Zaangażowanie nauczycieli w rolę zawodową a ich oczekiwania gratyfikacji finansowej za wykonywaną pracę

Sławomir Sobczak, Tamara Zacharuk

Streszczenie w języku polskim


Badanie rozpoczęto od założenia, że człowiek może wykorzystywać w różnym stopniu swoje uwarunkowania psychofizyczne: emocjonalne, poznawcze i behawioralne (aktywność). Czynniki te kształtują osobiste zaangażowanie i zachowanie ludzi oraz oddziałują zarówno na doświadczenia własne, jak i na funkcjonowanie w roli zawodowej. Badania przeprowadzono wśród 380 losowo wybranych nauczycieli szkół podstawowych z terenów wschodniego Mazowsza, północnej Lubelszczyzny oraz południowego Podlasia (teren ściany wschodniej). Analizy posłużyły do określenia korelacji pomiędzy oczekiwaną finansową gratyfikacją za pracę a zaangażowaniem zawodowym nauczyciela. W artykule przeanalizowano cztery rodzaje zaangażowania: emocjonalne, poznawcze, dydaktyczne i administracyjne, i skorelowano je z oczekiwaną przez nauczycieli gratyfikacją finansową za pracę zawodową. Na podstawie współczynnika korelacji gamma Goodmana i Kruskala (ϱ = 0,676; p < 0,001) oraz testu rang rho-Spearmana (γ = 0,650; p < 0,001) można wykazać, że siła związku pomiędzy zmiennymi jest wysoka, istotna statystycznie i dwustronna na poziomie 0,01. Stwierdzono, że ambiwalentny stosunek nauczyciela do wynagrodzenia generuje niższy poziom jego zaangażowania. Im wyższy jest poziom oczekiwań finansowych za wykonywaną pracę, tym wyższy stopień angażowania się w działalność zawodową nauczyciela ze szkoły podstawowej.


Słowa kluczowe


zaangażowanie; satysfakcja finansowa; rola nauczyciela; szkoła podstawowa

Pełny tekst:

PDF

Bibliografia


Andrzejczak, A. (2016). Zarządzanie zasobami ludzkimi w szkole z perspektywy nauczyciela. Zarządzanie Zasobami Ludzkimi, 2(109), 15–33.

Bałażak, M. (2017). Postawy nauczyciela-wychowawcy wobec pracy w szkole. Edukacja – Technika – Informatyka, 2(20), DOI: https://doi.org/10.15584/eti.2017.2.25.

Bhatti, K.K., Nawab, S., Akbar, A. (2011). Effect of Direct Participation on Organizational Commitment. International Journal of Business and Social Science, 2(9), 15–23.

Bowlby, J. (1982). Attachment and Loss (Vol. 1: Attachment). New York: Basic Books.

Bugdol, M. (2006). Wartości organizacyjne. Kraków: Wydawnictwo UJ.

Connell, J.P., Wellborn, J.G. (1991). Competence, autonomy, and relatedness: A motivational analysis of self-system processes. W: M.R. Gunnar, L.A. Sroufe (eds.), Minnesota Symposia on Child Psychology (s. 43–77). Hillsdale: Lawrence Erlbaum Associates Inc.

Cook, S. (2008). The Essential Guide to Employee Engagement. Better Business Performance through Staff Satisfaction. London–Philadelphia: Kogan Page.

Finn, J.D. (1993). School Engagement and Students at Risk. Washington: National Center for Education Statistics.

Fredricks, J.A., Blumenfeld, P.C., Paris, A.H. (2004). School Engagement: Potential of the Concept, State of the Evidence. Review of Educational Research, 74(1), 59–109, DOI: https://doi.org/10.3102/00346543074001059.

Goffman, E. (2010). Spotkania. Dwa studia z socjologii interakcji. Kraków: Nomos.

Goffman, E. (2011). Człowiek w teatrze życia codziennego. Warszawa: Aletheia.

Harter, K., Schmidt, F.L., Agrawal, S., Plowman, S.K. (2013). The Relationship Between Engagement at Work and Organizational Outcomes. Washington: Gallup Poll Consulting University Press.

Jabłoński, M. (2009). Kompetencje pracownicze w organizacji uczącej się. Metody doskonalenia i rozwoju. Warszawa: C.H. Beck.

Kahn, W.A. (1990). Psychological conditions of personal engagement and disengagement at work. Academy of Management Journal, 33(4), 692–724, DOI: https://doi.org/10.5465/256287.

Kahn, W.A. (1992). To Be Fully There: Psychological Presence at Work. Human Relations, 45(4), 321–349, DOI: https://doi.org/10.1177/001872679204500402.

Katz, D., Kahn, R.L. (1978). The Social Psychology of Organizations. New York: Wiley.

Klassen, R.M., Yerdelen, S., Durksen, T.L. (2013). Measuring Teacher Engagement: Development of the Engaged Teachers Scale (ETS). Frontline Learning Research, 1(2), 33‒52, DOI: https://doi.org/10.14786/flr.v1i2.44.

Kowalczyk, P. (2018). Badanie zaangażowania nauczycieli szkół publicznych. W poszukiwaniu ram koncepcyjnych modelu badawczego. Zeszyty Naukowe Politechniki Śląskiej. Organizacja i Zarządzanie, (130), 329–340, DOI: https://doi.org/10.29119/1641-3466.2018.130.29.

Kowalski, B. (2003). The engagement gap. Training, 40(4), 62.

Kulikowski, K., Madej, M. (2014). Zaangażowanie w pracę – problem z pomiarem. Problemy Zarządzania, 12/1(45), 99–112, DOI: https://doi.org/10.7172/1644-9584.45.7.

Kutrowska, B. (2008). Spojrzenie na rolę nauczyciela z perspektywy różnych oczekiwań społecznych. W: P. Rudnicki, B. Kutrowska, M. Nowak-Dziemianowicz (red.), Nauczyciel: misja czy zawód? Społeczne i profesjonalne aspekty roli (s. 49–60). Wrocław: Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej.

Lawler, E.E., Hall, D.T. (1970). Relationships of job characteristics to job involvement, satisfaction, and intrinsic motivation. Journal of Applied Psychology, 54(4), 305–312, DOI: https://doi.org/10.1037/h0029692.

Lodahl, T., Kejner, M. (1965). The definition and measurement of job involvement. Journal of Applied Psychology, 49(1), 24–33, DOI: https://doi.org/10.1037/h0021692.

Maanen, J. van, Schein, E.H. (1979). Toward a theory of organizational socialization. W: B.M. Staw (ed.), Research in Organizational Behavior (s. 209–264). Greenwich: JAI Press.

Mowday, R.T., Porter, L.W., Steers, R.M. (1982). Employee-organization Linkages: The Psychology of Commitment, Absenteeism, and Turnover. New York: Academic Press.

Newman, F.M., Wehlage, G.G., Lamborn, S.D. (1992). The Significance and Sources of Student Engagement. W: F.M. Newman (eds.), Student Engagement and Achievement in American Secondary Schools (s. 11–39). New York: Teachers College Press.

Porter, L., Steers, R., Mowday, R., Boulian, P. (1974). Organizational commitment, job satisfaction, and turnover among psychiatric technicians. Journal of Applied Psychology, 59(5), 603–609, DOI: https://doi.org/10.1037/h0037335.

Saks, A.M. (2006). Antecedents and consequences of employee engagement. Journal of Managerial Psychology, 21(7), 600–619, DOI: https://doi.org/10.1108/02683940610690169.

Smith, K.K., Berg, D.N. (1987). Paradoxes of Group Life: Understanding Conflict, Paralysis, and Movement in Group Dynamics. San Francisco: New Lexington Press.

Sobczak, S., Zacharuk, T. (2018a). A model of pedagogical staff engagement in the educational process. W: L.G. Chova, A.L. Martínez, I.C. Torres (eds.), Research and Innovation (s. 3566–3574). Seville: IATED Academy.

Sobczak, S., Zacharuk, T. (2018b). School climate enhancement through teacher emotional involvement. W: L.G. Chova, A.L. Martínez, I.C. Torres (eds.), Research and Innovation (s. 3602–3611). Seville: IATED Academy.

Terruwe, A.A., Baars C.W. (1987). Integracja psychiczna. O nerwicach i ich leczeniu. Poznań: Wydawnictwo „W drodze” .

Wróbel, A. (2014). Problem intencjonalności działań pedagogicznych. Studium teoretyczne. Łódź: Wydawnictwo UŁ.

Zeidner, M., Boekaerts, M., Pintrich, P.R. (2000). Self-regulation: Directions and challenges for future research. W: M. Boekaerts, P.R. Pintrich, M. Zeidner (eds.), Handbook of Self-regulation (s. 749–768). San Diego: Academic Press.




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/j.2019.32.4.133-165
Data publikacji: 2019-12-31 17:08:25
Data złożenia artykułu: 2019-06-10 17:02:54


Statystyki


Widoczność abstraktów - 1794
Pobrania artykułów (od 2020-06-17) - PDF - 1265

Wskaźniki



Odwołania zewnętrzne

  • Brak odwołań zewnętrznych


Prawa autorskie (c) 2019 Sławomir Sobczak, Tamara Zacharuk

Creative Commons License
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.