Doświadczanie miłości w kontekście teorii więzi przez więźniów i nie-więźniów

Katarzyna Czubak

Streszczenie w języku polskim


Literatura przedmiotu wskazuje, że przywiązanie jest kluczowym mechanizmem w rozwoju człowieka. Model przywiązania kształtuje się we wczesnym dzieciństwie i ma wpływ na sposób nawiązywania bliskich relacji w późniejszych fazach życia oraz powstawania różnych zaburzeń psychicznych (Berlin, Cassidy 1999; Bowlby 2007/1969). Celem artykułu jest wskazanie relacji pomiędzy stylami przywiązania a doświadczaniem miłości w grupie więźniów i osób będących na wolności. Przeprowadzono dwa badania: pierwsze to badanie więźniów (n = 314), a drugie – osób z populacji generalnej (n = 259). Do badania stylu przywiązania zastosowano Kwestionariusz Stylów Przywiązaniowych M. Plopy (2008), natomiast analizę doświadczania miłości przeprowadzono w oparciu o technikę analizy narracji. Obliczono regresję wielokrotną, aby pokazać, w jaki sposób wymiary przywiązania najlepiej określają sposoby doświadczania miłości. Okazało się, że głównym stylem przywiązania wyjaśniającym doświadczanie miłości jest styl bezpieczny.


Słowa kluczowe


style przywiązania; doświadczanie miłości; więźniowie osadzeni w zakładach karnych

Pełny tekst:

PDF

Bibliografia


Ainsworth, M.D.S., Blehar, M.C., Waters, E., Wall, S. (1978). Patterns of Attachment: A Psychological Study of the Strange Situation. Hillsdale: Erlbaum.

Bakermans-Kranenburg, M.J., van IJzendoorn, M.H. (2009). The first 10 000 Adult Attachment Interviews: Distributions of adult attachment representations in clinical and non-clinical groups. Attachment & Human Development, 11(3), 223–263. DOI: https://doi.org/10.1080/14616730902814762.

Bartholomew, K., Horowitz, L.M. (1991). Attachment styles among young adults: A test of a four-category model. Journal of Personality and Social Psychology, 61(2), 226–244. DOI: https://doi.org/10.1037/0022-3514.61.2.226.

Berlin, L.J., Cassidy, J. (1999). Relations among relationships: Contributions from attachment theory and research. W: J. Cassidy, P.R. Shaver (eds.). Handbook of Attachment. Theory, Research and Clinical Applications (s. 688–712). New York–London: The Guilford Press.

Blatt, S.J. (1995). Representational structures in psychopathology. W: D. Cicchetti, S.T. Toth (eds.), Representation, Emotion and Cognition in Developmental Psychopathology (s. 1–33). Rochester: University of Rochester Press.

Bowlby, J. (2005/1988). A Secure Base. Clinical Applications of Attachment Theory. London–New York: Routlendge Classics.

Bowlby, J. (2007/1969). Przywiązanie. Warszawa: PWN.

Carver, C., Scheier, M. (2000). Perspectives on Personality. Bacon, Boston: Allyn.

Cassidy, J. (1994). Emotion regulation: Influences of attachment relationships. Monographs of the Society for Research in Child Development, 59(2–3), 228–249. DOI: https://doi.org/10.2307/1166148.

Consedine, N.S., Magai, C. (2003). Attachment and emotion experience in later life: The view from emotions theory. Attachment & Human Development, 5(2), 165–187. DOI: https://doi.org/10.1080/1461673031000108496.

Crawford, T.N., Livesley, W.J., Jang, K.L., Shaver, P.R., Cohen, P., Ganiban, J. (2007). Insecure attachment and personality disorders: A twin study of adults. European Journal of Personality, 21(2), 191–208. DOI: https://doi.org/10.1002/per.602.

Crittenden, P. (1994). Peering into the black box: An exploratory treatise on the development of self in young children. W: D. Cicchetti, S.T. Toth, S. (eds.), Disorder and Disfunctions of the Self (Vol. 5; s. 79–148). Rochester: University of Rochester Press.

de Rick, A., Vanheule, S. (2007). Attachment styles in alcoholic inpatients. European Addiction Research, 13, 101–108. DOI: https://doi.org/10.1159/000097940.

Feeney, J.A., Noller, P. (1990). Attachment style as a predictor of adult romantic relationships. Journal of Personality and Social Psychology, 58(2), 281–291. DOI: https://doi.org/10.1037/0022-3514.58.2.281.

Feeney, L., Noller, P., Roberts, N. (2000). Attachment and Close Relationships. Bulletin of the Menninger Clinic, 62, 147–169.

Finzi, R., Cohen, O., Sapir, Y., Weizman, A. (2000). Attachment styles in maltreated children: A comparative study. Child Psychiatry and Human Development, 31(2), 113–128. DOI: https://doi.org/10.1023/A:1001944509409.

Fonagy, P. (1998). An attachment theory approach to treatment of the difficult patient. Bulletin of the Menninger Clinic, 62(2), 147–169.

Gawda, B. (2008). Love scripts of person with antisocial personality. Psychological Reports, 103(2), 371–380. DOI: https://doi.org/10.2466/pr0.103.2.371-380.

Gawda, B. (2011). Skrypty miłości, nienawiści i lęku u osób antyspołecznych. Warszawa: Difin.

Goldberg, S. (2000). Attachment and Development: The Relationship between Marital Processes and Marital Outcomes. Hillsdale–New York: Lawrence Erlbaum Associates.

Guttmann-Steinmetz, S., Crowell, J.A. (2006). Attachment and externalizing disorders: A developmental psychopathology perspective. Journal of the American Academy of Child and Adolescent Psychiatry, 45(4), 440–451. DOI: https://doi.org/10.1097/01.chi.0000196422.42599.63.

Harnic, D., Digiacomantonio, V., di Marzo, S., Sacripanti, F., Saioni, R., Mazza, M., …, Janiri, L. (2010). P03-213 – Temperament and attachment in patients with alcohol dependence. European Psychiatry (Suppl.), 1(25), 1280–1280. DOI: https://doi.org/10.1016/S0924-9338(10)71267-0.

Hazan, C., Shaver, P. (1987). Romantic love conceptualized as an attachment process. Journal of Personality and Social Psychology, 52(3), 511–524. DOI: https://doi.org/10.1037/0022-3514.52.3.511.

Hazan, C., Shaver, P. (1994). Attachment as an Organizational Framework for Research on Close Relationships. Psychological Inquiry, 5(1), 1–22. DOI: https://doi.org/10.1207/s15327965pli0501_1.

Hesse, E. (1999). The adult attachment interview: Historical and current perspectives. W: J. Cassidy, P.R. Shaver (eds.). Handbook of Attachment. Theory, Research, and Clinical Applications (s. 395–433). New York–London: The Guilford Press.

Juen, F., Arnold, L., Meissner, D., Nolte, T., Buchheim, A. (2013). Attachment disorganization in different clinical groups: What underpins unresolved attachment? Psihologija, 46(2), 127–141. DOI: https://doi.org/10.2298/PSI1302127J.

Kelley, M.L., Nair, V., Rawlings, T., Cash, T.F., Steer, K., Fals-Stewart, W. (2005). Retrospective reports of parenting received in their families of origin: Relationships to adult attachment in adult children of alcoholics. Addictive Behaviors, 30(8), 1479–1495. DOI: https://doi.org/10.1016/j.addbeh.2005.03.005.

Klohnen, E.C., Bera, S. (1998). Behavioral and experiential patterns of avoidantly and securely attached women across adulthood: A 31-year longitudinal perspective. Journal of Personality & Social Psychology, 74(1), 211–223. DOI: https://doi.org/10.1037/0022-3514.74.1.211.

McCarthy, G., Maughan, B. (2010). Negative childhood experiences and adult love relationships: The role of internal working models of attachment. Attachment & Human Development, 12(5), 445–461. DOI: https://doi.org/10.1080/14616734.2010.501968.

Meyer, B., Pilkonis, P.A., Beevers, C.G. (2004). What’s in a (neutral) face? Personality disorders, attachment styles, and the appraisal of ambiguous social cues. Journal of Personality Disorders, 18(4), 320–338. DOI: https://doi.org/10.1521/pedi.2004.18.4.320.

Mikulincer, M. (1998). Attachment working models and the sense of trust: An exploration of interaction goals and affect regulation. Journal of Personality and Social Psychology, 74(5), 1209–1224. DOI: https://doi.org/10.1037/0022-3514.74.5.1209.

Pascuzzo, K., Cyr, C., Moss, E. (2013). Longitudinal association between adolescent attachment, adult romantic attachment, and emotion regulation strategies. Attachment & Human Development, 15(1), 83–103. DOI: https://doi.org/10.1080/14616734.2013.745713.

Pervin, L.A. (2002). Psychologia osobowości. Gdańsk: GWP.

Plopa, M. (2005). Psychologia rodziny. Teoria i badania. Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”.

Plopa, M. (2008). Więzi w małżeństwie i rodzinie. Metody badań. Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”.

Ragnoni, E., Galati, D., Costa, T., Crini, M. (2008). Relationship between adult attachment patterns, emotional experience and EEG frontal asymmerty. Personality and Individual Differences, 44(4), 909–920. DOI: https://doi.org/10.1016/j.paid.2007.10.021.

Shaver, P.R., Hazan, C., Bradshaw, D. (1988). Love as attachment: The integration of three behavioral systems. W: R.J. Sternberg, M. Barnes (eds.), The Psychology of Love (s. 68–99). New Haven: Yale University Press.

Sroufe, L.A., Carlson, E.A., Levy, A.K., Egeland, B. (1999). Implications of attachment theory for developmental psychopathology. Development and Psychopathology, 11(1), 1–13. DOI: https://doi.org/10.1017/S0954579499001923.

Sternberg, R.J., Weis, K. (red.). (2007). Nowa psychologia miłości. Taszów: Moderator.

Thompson, R.A., Goodvin, R. (2007). Taming the tempest in the teapot: Emotion regulation in toddlers. W: C.A. Brownell, C.B. Kopp (eds.), Socioemotional Development in the Toddler Years (s. 320–341). New York: Guilford Press.

Thorberg, F.A., Lyvers, M. (2006). Attachment, fear of intimacy and differentiation of self among clients in substance disorder treatment facilities. Addictive Behaviors, 31(4), 732–737. DOI: https://doi.org/10.1016/j.addbeh.2005.05.050.

Wallin, D.J. (2011). Przywiązanie w psychoterapii. Kraków: Wydawnictwo UJ.

Ward, M.J., Lee, S.S., Polan, H.J. (2006). Attachment and psychopathology in a community sample. Attachment & Human Development, 8(4), 327–340. DOI: https://doi.org/10.1080/14616730601048241.

Waters, E., Merrick, S., Treboux, D., Crowell, J., Albersheim, L. (2000). Attachment security in infancy and early adulthood: A twenty-year longitudinal study. Child Development, 71(3), 684–689. DOI: https://doi.org/10.1111/1467-8624.00176.

Wedekind, D., Bandelow, B., Heitmann, S., Havemann-Reinecke, U., Engel, K.R., Huether, G. (2013). Attachment style, anxiety coping, and personality-styles in withdrawn alcohol addicted inpatients. Substance Abuse Treatment, Prevention, and Policy, 8(1). DOI: https://doi.org/10.1186/1747-597X-8-1.

Wojciszke, B. (2004). Człowiek wśród ludzi. Zarys psychologii społecznej. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.

Zeifman, D., Hazan, C. (2000). A Process Model of Adult Attachment Formation. W: W. Ickes, S. Duck (eds.), The Social Psychology of Personal Relationship (s. 37–54). Chichester: J. Wiley & Sons.




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/j.2018.31.4.255-273
Data publikacji: 2019-04-26 10:22:47
Data złożenia artykułu: 2018-07-13 17:51:50


Statystyki


Widoczność abstraktów - 2273
Pobrania artykułów (od 2020-06-17) - PDF - 1228

Wskaźniki



Odwołania zewnętrzne

  • Brak odwołań zewnętrznych


Prawa autorskie (c) 2019 Katarzyna Czubak

Creative Commons License
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.