Zjawisko (nie)wykluczenia społecznego rodziców wychowujących dziecko z niepełnosprawnością w środowisku lokalnym i ich wsparcie
Streszczenie w języku polskim
Rzeczywistość, w której żyjemy, nadal często charakteryzuje zjawisko nierówności społecznejokreślanej mianem zróżnicowania lub stratyfikacji. W tego rodzaju rzeczywistości wiele osób nie radzi sobie z różnymi trudnościami natury osobistej i społecznej. Część z nich doświadcza wykluczenia społecznego definiowanego jako skutek różnego rodzaju niekorzystnej sytuacji społecznej. W niniejszym artykule przybliżono problematykę zagrożenia zjawiskiem wykluczenia społecznego wśród rodziców wychowujących dziecko z niepełnosprawnością. Jest to problematyka bardzo trudna do badań ze względu na fakt, że dotyka wszystkich członków rodziny, ich więzi i uczuć. Główny problem badań sformułowano w formie pytania: Czy rodzice wychowujący dziecko z niepełnosprawnością doświadczają wykluczenia społecznego i wsparcia w środowisku lokalnym? Badania pedagogiczne przeprowadzono w 2022 r. wśród 80 rodziców wychowujących dzieci z niepełnosprawnością. Wyniki badań pokazały obraz badanej grupy rodziców wychowujących dzieci z niepełnosprawnością. Zdecydowana większość z nich doświadcza na co dzień różnych form wykluczenia społecznego, w tym uprzedzeń, negatywnych zachowań, braku akceptacji.
Słowa kluczowe
Pełny tekst:
PDFBibliografia
Balázs-Földi, B. (2022). Social Protection of Children with Disabilities Before the Change of Regime and at Present. Journal of Childhood, Education & Society, 3(3), 233–248. DOI: 10.37291/2717638X.202233206
Brzezińska, A.I., Kaczan, R., Smoczyńska, K. (red.). (2010). Sytuacja i możliwości pomocy dla osób z rzadkimi i sprzężonymi ograniczeniami sprawności. Warszawa: Wydawnictwo Scholar.
Brzezińska, A., Pluta, J., Rycielski, P. (red.). (2010). Potrzeby specyficznych grup osób z ograniczeniami sprawności. Warszawa: Wydawnictwo Scholar.
Budo, C., Bălăuță, D.S., Vlaicu, F.L. (2021). The Role of the Family in the Social Integration of the Child with Disabilities. Journal Plus Education/Educatia Plus, 28(1), 182–193.
Commission européenne (2004). Rapport conjoint sur l’inclusion sociale. Pobrane z: https://ec.europa.eu/employment_social/social_inclusion/docs/final_joint_inclusion_report_2003_fr.pdf
Czapiński, J., Panek, T. (red.). (2011). Diagnoza społeczna 2011. Warunki i jakość życia Polaków. Raport. Warszawa: Rada Monitoringu Społecznego.
Fajfer-Kruczek, I. (2015). Wykluczenie społeczne osób z niepełnosprawnością w środowisku lokalnym. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
Frąckiewicz, L. (red.). (2005). Przeciwdziałanie wykluczeniu społecznemu. Katowice: Akademia Ekonomiczna w Katowicach.
Galkienė, A., Blinkevičienė, E. (2018). Expression of Social Interaction of Parents Raising Children with Autism Spectrum Disorder. Pedagogy Studies/Pedagogika, 132(4), 228–240. DOI: 10.15823/p.2018.132.14
Giddens, A. (2006). Socjologia. Warszawa: PWN.
Golinowska, E., Tarkowska, I., Topińska, A. (red.). (2005). Ubóstwo i wykluczenie społeczne. Badania, metody, wyniki. Warszawa: Instytut Pracy i Spraw Socjalnych.
Grotowska-Leder, J. (2005). Ekskluzja i inkluzja społeczna: diagnoza, uwarunkowania, kierunki działań. W: J. Grotowska-Leder, K. Faliszek (red.), Społeczna ekskluzja i inkluzja. Diagnoza, uwarunkowania, kierunki działań. Toruń: Wydawnictwo Edukacyjne Akapit.
Haraz, S. (2019). Disability of the Child – Factor of the Risk of Social Exclusion of Parents (Experimental Research of Constatation). Moldavian Journal for Education and Social Psychology, 3(1), 21–33. DOI: 10.18662/mjesp/07
Jarosz, M. (red.). (2008). Naznaczeni i napiętnowani o wykluczeniu politycznym. Warszawa: Wydawnictwo Oficyna Naukowa.
Kaźmierczak, T. (2006). Praca socjalna. Między upośledzeniem społecznym a obywatelskością. Katowice: Wydawnictwo Naukowe „Śląsk”.
Kłonkowska, A., Szuc, M. (red.). (2013). Społecznie wykluczeni. Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego.
Marszałek, L., Padrak, A. (2011). Niepełnosprawność jako determinant automarginalizacji społecznej. W: A. Fidelus (red.), Oblicza wykluczenia i marginalizacji społecznej. Warszawa: Wydawnictwo UKSW.
Młyński, J. (2012). Wykluczenie społeczne niepokojącym zjawiskiem nowoczesności. Horyzonty Wychowania, 11(2), 145–184.
Palak, Z. (2012). Dystans społeczny wobec osób z różnym rodzajem niepełnosprawności – wczoraj i dziś. W: M. Parchomiuk, B. Szabała (red.), Dystans społeczny wobec osób z niepełnosprawnością jako problem pedagogiki specjalnej. Lublin: Wydawnictwo UMCS.
Raś, D. (2000). Rozwój praw człowieka w teorii i praktyce społecznej. W: B. Kosek-Nita, D. Raś (red.), Kontakty z ludźmi „Innymi” jako problem wychowania, opieki i resocjalizacji. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
Silver, H. (1994). Social Exclusion and Social Solidarity: Three Paradigms. International Labour Review, 133(5–6), 531–578.
Skura, M. (2016). Ja-inny. Relacje społeczne osób z niepełnosprawnością. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego. DOI: 10.31338/uw.9788323524830
Stuchliński, J.A. (2011). Ważniejsze aspekty moralne wykluczenia i marginalizacji społecznej. W: A. Fidelus (red.), Oblicza wykluczenia i marginalizacji społecznej. Warszawa: Wydawnictwo UKSW.
Tomczyszyn, D. (2012). Niepełnosprawność w aspekcie stereotypów. W: A. Leszczyńska-Rejchert, E. Kantowicz (red.), Stereotypy a starość i niepełnosprawność. Toruń: Wydawnictwo Akapit.
Wolińska, J. (2015). Percepcja społeczna, stereotyp niepełnosprawności – perspektywa aktora i obserwatora. Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska. Sectio J, Paedagogia–Psychologia, 28(1), 45–66. DOI: 10.17951/j.2015.28.1.45
Zespół Zadaniowy do Spraw Reintegracji Społecznej (2003). Narodowa Strategia Integracji Społecznej dla Polski. Pobrane z: https://archiwum.mrips.gov.pl/gfx/mpips/userfiles/File/mps/NSIS.pdf
Żyta, A., Nosarzewska, S. (2009). Jakość życia osób niepełnosprawnych a społeczna marginalizacja. W: J. Rutkowiak, A. Krause (red.), Obszary społecznej marginalizacji – niepełnosprawność. Olsztyn: Olsztyńska Szkoła Wyższa im. Józefa Rusickiego.
DOI: http://dx.doi.org/10.17951/j.2023.36.4.135-152
Data publikacji: 2024-03-14 10:37:14
Data złożenia artykułu: 2023-03-24 21:37:13
Statystyki
Wskaźniki
Odwołania zewnętrzne
- Brak odwołań zewnętrznych
Prawa autorskie (c) 2024 Stanisława Nazaruk, Joanna Waszczuk, Ewa Lipińska, Agnieszka Olędzka
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.