Młodzi dorośli w sytuacjach subiektywnie trudnych. Jakościowe badanie sposobów konfrontacji z problemami w środowisku pracy

Ewa Rzechowska, Bogumiła Krawiec

Streszczenie w języku polskim


Przedmiotem artykułu jest funkcjonowanie współczesnych młodych dorosłych w sytuacjach dla nich subiektywnie trudnych. Celem badań była rekonstrukcja i analiza sposobów radzenia sobie młodych dorosłych w sytuacjach postrzeganych przez nich jako trudne. W badaniach wzięły udział 122 osoby w wieku 20–35 lat. Dane zostały zebrane za pomocą wywiadu podążającego oraz ankiety. Badania przeprowadzono z wykorzystaniem paradygmatu badawczego definiującego zjawisko jako proces (podejście procesualne), ujawniającego jego złożoność i wewnętrzne mechanizmy oraz ich genezę (analiza ukierunkowana na rekonstrukcję różnorodności jego wewnętrznej struktury z wykorzystaniem analiz jakościowych oraz jednej z metod data mining – algorytmu C4.5 Quinlana). Uzyskano model empiryczny ukazujący spektrum sposobów radzenia sobie z trudnościami napotykanymi przez młodych ludzi w codziennym życiu: od (1) wycofania lub podporządkowania się bądź (2) kontrolowania obszaru działania poprzez narzucanie/przyjmowanie reguł do (3) wykroczenia poza ochronę siebie poprzez minimalizowanie niepowodzeń czy (4) postrzegania konfrontacji z problemami jako naturalnego składnika życia.


Słowa kluczowe


młodzi dorośli; sytuacje subiektywnie trudne; aktywność zawodowa; dane jakościowe; algorytm C4.5 Quinlana

Pełny tekst:

PDF (English)

Bibliografia


Adamczyk, K., & Segrin, C. (2016). The mediating role of romantic desolation and dating anxiety in the association between interpersonal competence and life satisfaction among polish young adults. Journal of Adult Development, 23, 1–10.

Andrews, J.A., & Westling, E. (2016). Substance use in emerging adulthood. In J.J. Arnett (Ed.), The Oxford Handbook of Emerging Adulthood (pp. 521–542). Oxford: Oxford University Press.

Anyan, F., & Hjemdal, O. (2018). Stress of home life and gender role socializations, family cohesion, and symptoms of anxiety and depression. Women Health, 58, 548–564. DOI: 10.1080/03630242.2017.1316343

Arnett, J.J. (2004). Emerging Adulthood: The Winding Road from the Late Teens Through the Twenties. Oxford: Oxford University Press.

Bańka, A. (2004). Rozwój i zastosowanie teorii psychologicznych w współczesnym doradztwie karier w kontekście integracji transkulturowej. Chowanna, 2(23), 9–32.

Braithwaite, S.R., Delevi, R., & Fincham, F.D. (2010). Romantic relationships and the physical and mental health of college students. Personal Relationships, 17(1), 1–12. DOI: 10.1111/j.1475-6811.2010.01248.x

Brzezińska, A. (2017). Tożsamość u progu dorosłości. Wizerunek uczniów szkół ponadgimnazjalnych. Poznań: Wyd. Nauk. WNS UAM.

Buchner-Jeziorska, A. (2011). Studia wyższe – bez szans na sukces?! Acta Universitatis Lodziensis. Folia Sociologica, 39, 17–31.

Cewińska, J., Striker, M., & Wojtaszczyk, K. (2009), Zrozumieć pokolenie Y – wyzwanie dla zarządzania zasobami ludzkimi. In M. Juchnowicz (red.), Kulturowe uwarunkowania zarządzania kapitałem ludzkim (pp. 118–134). Warszawa: Oficyna Wolters Kluwer Business.

Chirkowska-Smolak, T. (2007). Rozwijanie kompetencji jako proaktywny sposób radzenia sobie z przemianami. In M. Strykowska (red.), Funkcjonalne i dysfunkcjonalne zjawiska organizacyjne, (pp. 83–104). Poznań: Wyd. Nauk. UAM.

Chmiel, N. (2002). Psychologia pracy i organizacji. Gdańsk: GWP.

Cross, S.E., Bacon, P.L., & Morris, M.L. (2000). The relational-interdependent self-construal and relationships. Journal of Personality and Social Psychology, 78, 791–808.

Deci, E.L., & Ryan, R.M. (2008). Self-determination theory: A macrotheory of human motivation, development, and health. Canadian Psychology, 49(3), 182–185. DOI: 10.1037/a0012801

Eldor, L., & Vigoda-Gadot, E. (2017). The nature of employee engagement: Rethinking the employee–organization relationship. The International Journal of Human Resource Management, 28(3), 526–552. DOI: 10.1080/09585192.2016.1180312

Gajda, J. (2016). Zarządzanie pracownikami pokolenia Y nowym wyzwaniem dla pracodawców. Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, 454, 217–228.

Gajderowicz, T., Grotkowska, G., & Wincenciak, L. (2013). Rola systemu edukacji w dostarczaniu kwalifikacji poszukiwanych przez pracodawców: analiza przypadku województwa pomorskiego. Edukacja, 2(122), 5–19.

Górniak, J. (red.) (2015). (Nie)wykorzystany potencjał. Szanse i bariery na polskim rynku pracy. Warszawa: PARP.

Grupp, H., & Linstone, H. (1999). National Technology Foresight Activities Around the Globe: Resurrection and New Paradigms. Technology Forecasting and Social Change, 60(1), 85–94. DOI: 10.1016/S0040-1625(98)00039-0

Guichard, J. (2007). Transition. In J. Guichard, & M. Huteau (Eds.), Orientation et insertion professionnelle. 75 concepts clés. Paris: Dunod.

Herman, J.L. (2000). Przemoc. Uraz psychiczny i powrót do równowagi. Gdańsk: GWP.

Hogan, R., & Roberts, B.W. (2000). A socioanalytic perspective on person-environment interaction. In W.B. Walsh, K.H. Craik, & R.H. Price (Eds.), Person-Environment Psychology: New Directions and Perspectives (pp. 1–23). Mahwah: Lawrence Erlbaum Associates Publishers.

Jobson, L., Miskon, N., Dalgleish, T., Hitchcock, C., Hill, E., Golden, A.M., Zulkefly, N.S., & Mukhtar, F. (2018). Impact of culture on autobiographical life structure in depression. British Journal of Clinical Psychology, 57, 382–396. DOI: 10.1111/bjc.12181

Kornaszewska-Polak, M. (2013). Style komunikowania się kobiet i mężczyzn a sytuacje trudne. Kwartalnik Naukowy Fides et Ratio, 2(13), 102–121.

Kraczla, M. (2013). Wypalenie zawodowe jako efekt długotrwałego stresu. Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Humanitas. Zarządzanie, 2, 69–81.

Kuczyńska, A., & Janda-Dębek, B. (2002). Subiektywna interpretacja sytuacji a style radzenia sobie ze stresem. In I. Heszen-Niejodek (red.), Konteksty stresu psychologicznego (pp. 13–25). Katowice: Wyd. UŚ.

Lehmann, V., Tuinman, M.A., Braeken, J., Vingerhoets, J.J.M., Sanderman, R., & Hagedoorn, M. (2015). Satisfaction with relationship status: Development of a new scale and the role in predicting well-being. Journal of Happiness Studies, 16, 169–184. DOI: 10.1007/s10902-014-9503-x

Lichtarski, J. (2007). Specyfika doboru pracowników do struktur zadaniowych w teorii i praktyce. Zarządzanie Zasobami Ludzkimi, 6, 25–40.

Lindell, A.K., Campione-Barr, N., & Killoren, S.E. (2017). Implications of parent–child relationships for emerging adults’ subjective feelings about adulthood. Journal of Family Psychology, 31(7), 810–820. DOI: 10.1037/fam0000328.

Liszka, M., & Barwińska-Małajowicz, A. (2016). Young people in the labor market in Poland – barriers and opportunities. Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Ekonomiczno-Społecznej w Ostrołęce, 23, 74–84.

Marianowska, A. (2013). Pomiędzy adolescencją a dorosłością – koncepcja emerging adulthood Jeffreya J. Arnetta. Edukacja Dorosłych, 1, 91–104.

Mazur-Wierzbicka, E. (2015). Kompetencje pokolenia Y – wybrane aspekty. Studia i Prace Wydziału Nauk Ekonomicznych i Zarządzania Uniwersytetu Szczecińskiego, 39, 307–320.

Nelson, S.K., Lyubomirsky, S., & Kushlev, K. (2014). The pains and pleasures of parenting: When, why, and how is parenthood associated with more or less well-being? Psychological Bulletin, 140(3), 846–895. DOI: 10.1037/a0035444

Nisbet, R., Miner, G., & Elder, J. (2009). Handbook of Statistical Analysis and Data Mining Applications. Cambridge: Academic Press.

Pasley, K., Kerpelman, J., & Guilbert, D.E. (2001). Gendered conflict, identity disruption, and marital instability: Expanding Gottman’s model. Journal of Social and Personal Relationships, 18(1), 5–27. DOI: 10.1177/0265407501181001

Ponczek, D., & Olszowy, I. (2012). Styl życia młodzieży i jego wpływ na zdrowie. Problemy Higieny i Epidemiologii, 93(2), 260–268.

Quinlan, J.R. (1993). C4.5: Programs for Machine Learning. Burlington: Morgan Kaufmann Publishers.

Rachwał, T. (2005). Kształtowanie postaw uczniów na lekcjach podstaw przedsiębiorczości. Przedsiębiorczość – Edukacja, 1, 137–144.

Robinson, V. (2008). Forging the links between distributed leadership and educational outcomes. Journal of Educational Administration, 46(2), 241–256.

Rosa, G. (2013). Wpływ różnic międzypokoleniowych na sposoby komunikacji Polaków. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, 747, 43–51.

Rzechowska, E. (2004). Potencjalność w procesie rozwoju: mikroanaliza konstruowania wiedzy w dziecięcych interakcjach rówieśniczych. Lublin: Wyd. KUL.

Rzechowska, E. (2021). On the nature of qualitative research in process transformations: The changing man in the changing world. In N. Rezaei (Ed.), Integrated Science. Integrated Science (vol. 1, pp. 59–77). Cham: Springer.

Rzechowska, E., & Krawiec, B. (2016). Młodzi dorośli: ścieżki życia w kontekście przemian. Lublin: Katedra Psychologii Rozwojowej KUL (unpublished material).

Rzechowska, E., & Szymańska, A. (2017). Wykorzystanie strategii Rekonstrukcji Transformacji Procesu do budowy skali psychologicznej. In W.J. Paluchowski (red.), Diagnozowanie – wyzwania i konteksty (pp. 31–58). Poznań: Wyd. Nauk. Wydziału Nauk Społ. UAM.

Schwartz, S.J., Côté, J.E., & Arnett, J.J. (2005). Identity and agency in emerging adulthood: Two developmental routes in the individualization process. Youth & Society, 37(2), 201–229. DOI: 10.1177/0044118X05275965

Sirsch, U., Dreher, E., Mayr, E., & Willinger, U. (2009). What does it take to be an adult in Austria? Views of adulthood in Austrian adolescents, emerging adults, and adults. Journal of Adolescent Research, 24, 275–292. DOI: 10.1177/0743558408331184

Smykowski, B. (2013). Wybory życiowe a radzenie sobie z poczuciem utraconych korzyści. Polityka Społeczna, 2, 14–21.

Solomon, M.R. (2003). Conquering Consumerspace: Marketing strategies for Branded World. New York: Amacom.

Tomczak, K. (2009). Style radzenia sobie w sytuacji stresowej, przekonanie o własnej skuteczności, nadzieja na sukces u studentów rozpoczynających i kończących studia. Psychoterapia, 2(149), 67–79.

Whitton, S.W., & Kuryluk, A.D. (2012). Relationship satisfaction and depressive symptoms in emerging adults: Cross-sectional associations and moderating effects of relationship characteristics. Journal of Family Psychology, 26(2), 226–235. DOI: 10.1037/a0027267

Wiszejko-Wierzbicka, D., & Kwiatkowska, A. (2018). Wchodzenie w dorosłość. Ogólnopolskie badanie młodych Polaków w wieku 18–29 lat. Studia Socjologiczne, 2(229), 147–176. DOI: 10.24425/122467

Zalewska, A. (2003). Dwa światy. Emocjonalne i poznawcze oceny jakości życia i ich uwarunkowania u osób o wysokiej i niskiej reaktywności. Warszawa: Academica SWPS.

Ziółkowska, B. (2005). Okres wczesnej dorosłości. Jak rozpoznać potencjał młodych dorosłych? In A. Brzezińska (red.), Psychologiczne portrety człowieka. Praktyczna psychologia rozwojowa (pp. 423–468). Gdańsk: GWP.

Żarczyńska-Dobiesz, A., & Chomątowska, B. (2014). Pokolenie "Z" na rynku pracy – wyzwania dla zarządzania zasobami ludzkimi. Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, 350, 405–415. DOI: 10.15611/pn.2014.350.36




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/j.2023.36.4.95-114
Data publikacji: 2024-03-14 10:37:10
Data złożenia artykułu: 2023-03-31 21:40:19


Statystyki


Widoczność abstraktów - 443
Pobrania artykułów (od 2020-06-17) - PDF (English) - 240

Wskaźniki



Odwołania zewnętrzne

  • Brak odwołań zewnętrznych


Prawa autorskie (c) 2024 Ewa Rzechowska, Bogumiła Krawiec

Creative Commons License
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.