Ukryj
Pokaż wszystkie
Wyślij tekst przez e-mail Wydarzenia indywidualne i społeczne a wymiary tożsamości osobistej – badania empiryczne
Streszczenie w języku polskim
W artykule przedstawiono wyniki badań ukazujących zmiany w wymiarach tożsamości osobistej oraz w przekonaniach, emocjach i wartościach człowieka, które zachodzą w związku z wydarzeniami mającymi charakter indywidualny lub społeczny. W przeprowadzonym badaniu próbowano znaleźć odpowiedź na pytanie badawcze, jaki jest związek wymiaru tożsamości osobistej z doświadczanymi wydarzeniami o charakterze społecznym i indywidualnym. W badaniu uczestniczyły 142 osoby, w tym 82 kobiety i 60 mężczyzn. Do pomiaru wymiarów tożsamości posłużono się Skalą Wymiarów Rozwoju Tożsamości (Dimensions of Identity Development Scale, DIDS) autorstwa Luyckxa i in. w polskiej adaptacji Brzezińskiej i Piotrowskiego. Badanie przeprowadzone zostało w Polsce. Postawiona teza przewidywała, że wydarzenie indywidualne ma większy wpływ na zmiany tożsamości osobistej niż wydarzenie społeczne. Wykazano, że ilość zmian społecznych decyduje w większym stopniu o zmianach w obrębie wymiaru tożsamości osobistej Eksploracja ruminacyjna, natomiast percepcja wydarzenia indywidualnego – biorąc pod uwagę jego charakter – ma większe oddziaływanie na tożsamość osobistą niż wydarzenie społeczne, zwłaszcza w wymiarze Identyfikacja ze zobowiązaniem. Uzyskane wyniki mogą mieć znaczenie dla praktyki klinicznej w kontekście rozumienia skutków oddziaływań różnego rodzaju wydarzeń życiowych na rozwój lub regres człowieka w zakresie podejmowanych przez niego decyzji i obieranych celów w dalszej perspektywie czasowej.
Słowa kluczowe
Pełny tekst:
PDFBibliografia
LITERATURA
Bernat, A., Krzyszkowska, M. (2017). Znaczenie i sposoby wykorzystania psychospołecznych zasobów zaradczych w ujęciu S.E. Hobfolla. Studia Paradyskie, (27), 255–278.
Boals, A. (2010). Events That Have Become Central to Identity: Gender Differences in the Centrality of Events Scale for Positive and Negative Events. Applied Cognitive Psychology: The Official Journal of the Society for Applied Research in Memory and Cognition, 24(1), 107–121. DOI: https://doi.org/10.1002/acp.1548
Brzezińska, A. (2006). Dzieciństwo i dorastanie: korzenie tożsamości osobistej i społecznej. W: A.W. Brzezińska, A. Hulewska, J. Słomska (red.), Edukacja regionalna (s. 47–77). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Brzezińska, A.I., Piotrowski, K., Garbarek-Sawicka, E., Karowska, K., Muszyńska, K. (2010). Wymiary tożsamości a ich podmiotowe i kontekstowe korelaty. Studia Psychologiczne, 49(1), 81–93.
Chmielińska, A., Modrzejewska-Świgulska, M. (2020). Women’s Life (Re)Decisions: Report from Biographical Narratives. Przegląd Badań Edukacyjnych, 1(30), 87–105. DOI: https://doi.org/10.12775/PBE.2020.005
Dąbrowski, A. (2020). Emocje. W poszukiwaniu antyesencjalistycznego ujęcia. Etyka, 59(1), 81–100. DOI: https://doi.org/10.14394/etyka.1284
Dębiec, J., LeDoux, J.E. (2013). Emotion. W: A.L.C. Runehov, L.Oviedo (Eds.), Encyclopedia of Sciences and Religions (s. 721–723). Dordrecht: Springer. DOI: https://doi.org/10.1007/978-1-4020-8265-8_371
Dębińska, K., Przytomska, E., Piechowiak, T. (2013). Profilaktyka wykluczenia społecznego młodych dorosłych – założenia i praktyka centrum integracji społecznej „SOS” w Szczecinie. Polityka Społeczna, 40(2), 53–58.
Dudek, B., Koniarek, J. (2003). Wsparcie społeczne jako modyfikator procesu stresu – wybrane problemy teoretyczne i narzędzie pomiaru. Medycyna Pracy, 54(5), 427–435.
Jakovljevic, M., Bjedov, S., Jaksic, N., Jakovljevic, I. (2020). COVID-19 Pandemia and Public and Global Mental Health from the Perspective of Global Health Security. Psychiatria Danubina, 32(1), 6–14. DOI: https://doi.org/10.24869/psyd.2020.6
Janssen, L.H.C., Kullberg, M.-L.J., Verkuil, B., Zwieten, N. van, Wever, M.C.M., … Elzinga, B.M. (2020). Does the COVID-19 Pandemic Impact Parents’ and Adolescents’ Well-Being? An EMA-Study on Daily Affect and Parenting. PloS One, 15(10), e0240962. DOI: https://doi.org/10.1371/journal.pone.0240962
Juczyński, Z. (2000). Poczucie własnej skuteczności – teoria i pomiar. Acta Universitatis Lodziensis. Folia Psychologica, 4, 11–23.
Juczyński, Z. (2019). Wydarzenia zmiany życiowej z perspektywy zdrowia człowieka. Sztuka Leczenia, (2), 49–56.
Kaczmarska, A., Curyło-Sikora, P. (2016). Problematyka stresu – przegląd koncepcji. Hygeia Public Health, 51(4), 317–321.
Kontoangelos, K., Economou, M., Papageorgiou, C. (2020). Mental Health Effects of COVID-19 Pandemia: A Review of Clinical and Psychological Traits. Psychiatry Investigation, 17(6), 491–505. DOI: https://doi.org/10.30773/pi.2020.0161
Kubacka-Jasiecka, D. (2008). Autodestruktywna tożsamość a kryzys emocjonalny. W: D. Kubacka-Jasiecka, M. Kuleta (red.), W kręgu psychologicznej problematyki tożsamości (s. 253–275). Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Kwapis, K., Brygoła, E. (2013). Tożsamość osobista w ujęciu emotywno-refleksyjnym: zawartość, funkcje i procesy kształtowania tożsamości. Opuscula Sociologica, 4(6), 33–49.
Liu, Z., Thong, M.S.Y., Doege, D., Koch-Gallenkamp, L., Bertram, H., … Arndt, V. (2021). Prevalence of Benefit Finding and Posttraumatic Growth in Long-Term Cancer Survivors: Results from a Multi-Regional 59 Population-Based Survey in Germany. British Journal of Cancer, 125(6), 877–883. DOI: https://doi.org/10.1038/s41416-021-01473-z
Mangelsdorf, J., Eid, M., Luhmann, M. (2019). Does Growth Require Suffering? A Systematic Review and Meta-Analysis on Genuine Posttraumatic and Postecstatic Growth. Psychological Bulletin, 145(3), 302–338. DOI: https://doi.org/10.1037/bul0000173
Marchlewska, M., Czarnecka, M., Molenda, Z., Lewczuk, K., Krysztofiak, M., … Kobylińska, D. (2019). Trzecioosobowe wizualizacje własnej przeszłości: o uwydatnianiu pozytywnych wspomnień z pamięci autobiograficznej. Czasopismo Psychologiczne, 25(1), 159–164.
Mikulska, U., Styła, R. (2011). Zmiany nasilenia objawów zaburzeń psychicznych w toku oddziaływań psychoterapeutycznych a efektywność psychoterapii. Psychoterapia, 157(2), 71–82.
Oleszkowicz, A., Gwiżdż, K. (2019). Formowanie się tożsamości osobistej w okresie stającej się dorosłości w kontekście poczucia bezpieczeństwa i gotowości do zmian. Polskie Forum Psychologiczne, 24(2), 184–204.
Oleś, P.K. (2019). The Paul Gauguin Syndrome: A Great Life Change. W: I. Lebuda, V. Petre Glăveanu (Eds.), The Palgrave Handbook of Social Creativity Research (s. 317–334). Cham: Palgrave Macmillan. DOI: https://doi.org/10.1007/978-3-319-95498-1_20
Senejko, A. (2010). Inwentarz Stylów Tożsamości (ISI) Michaela D. Berzonsky’ego – dane psychometryczne polskiej adaptacji kwestionariusza. Psychologia Rozwojowa, 15(4), 31–48.
Tylikowska, A. (2000). Teoria dezintegracji pozytywnej Kazimierza Dąbrowskiego: trud rozwoju ku tożsamości i osobowości. W: A. Gałdowa (red.), Tożsamość człowieka. Psychologia osobowości (T. 4; s. 231–258). Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Zenderowski, R. (2011). Pamięć i tożsamość narodowa. Athenaeum. Polskie Studia Politologiczne, 28, 149–166.
NETOGRAFIA
Serwis Rzeczypospolitej Polskiej. (2021). Od 20 marca w całej Polsce obowiązują rozszerzone zasady bezpieczeństwa. Pobrane z: https://www.gov.pl/web/koronawirus/od-20-marca-w-calej-polsce-obowiazuja-rozszerzone-zasady-bezpieczenstwa (dostęp: 3.07.2022).
DOI: http://dx.doi.org/10.17951/j.2022.35.3.7-22
Data publikacji: 2022-12-19 09:09:29
Data złożenia artykułu: 2022-07-07 23:50:30
Statystyki
Wskaźniki
Odwołania zewnętrzne
- Brak odwołań zewnętrznych
Prawa autorskie (c) 2022 Aleksandra Witkowska, Dorota Mącik
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.