Poczucie własnej skuteczności u osób skazanych na karę pozbawienia wolności

Łukasz Kwiatkowski

Streszczenie w języku polskim


Poczucie własnej skuteczności jest pojęciem szeroko opisywanym jako jeden z głównych czynników radzenia sobie z trudną sytuacją. Własna skuteczność jest odzwierciedleniem wiary w siebie, swoje kompetencje oraz umożliwia podejmowanie działań służących przejęciu kontroli nad zachowaniem i otoczeniem. W artykule omówiono definicję poczucia własnej skuteczności jako głównego terminu teorii społeczno-poznawczej Alberta Bandury oraz opisano źródła poczucia własnej skuteczności, ukazując jej rozwój w życiu jednostki. Ponadto scharakteryzowano sposoby wzmacniania poczucia skuteczności osobistej, stosowane w procesie resocjalizacji.


Słowa kluczowe


poczucie własnej skuteczności; resocjalizacja

Pełny tekst:

PDF (English)

Bibliografia


Aronson, E., Wilson, T., Aker, R. (1997). Psychologia Społeczna. Serce i Umysł. Poznań: Zysk i Sk-a.

Bandura, A. (1980). Gauging the Relationship Between Self-Efficacy Judgment and Action. Cognitive Therapy and Research, 4, 263–268.

Bandura, A. (1986). Self-Efficacy. In: A. Bandura (ed.) Social Foundations of Thought and Action.

A Social Cognitive Theory (pp. 390–453). Englewood Cliffs, NJ: Prentice Hall.

Bandura, A. (1991). Self-regulation of motivation through anticipatory and self-reactive mechanisms. In: R. Dienstbier (ed.), Nebraska Symposium on Motivation, Vol. 38. Perspective and Motivation (pp. 69–164). London: University of Nebrasca Press.

Bandura, A. (1997). Self-efficacy: The Exercise of Control. New York: Freeman.

Bandura, A. (2007). Teoria społecznego uczenia się. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Bee, H. (2004). Psychologia rozwoju człowieka. Poznań: Zysk i S-ka.

Borucka, A., Ostaszewski, K. (2008). Koncepcja resilience. Kluczowe pojęcia i wybrane zagadnienia. Medycyna Wieku Rozwojowego, 12(2), 587–597.

Buchanan, T., Selmon, N. (2008). Race and gender differences in self-efficacy: Assessing the role of gender role attitudes and family background. Sex Roles: A Journal of Research, 58(11–12), 822–836.

Dolińska-Zygmunt, G. (2002). Podstawy psychologii zdrowia. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.

Gasiul, H. (2006). Psychologia osobowości. Nurty teorie koncepcje. Warszawa: Difin.

Gromulska, L., Piotrowicz, M., Cianciara, D. (2009). Własna skuteczność w modelach zachowań zdrowotnych oraz w edukacji zdrowotnej. Przegląd Epidemiologiczny, 63(3), 427–432.

Gurba, E. (2005), Wczesna dorosłość. In: B. Harwas-Napierała, J. Trempała (eds.), Psychologia rozwoju człowieka. Tom 2. Charakterystyka okresów życia (pp. 202–233). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Hall, C. S., Lindzey, G., Campbell, J. B. (2004). Teorie osobowości. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Hall, C. S., Lindzey, G., Campbell, J. B. (2006). Teorie osobowości. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Hobfoll, S. (2006). Stres, kultura i społeczność : psychologia i filozofia stresu. Gdańsk: GWP.

Jachimowicz, V., Kostkal, T. (2009). Ocena poczucia własnej skuteczności u pensjonariuszy Domu Pomocy Społecznej. Gerontologia Polska, 17(1), 23–31.

Kalinowski, M. (2008). Struktura procesu resocjalizacji. In: B. Urban, J. M. Stanik (eds.), Resocjalizacja.Tom 1 (pp. 234–248). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Konopczyński, M. (2014). Pedagogika resocjalizacyjna. W stronę działań kreujących. Kraków: Oficyna Wydawnicza “Impuls”.

Kozicka, K. (2004). Poczucie własnej skuteczności – czynnik sprawczy i jego implikacje dla profilaktyki i teorii pedagogicznej. Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska. Sectio J, Paedagogia-Psychologia, 17, 27–38.

Laub, J. H., Sampson, R. J. (2001). Understanding desistance from crime. Crime and Justice, 28, 1–58.

MacKenzie, D. L. (2006). What works in corrections: Reducing the criminal activities of offenders and delinquents. Cambridge: Cambridge University Press.

Niewiadomska, I. (2010). Zasoby adaptacyjne osób opuszczających zakłady karne. In: M. Kalinowski, I. Niewiadomska (eds.), Skazani na wykluczenie!? Zasoby adaptacyjne osób zagrożonych marginalizacją społeczną (pp. 357–386). Lublin: Wydawnictwo KUL.

Niewiadomska, I., (2007), Osobowościowe uwarunkowania skuteczności kary pozbawienia wolności. Lublin: Wydawnictwo KUL.

Niewiadomska, I., Chwaszcz, J. (2010). Jak skutecznie zapobiegać karierze przestępczej? Lublin:

Drukarnia TEKST.

Niewiadomska, I., Chwaszcz, J., Augustynowicz, W. (2010). Więzi społeczne zamiast więzień: wsparcie pozytywnej readaptacji osób zagrożonych wykluczeniem społecznym z powodu konfliktu z prawem. Raport z badań z rekomendacjami. Lublin: Fundacja Rozwoju KUL.

Nowak, S. (2007). Metodologia badań społecznych. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN .

Nowak, B. M. (2012). Rodzina w kryzysie. Studium resocjalizacyjne. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Obuchowska, I. (1996). Drogi dorastania. Warszawa: WSiP.

Oleś, P. (2008). Wprowadzenie do psychologii osobowości. Warszawa: Scholar.

Opora, R. (2010). Resocjalizacja: wychowanie i psychokorekcja nieletnich niedostosowanych społecznie. Kraków: Oficyna Wydawnicza “Impuls”.

Pervin, L. A. (2002). Psychologia osobowości. Gdańsk: GWP.

Pervin, L. A., John, O. J. (2002). Osobowość: Teoria i badania. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Pytka, L. (2008). Róż ne ujęcia resocjalizacji. In: B. Urban, J. M. Stanik (eds.), Resocjalizacja (pp. 74–75). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Ratajczak, Z. (2000). Stres – radzenie sobie – koszty psychologiczne. In: I. Heszen-Niejodek, Z. Ratajczak (eds.), Człowiek w sytuacji stresu. Problemy teoretyczne i metodologiczne (pp. 65–87). Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.

Reber, A. (2002). Słownik psychologii. Warszawa: Scholar.

Ryan, R. M., Sheldon, K. M., Kasser, T., Deci, E. L. (1996). All goals are not created equal: An organismic perspective on the nature of goals and their regulation. In: P. M. Gollwitzer, J. A. Bargh (eds.), The psychology of action: Linking cognition and motivation to behavior (pp. 7–26). New York: Guilford.

Stefańska-Klar, R. (2005) Czy nadzieja nas różni czy upodabnia, oddala czy zbliża? W poszukiwaniu adekwatnych metod badania zjawiska zwanego ludzką nadzieją. In: Kielar-Turska, M. (ed.), Żyć wspólnie: odkrywać Innego, przeciwdziałać zniewoleniu, realizować wspólne cele; XXXII Zjazd Naukowego Polskiego Towarzystwa Psychologicznego. Kraków: Oficyna Wydawnicza “Impuls”.

Stroebe, W. (2000). Mapping social psychology series. Social psychology and health (2nd ed.). London: Open University Press.

Travis, J., Solomon, A. L., Waul, M. (2010). From Prison to Home: The Dimensions and Consequences of Prisoner Reentry. Waszyngton: The Urban Institute.

Visher, C. A., Travis, J. (2003). Transitions from prison to community: Understanding individual pathways. Annual Review of Sociology, 29, 89–113.

Zakrzewski, J. (1987). Poczucie skuteczności a samoregulacja zachowania. Przegląd Psychologiczny, 30(3), 661–676.

Zientek, I. (2006). Poczucie własnej skuteczności w wymiarze międzykulturowym: Ocena Skali Samoskuteczności w Karierze Międzynarodowej. Czasopismo Psychologiczne, 12(1), 61–71.




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/j.2020.33.4.133-147
Data publikacji: 2021-01-25 12:17:19
Data złożenia artykułu: 2019-12-11 15:20:40


Statystyki


Widoczność abstraktów - 1541
Pobrania artykułów (od 2020-06-17) - PDF (English) - 983

Wskaźniki



Odwołania zewnętrzne

  • Brak odwołań zewnętrznych


Prawa autorskie (c) 2021 Łukasz Kwiatkowski

Creative Commons License
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.