Hide
Show all
Email this article Psychological and Pedagogical Help at School as an Opportunity to Counteract the Phenomenon of Social Exclusion
Abstract
Inclusive education, postulated in the Polish educational system, requires providing pupils at the risk of exclusion (including pupils from different cultural backgrounds) with appropriate educational conditions, including psychological and pedagogical help. This help should be provided in every school, and its aim is to equalize educational opportunities for students. It takes the form of both interventions (when the problem has already appeared), preventive (before the problem or preventing its escalation), and optimizing (supporting the development of the individual). The article focused on the possibilities of counteracting the phenomenon of social and educational exclusion through the school’s activities in the scope of providing pupils at the risk of exclusion with psychological and pedagogical assistance.
Keywords
Full Text:
PDF (Język Polski)References
Bartnikowska, U., Wójcik, M. (2004). Zaniedbania w aspekcie triady: szkoła – rodzice – dziecko w kształceniu integracyjnym i masowym dzieci z wadą słuchu. W: Z. Gajdzica, D. Osik-Chudowolska (red.), Wątki zaniedbane, zaniechane, nieobecne w procesie edukacji i wsparcia społecznego osób niepełnosprawnych (s. 287–295). Lublin: Wydawnictwo UMCS.
Bąbka, J. (2014). W poszukiwaniu strategii edukacyjnej przeciwdziałania wykluczeniu społecznemu osób z niepełnosprawnością. Interdyscyplinarne Konteksty Pedagogiki Specjalnej, (4), 87–104. DOI: https://doi.org/10.14746/ikps.2014.4.04.
Bielecka, E., Kozdrowicz, E. (2012). Uwierzyć w siebie. Wyrównywanie szans dzieci zagrożonych marginalizacją. Chowanna, 1(38), 45–54.
Buchnat, M. (2014). Kompetencje i oczekiwania nauczyciela do pracy z dzieckiem ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi. Komunikat z badań. Studia Edukacyjne, (31), 177–194. DOI: https://doi.org/10.14746/se.2014.31.10.
Cassady, J. (2011). Teachers’ attitudes toward the inclusion of students with autism and emotional behavioral disorder. Electronic Journal for Inclusive Education, 2(7), 8–9.
Cobb, S. (1976). Social support as a moderator of life stress. Psychosomatic Medicine, 38(5), 300–314. DOI: https://doi.org/10.1097/00006842-197609000-00003.
Cohen, S., Wills, T.A. (1985). Stress, social support and the buffering hypothesis. Psychological Bulletin, 98(2), 310–357. DOI: https://doi.org/10.1037/0033-2909.98.2.310.
Deptuła, M. (2007). Dzieci odrzucane przez rówieśników – cz. I. Remedium, (4), 1–3.
Dołęga, Z. (2001). Wsparcie społeczne a poczucie samotności w okresie dorastania. W: R. Kwiecińska, M.J. Szymański (red.), Młodzież a dorośli. Napięcia między socjalizacją a wychowaniem (s. 541–550). Kraków: Wydawnictwo Akademii Pedagogicznej im. KEN w Krakowie.
Farrell, P. (2001). Special education in the last twenty years: have things really got better? British Journal of Special Education, 28(1), 3–9. DOI: https://doi.org/10.1111/1467-8527.t01-1-00197.
Giddens, A. (2005). Socjologia. Warszawa: PWN.
Grotowska-Leder, J. (2005). Ekskluzja społeczna – aspekty teoretyczne i metodologiczne. W: J. Grotowska-Leder, K. Faliszek (red.), Ekskluzja i inkluzja społeczna. Diagnoza – uwarunkowania – kierunki działań (s. 25–45). Toruń: Wydawnictwo Edukacyjne Akapit.
Jarosz, M. (2008). Wstęp. Obszary wykluczenia w Polsce. W: M. Jarosz (red.), Wykluczenie. Wymiar społeczny, materialny i etniczny (s. 7–17). Warszawa: Instytut Studiów Politycznych PAN.
Kacperczyk, A. (2006). Wsparcie społeczne w instytucjach opieki paliatywnej i hospicyjnej. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
Kanios, A. (2015). Wokół istoty wykluczenia społecznego – wymiar teoretyczny. W: B. Szluz (red.), Wielowymiarowość wykluczenia społecznego. Diagnoza i profilaktyka (s. 49–58). Spišská Nová Ves: Wydawnictwo Občianske združenie Spektrum-Východ.
Kawczyńska-Butrym, Z. (1996). Niepełnosprawność – specyfika pomocy społecznej. Warszawa: Wydawnictwo Interart.
Kawula, S. (2001). Czynniki i sieć wsparcia społecznego w życiu człowieka. W: S. Kawula (red.), Pedagogika społeczna: dokonania – aktualność – perspektywy (s. 115–134). Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek.
Kirenko, J. (2002). Nie jesteś sam. Wsparcie osób z niepełnosprawnością. Lublin: Regionalny Ośrodek Polityki Społecznej.
Kozarzewski, P. (2008). Wykluczenie edukacyjne. W: M. Jarosz (red.), Wykluczenie. Wymiar społeczny, materialny i etniczny (s. 137–176). Warszawa: Instytut Studiów Politycznych PAN.
Kwieciński, Z. (2005). Szkoła a wykluczenie. W: K. Marzec-Holka (red.), Marginalizacja w problematyce pedagogiki społecznej i praktyce pracy socjalnej (s. 35–45). Bydgoszcz: Wydawnictwo Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego.
Lewandowska-Kidoń, T., Witek, A. (2012). Szkoła miejscem inkluzji czy ekskluzji społecznej. W: M. Chodkowska, S. Byra (red.), Dystans społeczny w teorii i praktyce pedagogicznej (s. 233–251). Lublin: Wydawnictwo UMCS.
Lewandowska-Kidoń, T., Witek, A. (2014). Gotowość nauczycielek edukacji wczesnoszkolnej do pracy z dzieckiem przewlekle chorym. W: W. Żłobicki (red.), Transgresje w edukacji (T. 1; s. 253–262). Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.
Lewandowska-Kidoń, T., Witek, A. (2016). Rola edukacji w kreowaniu życia wartościowego. W: A. Gretkowski, A. Napotna, S. Kwiatkowska, T. Kruszewski (red.), Człowiek w obliczu zmiany. Konteksty zdrowotne, psychologiczne, edukacyjne i społeczne uczniów z chorobą przewlekłą (s. 177–188). Płock: Wydawca Marow.
Marynowicz-Hetka, E. (2006). Pedagogika społeczna. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Miłkowska, G. (2005). Od odrzucenia szkolnego do wykluczenia społecznego młodzieży. W: W. Kubik, B. Urban (red.), Uwarunkowania i wzory marginalizacji społecznej współczesnej młodzieży (s. 495–512). Kraków: Wyższa Szkoła Filozoficzno-Pedagogiczna „Ignatianum”.
Mittler, P. (2000). Working Towards Inclusive Education. London: David Fulton Publishers.
Modrzewski, J. (2010). Wsparcie społeczne jako czynnik wzorujący współczesne scenariusze biograficzne. W: M. Piorunek (red.), Pomoc – wsparcie społeczne – poradnictwo. Od teorii do praktyki (s. 15–49). Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek.
Musialska, K. (2011). Odrzucenie rówieśnicze w klasie szkolnej. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.
Nabors, L.A., Little, S.G., Akin-Little, A., Iobst, E.A. (2008). Teacher knowledge of and confidence in meeting the needs of children with chronic medical conditions: Pediatric psychology’s contribution to education. Psychology in the Schools, 45(3), 217–226. DOI: https://doi.org/10.1002/pits.20292.
Nowak, A. (2012). Pojęcie, istota, przyczyny, mechanizmy marginalizacji i wykluczenia społecznego. Chowanna, 1(38), 17–32.
Piorunek, M. (2010). O pomocy, wsparciu społecznym i poradnictwie – prolegomena do teoretycznych rozważań i praktycznych odniesień. W: M. Piorunek (red.), Pomoc – wsparcie społeczne – poradnictwo. Od teorii do praktyki (s. 7–14). Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek.
Pommersbach, J. (1988). Wsparcie społeczne a choroba. Przegląd Psychologiczny, 31(2), 503–523.
Poprawa, R. (1996). Zasoby osobiste w radzeniu sobie ze stresem. W: G. Dolińska-Zygmunt (red.), Elementy psychologii zdrowia (s. 101–136). Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.
Puślecki, W. (2006). Edukacyjne wspieranie rozwoju ucznia. Życie Szkoły, (10), 6–12.
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 9 sierpnia 2017 r. w sprawie zasad organizacji i udzielania pomocy psychologicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach (Dz.U. 2017, poz. 1591).
Schaffer, H.R. (2005). Psychologia dziecka. Warszawa: PWN.
Sęk, H., Cieślak, R. (2004). Wsparcie społeczne – sposoby definiowania, rodzaje i źródła wsparcia społecznego, wybrane koncepcje teoretyczne. W: H. Sęk, R. Cieślak (red.), Wsparcie społeczne, stres i zdrowie (s. 11–28). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Skałbania, B. (2010). Szkolne formy wsparcia i pomocy uczniom ze specyficznymi trudnościami w nauce w świetle badań własnych. W: B. Witkowska, K. Bidziński, P. Kurtek (red.), Dzieci i młodzież ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi w realizacji zadań rozwojowych (s. 273–285). Kielce: Wydawnictwo Uniwersytetu Humanistyczno-Przyrodniczego.
Skałbania, B., Lewandowska-Kidoń, T. (2017). Współpraca szkoły i środowiska lokalnego we wspomaganiu rozwoju uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi – konteksty teoretyczne i praktyczne. Roczniki Teologiczne. Praca Socjalna, 1(64), 193–212. DOI: https://doi.org/10.18290/rt.2017.64.1-11.
Szarfenberg, R. (2006). Marginalizacja i wykluczenie społeczne. Wykłady. http://www.owes.info.pl/biblioteka/wyklad_wykluczenie_spoleczne.pdf (dostęp: 4.05.2015).
Szkoda, E. (2015). Diagnozowanie i wspomaganie uczniów o specjalnych potrzebach edukacyjnych – regulacje prawne a rzeczywistość szkolna. W: E. Smak, A. Włoch, M. Garbiec (red.), Diagnozowanie i terapia uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi (s. 137–149). Opole: Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego.
Sztompka, T. (2002). Socjologia. Analiza społeczeństwa. Kraków: Wydawnictwo Znak.
Szymczak, M. (red.). (1992). Słownik Języka Polskiego (T. 2). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Włoch, A., Włoch, S. (2015). Uczeń ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi. Diagnoza – działanie – efekty. W: E. Smak, A. Włoch, M. Grabiec (red.), Diagnozowanie i terapia uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi (s. 165–175). Opole: Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego.
DOI: http://dx.doi.org/10.17951/j.2019.32.2.69-81
Date of publication: 2019-10-31 17:20:13
Date of submission: 2018-12-05 22:13:45
Statistics
Indicators
Refbacks
- There are currently no refbacks.
Copyright (c) 2019 Teresa Lewandowska-Kidoń
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.