictwo Uczelniane Wyższej Szkoły Pedagogicznej.

Linde, S.B. (red.). (1814). Słownik języka polskiego. T. 4. Warszawa.

Lisak, A. (2007). Miłość staropolska. Obyczaje – intrygi – skandale. Warszawa: Bellona.

Niemcewicz, J.U. (1983). Powrót posła. Komedia w trzech aktach oraz wybór bajek politycznych. Wrocław: Ossolineum.

Puzynina, G. (1928). W Wilnie i dworach litewskich 1815–1843. Wilno: Krajowa Agencja Wydawnicza.

Reczek, S. (1953). O nazwiskach bohaterów komedii polskiej XVIII wieku. Pamiętnik Literacki, vol. 44, nr 3–4, 217–237.

Witwicki, S. (1855). O języku narodowym i o francuszczyźnie, a nasamprzód o narodowości. W: Wieczory Pielgrzyma. Rozmaitości moralne, literackie i polityczne. T. 1. Lwów.




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/en.2022.7.177-193
Date of publication: 2022-12-28 15:44:05
Date of submission: 2021-10-24 13:02:05


Statistics


Total abstract view - 666
Downloads (from 2020-06-17) - PDF (Język Polski) - 0

Indicators



Refbacks

  • There are currently no refbacks.


Copyright (c) 2022 Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio N – Educatio Nova

Creative Commons License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.