Strategie językowe w powszechnym kształceniu muzycznym

Justyna Woszczak

Streszczenie w języku polskim


W artykule przedstawiono zarys różnych strategii uczenia się języka obcego, których obecność można zauważyć także w cenionych metodach i koncepcjach wychowania muzycznego w szkole. Podobieństwa muzyki i języka od wielu lat są przedmiotem dyskusji filozofów, muzykologów, językoznawców i psychologów. Co więcej, wraz z rozwojem technik neuroobrazowych dostarczono naukowych dowodów przybliżających analogie występujące w procesie percepcji struktur językowych i muzycznych. W artykule wskazano podobieństwa języka i muzyki w zakresie dydaktyki, ze szczególnym uwzględnieniem sposobów ich nabywania. W odniesieniu do strategii uczenia się języka obcego przedstawiono analogiczne strategie uczenia się muzyki. Przedmiotem rozważań są też możliwości korelacji obu dziedzin oraz metody CLIL (Content and Language Integrated Learning). Metoda CLIL, która obecnie coraz częściej stosowana jest w szkolnictwie ogólnokształcącym, w odniesieniu do muzyki może przynieść podwójne korzyści. Taka forma zintegrowanego nauczania muzyczno-językowego może być stosowana zarówno w powszechnym kształceniu muzycznym, jak i w szkolnictwie muzycznym I i II stopnia. Ponadto krótko opisano niedawno przeprowadzone badania dotyczące wprowadzenia metody CLIL do szkolnictwa muzycznego II stopnia.


Słowa kluczowe


strategie uczenia się języka obcego; kształcenie muzyczne; metoda CLIL; dydaktyka

Pełny tekst:

PDF

Bibliografia


Anisimowicz, B. (2000). Alternatywne nauczanie języków obcych w XX wieku. Sugestopedia. Warszawa: DiG.

Asher, J.J. (1969). The Total Physical Response Approach to Second Language Learning. The Modern Language Journal, 53(1), 3–17. DOI: 10.1111/j.1540-4781.1969.tb04552.x

Bauer, J. (2008). Empatia. Co potrafią lustrzane neurony. Warszawa: PWN.

Burowska, Z., Głowacka, E. (1998). Psychodydaktyka muzyczna. Zarys problematyki. Kraków: Akademia Muzyczna w Krakowie.

Burowska, Z., Karpała, B., Noworol, B., Wilk, A. (1989). So mi la. Ćwiczenia muzyczne w klasach I–III. Książka pomocnicza dla nauczyciela. Warszawa: WSiP.

Burowska, Z., Kurcz, J., Wilk, A. (red.). (1994). Krakowska koncepcja wychowania muzycznego w świetle przeprowadzonych badań. Kraków: Akademia Muzyczna w Krakowie.

Cohen, V. (2015). Musical Mirrors and Mirror Neurons. W: International Scientific Conference “Art and Education – Traditions and Contemporaneity” (Vol. 1; s. 61–71). Plovdiv: Academy of Music, Dance and Fine Art.

Cook, V. (2008). Second Language Learning and Language Teaching. London: Hodder Education.

Coyle, D., Hood, P., Marsh, D. (2010). CLIL: Content and Language Integrated Learning. Cambridge: Cambridge University Press. DOI: 10.1017/9781009024549

Dalton-Puffer, C. (2007). Discourse in Content and Language Integrated Learning (CLIL) Classrooms. Amsterdam: John Benjamins. DOI: 10.1075/lllt.20

Dörnyei, Z. (2001). Motivational Strategies in the Language Classroom. Cambridge: Cambridge University Press. DOI: 10.1017/CBO9780511667343

Dreyer, C., Oxford, R.L. (1996). Learning Strategies and Other Predictors of ESL Proficiency among Afrikaans-Speakers in South Africa. W: R. Oxford (Ed.), Language Learning Strategies around the World: Cross-Cultural Perspectives (s. 61–74). Manoa: University of Hawaii Press.

Ettlinger, M., Margulis, E.H., Wong, P.C.M. (2011). Implicit Memory in Music and Language. Frontiers in Psychology, 2. DOI: 10.3389/fpsyg.2011.00211

Gajo, L. (2007). Linguistic Knowledge and Subject Knowledge: How Does Bilingualism Contribute to Subject Development? Bilingual Education and Bilingualism, 10(5), 563–581. DOI: 10.2167/beb459.0

Gallese, V., Keysers, C., Rizzolatti, G. (2004). A Unifying View of the Basis of Social Cognition. Trends in Cognitive Sciences, 8(9), 396–403. DOI: 10.1016/j.tics.2004.07.002

Gordon, E.E. (1997). Umuzykalnianie niemowląt i małych dzieci. Kraków: Wydawnictwo „Zamiast korepetycji”.

Kalarus, A. (2018). Muzyczne działania percepcyjno-zabawowo-twórcze jako formy aktywności prewencyjnej wobec szkolnego stresu uczniów szkół podstawowych. Kraków: Akademia Muzyczna w Krakowie.

Krashen, S. (1982). Principles and Practice in Second Language Acquisition. Oxford: Pergamon Press.

Kurcz, J. (1994). Znaczenie twórczości muzycznej uczniów klas I–III szkoły podstawowej w przygotowaniu do percepcji muzyki. W: Z. Burowska, J. Kurcz, A. Wilk (red.), Krakowska koncepcja wychowania muzycznego w świetle przeprowadzonych badań (s. 21–26). Kraków: Akademia Muzyczna w Krakowie.

Lamsfuss-Schenk, S. (2014). Inny język – inna historia? Zmiany w nauczaniu historii poprzez użycie języka obcego. W: M. Dakowska, M. Olpińska-Szkiełko (red.), Edukacja dwujęzyczna w przedszkolu i szkole (s. 127–137). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe IKL@.

Lasagabaster, D. (2008). Foreign Language Competence in Content and Language Integrated Courses. The Open Applied Linguistics Journal, 1, 31–42.

Lasagabaster, D., Sierra, J.M. (2009). Language Attitudes in CLIL and Traditional EFL Classes. International CLIL Research Journal, 1(2). 4–17.

Marsh, D., Maljers, A., Hartiala, A.-K. (2001). Profiling European CLIL Classrooms. Jyväskylä: University of Jyväskylä.

Marsh, D., Zając, M., Gozdawa-Gołębiowska, H. (2008). Profile Report Bilingual Education (English) in Poland. Warszawa: CODN.

Meyer, L.B. (1974). Emocja i znaczenie w muzyce. Kraków: PWN.

Michalak, B. (2009). Schulwerk Carla Orffa. Idea muzyki elementarnej i jej recepcja. Poznań: Wydawnictwo Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk.

Mukamel, R., Ekstrom, A.D., Kaplan, J., Lacoboni, M., Fried, I. (2010). Single-Neuron Responses in Humans during Execution and Observation of Actions. Current Biology, 20(8), 750–756. DOI: 10.1016/j.cub.2010.02.045

Mursell, J.L. (1956). Music Education Principles and Programs. New York: Silver Burdett Company.

Naiman, N., Fröhlih, M., Stern, H., Todesco, A. (1996). The Good Language Learner. Bristol–Buffalo–Toronto: Multilingual Matters.

O’Malley, J.M., Chamot, A.U. (1990). Learning Strategies in Second Language Acquisition. New York: Cambridge University Press. DOI: 10.1017/CBO9781139524490

Oxford, R.L. (1990). Language Learning Strategies: What Every Teacher Should Know. Boston: Heinle & Heinle Publishers.

Oxford, R.L. (2001). Language Learning Styles and Strategies: An Overview. GALA, 1–25.

Oxford, R.L., Ehrman, M.E. (1995). Adults’ Language Learning Strategies in an Intensive Foreign Language Program in the United States. System, 23(3), 359–386. DOI: 10.1016/0346-251X(95)00023-D

Półturzycki, J. (1999). Dydaktyka dla nauczycieli. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek.

Przychodzińska, M. (1989). Wychowanie muzyczne – idee, treści, kierunki rozwoju. Warszawa: WSiP.

Rizzolatti, G., Craighero, L. (2006). Mirror Neuron: A Neurological Approach to Empathy. DOI: 10.1007/3-540-29803-7_9

Rizzolatti, G., Fogassi, L., Gallese, V. (2006). Mirrors in the Mind. Scientific American, 295(5), 54–61. DOI: 10.1038/scientificamerican1106-54

Rubin, J. (1981). Study of Cognitive Processes in Second Language Learning. Applied Linguistics, 2(2), 117–131. DOI: 10.1093/applin/II.2.117

Slevc, L.R., Rosenberg, J.C., Patel, A.D. (2009). Making Psycholinguistics Musical: Self-Paced Reading Time Evidence for Shared Processing of Linguistic and Music Syntax. Psychonomic Bulletin & Review, 16(2), 374–381. DOI: 10.3758/PBR.16.2.374

Steinbeis, N., Koelsch, S. (2008). Shared Neural Resources between Music and Language Indicate Semantic Processing of Musical Tension-Resolution Patterns. Cerebral Cortex, 18(5), 1169–1178. DOI: 10.1093/cercor/bhm149

Szuman, S. (1980). O sztuce i wychowaniu estetycznym. Warszawa: WSiP.

Van De Craen, P., Mondt, K., Allain, L., Smit, U. (2007). Why and How CLIL Works: An Outline for a CLIL Theory. Vienna English Working Papers, 3(16), 70–78.

Wong, P.C.M., Skoe, E., Russo, N.M., Dees, T., Kraus, N. (2007). Musical Experience Shapes Human Brainstem Encoding of Linguistic Pitch Patterns. Nature Neuroscience, 10(4), 420–422. DOI: 10.1038/nn1872




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/j.2023.36.2.177-188
Data publikacji: 2023-08-28 09:42:24
Data złożenia artykułu: 2023-02-19 20:49:39


Statystyki


Widoczność abstraktów - 439
Pobrania artykułów (od 2020-06-17) - PDF - 227

Wskaźniki



Odwołania zewnętrzne

  • Brak odwołań zewnętrznych


Prawa autorskie (c) 2023 Justyna Woszczak

Creative Commons License
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.